1.500 tỷ đồng được ngăn chặn nhờ cảnh báo từ kho dữ liệu 600.000 tài khoản
Hệ thống giám sát của NHNN và ngân hàng thương mại đã phát huy hiệu quả trong việc bảo vệ khách hàng trước thủ đoạn gian lận.
Tại Họp báo “Ngày Thẻ Việt Nam 2025” diễn ra sáng 25/9, ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước (NHNN), cho biết cơ quan này đã thu thập được khoảng 600.000 tài khoản ngân hàng có dấu hiệu nghi ngờ liên quan đến hành vi gian lận.
Theo ông Tuấn, một số trường hợp đáng chú ý gồm: một cá nhân mở nhiều tài khoản khác nhau và phát sinh giao dịch bất thường, hoặc một tài khoản có số lượng giao dịch vượt xa năng lực thông thường. “Các hành vi gian lận, lừa đảo đang ngày càng tinh vi hơn, do đó Ngân hàng Nhà nước đã ban hành nhiều quy định để yêu cầu các tổ chức cung ứng dịch vụ phải có quy trình phòng ngừa, ngăn chặn và cảnh báo”, ông nói.
Đến đầu tháng 9/2025, nhờ khai thác kho dữ liệu khoảng 600.000 tài khoản nghi ngờ này, NHNN cùng các ngân hàng đã cảnh báo cho 300.000 lượt khách hàng ngừng giao dịch, ngăn chặn lừa đảo với tổng số tiền lên tới 1.500 tỷ đồng.
Riêng năm 2024, NHNN đã ban hành 7 Thông tư liên quan đến thanh toán, tài khoản, thẻ và ví điện tử. Đồng thời, các tổ chức cung cấp dịch vụ cũng phải rà soát và gửi danh sách thẻ, tài khoản có dấu hiệu nghi ngờ để phối hợp xử lý.
Một xu hướng mới được NHNN ghi nhận là sau khi tài khoản cá nhân bị cấm do liên quan đến gian lận, nhiều đối tượng chuyển sang sử dụng tài khoản của tổ chức. Vấn đề này đang được đưa vào các quy định sửa đổi nhằm đảm bảo an toàn hệ thống và ngăn chặn kịp thời rủi ro.
“Ngày Thẻ Việt Nam 2025” với chủ đề “Một chạm – Vạn niềm tin” là năm thứ 5 liên tiếp sự kiện được tổ chức. Theo ông Phạm Anh Tuấn, sự kiện là dịp ghi nhận thành tựu trong chuyển đổi số, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, đồng thời khẳng định vai trò đồng hành của ngành ngân hàng trong xây dựng hệ sinh thái số.
Năm 2025 cũng là năm cuối của giai đoạn triển khai Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt 2021–2025. Sau 4 năm, đề án đã tạo nền tảng quan trọng cho sự phát triển bền vững và bao trùm của thanh toán số tại Việt Nam.
Số liệu cho thấy tốc độ tăng trưởng bình quân giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt đạt trên 62% mỗi năm. Đến cuối năm 2024, 86,97% người trưởng thành đã có tài khoản ngân hàng. Trong 7 tháng đầu năm 2025, so với cùng kỳ 2024, số lượng giao dịch không tiền mặt tăng 44,4% và giá trị tăng 25,04%. Giao dịch qua QR Code tăng mạnh 66,73% về số lượng và 159,58% về giá trị.
Thị trường đến cuối tháng 7/2025 có 20.932 ATM, 829.308 POS và 156,47 triệu thẻ đang lưu hành. Tuy nhiên, giao dịch qua ATM giảm 15,83% về số lượng và 4,97% về giá trị, phản ánh xu hướng người dân giảm nhu cầu rút tiền mặt, thay thế bằng các hình thức thanh toán điện tử.
Ông Nguyễn Quang Minh, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS), cho biết hoạt động thanh toán điện tử tại Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc, với sự chuyển dịch rõ rệt từ tiền mặt sang các phương thức hiện đại như thẻ không tiếp xúc, thanh toán di động và quét mã QR.
Đặc biệt, việc mở rộng kết nối thanh toán xuyên biên giới tại một số quốc gia đã góp phần hình thành hệ sinh thái thanh toán số toàn diện. Người dùng có thể trải nghiệm dịch vụ tài chính liền mạch, an toàn, tiện lợi không chỉ trong nước mà cả khi di chuyển ra nước ngoài.
Theo đại diện NHNN, xu hướng thanh toán số cùng các biện pháp tăng cường phòng ngừa gian lận sẽ là nền tảng quan trọng để Việt Nam đạt được mục tiêu phát triển kinh tế số, xã hội số trong giai đoạn tới.
