500 năm lịch sử lặp lại: Hai siêu cường đang trượt vào ‘thời kỳ tăm tối’, tỷ phú Ray Dalio cảnh báo sốc
Nhà đầu tư huyền thoại Ray Dalio vừa đưa ra một cảnh báo nghiêm trọng về tương lai của Mỹ và Anh, cho rằng ông “không hề lạc quan” về quỹ đạo của hai cường quốc này và tin rằng “chúng ta đang đi vào những thời khắc vô cùng tăm tối”.
Dựa trên nghiên cứu riêng về 500 năm lịch sử, nhà sáng lập quỹ phòng hộ lớn nhất thế giới Bridgewater Associates cho rằng loài người vận hành theo chu kỳ 80 năm, trong đó các cuộc khủng hoảng lớn lặp lại với mức độ khác nhau. Ông xác định năm động lực chính xoay vòng trong lịch sử là tiền tệ và nợ, xung đột nội bộ, xung đột địa chính trị, thiên tai và sáng tạo công nghệ.

Ông Dalio cho rằng Vương quốc Anh đang thể hiện rõ những dấu hiệu nguy hiểm của một chu kỳ sắp bước vào giai đoạn khủng hoảng. Chính phủ nước này đối mặt với gánh nặng nợ công ngày càng lớn, trong khi xã hội bị chia rẽ bởi bất bình đẳng giàu nghèo và phân cực chính trị. Ông cũng chỉ ra rằng Anh thiếu văn hóa sáng tạo và thị trường vốn mạnh mẽ như Mỹ, khiến tăng trưởng khó bền vững.
Thực tế, năng suất lao động tại Anh đã đi ngang gần hai thập kỷ. Nhiều nghiên cứu từ Đại học Cambridge và London School of Economics khẳng định rằng sau khủng hoảng tài chính 2008, Anh là nền kinh tế phát triển có mức suy giảm năng suất tệ nhất so với Mỹ, Đức và Pháp.
Với Mỹ, Dalio cũng không mấy lạc quan. Dù thừa nhận sức mạnh về tinh thần khởi nghiệp và đổi mới, ông cảnh báo rằng nền kinh tế số một thế giới đang gánh khối nợ khổng lồ, đồng thời bị chia rẽ chính trị sâu sắc với khoảng cách giá trị và thu nhập ngày càng lớn, có nguy cơ làm lung lay nền tảng dân chủ.
Ông cho rằng Mỹ đang vướng vào cuộc cạnh tranh địa chính trị gay gắt với Trung Quốc, trong đó trọng tâm là “cuộc chiến công nghệ” có thể định hình trật tự thế giới trong nhiều thập kỷ tới.
“Theo lịch sử, quốc gia chiến thắng trong cuộc chiến công nghệ sẽ thắng mọi cuộc chiến”, Dalio nhấn mạnh, dẫn lại ví dụ về cuộc chạy đua phát triển vũ khí hạt nhân.
Trong khi Dalio đưa ra những nhận định này, Mỹ và Trung Quốc vẫn đang trong giai đoạn đàm phán then chốt về việc kiểm soát TikTok, đặc biệt là vấn đề thuật toán gợi ý nội dung. Việc Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình trực tiếp trao đổi về thuật toán TikTok đã cho thấy công nghệ đang trở thành “vũ khí tối thượng” trong cuộc cạnh tranh siêu cường.
Dù bức tranh u ám, Dalio nhấn mạnh thông điệp của ông không nhằm gieo rắc tuyệt vọng mà để khuyến khích mỗi cá nhân chủ động chuẩn bị. Theo ông, sự linh hoạt và khả năng di chuyển là yếu tố sống còn: “Thỏ khôn có ba hang” – nghĩa là mỗi người cần sẵn sàng chuyển bản thân và tài sản sang những môi trường an toàn hơn nếu tình hình xấu đi. Ông cảnh báo rằng việc neo chặt vào một tài sản cố định, chẳng hạn như một căn nhà, có thể hạn chế sự cơ động trong thế giới biến động nhanh.
Về tài chính, Dalio khuyên mọi người phải rèn luyện kỷ luật trong việc kiếm tiền, chi tiêu, tiết kiệm và đầu tư thông minh. Trên phương diện cá nhân, ông khuyên mỗi người nên hiểu rõ bản chất của mình và tìm con đường phù hợp, đặc biệt là với người trẻ thì việc học hỏi từ những người thầy giỏi quan trọng hơn rất nhiều so với mức lương cao.
Theo ông, một cuộc sống viên mãn xuất phát từ công việc có ý nghĩa và các mối quan hệ sâu sắc, chứ không phải từ việc sở hữu thật nhiều tiền.
Triết lý sống mà Dalio coi là kim chỉ nam chính là: “Đau khổ + Suy ngẫm = Tiến bộ”. Ông tin rằng những bài học lớn nhất đều đến từ nỗi đau và thất bại, bởi chúng buộc con người phải chú ý để hiểu cách thế giới vận hành, từ đó xây dựng nguyên tắc ứng xử tốt hơn.
“Chính nhờ quá trình đó mà Bridgewater trở thành quỹ phòng hộ lớn nhất thế giới, và tôi trở thành một người rất giàu có", Dalio chia sẻ. “Nhưng tiền bạc không phải mục tiêu của tôi. Điều quan trọng nhất vẫn là được chơi trò chơi, có công việc ý nghĩa và những mối quan hệ ý nghĩa. Sự giàu có chỉ tình cờ đến cùng với điều đó”.
Theo Fortune