'Bão container' quay lại bờ Tây, thỏa thuận đình chiến Mỹ - Trung thổi bùng kỳ vọng

Sau khi Mỹ - Trung đạt được thỏa thuận đình chiến thương mại trong 90 ngày kể từ ngày 14/5, thị trường vận tải biển ngay lập tức phản ứng với kỳ vọng về làn sóng xuất khẩu ồ ạt từ Trung Quốc. Các hãng tàu đã khôi phục các tuyến vận chuyển từng bị tạm dừng, tái triển khai tàu nằm bờ và thậm chí mở thêm các tuyến mới.

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: Bao nhiêu công suất đã thực sự đã quay trở lại các tuyến vận chuyển hàng hóa đến Mỹ?

Theo ước tính của hãng tư vấn hàng hải eeSea, tổng công suất vận chuyển từ châu Á sang Bắc Mỹ dự kiến đạt 2,4 triệu TEU (đơn vị tương đương container 20 feet) trong tháng 6 – tăng thêm 400.000 TEU so với tháng 5. Con số này có thể tiếp tục tăng lên 2,8 triệu TEU vào tháng 7, trong đó phần lớn sức chở bổ sung tập trung vào Bờ Tây nước Mỹ, đặc biệt là hai cảng Los Angeles và Long Beach.

Số liệu từ Sea-Intelligence cũng cho thấy xu hướng tương tự: sản lượng vận chuyển từ châu Á đến Bờ Tây Mỹ trong tháng 6 đã tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái và dự kiến sẽ tăng 19% trong tháng 7.

Trong khi đó, công suất tại Bờ Đông tăng chậm hơn – chỉ 7% trong tháng 6, nhưng cũng có thể đạt mức tăng 19% vào tháng 7. Những con số này dựa trên lịch trình vận chuyển hiện tại của các hãng tàu và vẫn có thể thay đổi.

Những dự báo ban đầu cho thấy lưu lượng container qua cảng Los Angeles và Long Beach sẽ bắt đầu tăng từ tuần thứ hai của tháng 6, vượt mốc 100.000 TEU mỗi tuần và tiếp tục tăng trong tuần thứ ba. Dù chưa có số liệu cụ thể cho tuần thứ tư, các ước tính cho thấy lưu lượng sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao. Nhiều chuyến tàu bổ sung cũng đã lên lịch cập cảng vào cuối tháng 6 và đầu tháng 7 – báo hiệu một chuỗi cao điểm có thể kéo dài ít nhất đến giữa tháng 7.

Trong giai đoạn đỉnh điểm của đại dịch năm 2021, hai cảng này từng ghi nhận mức nhập khẩu từ châu Á cao kỷ lục, với tổng sản lượng khoảng 10 triệu TEU trong năm. Riêng cảng Los Angeles từng xử lý tới 520.000 TEU trong tháng 5/2021, trong khi Long Beach đạt đỉnh 400.000 TEU trong cùng tháng.

Liệu cơn “bão hàng” đó có quay trở lại?

Giới chuyên gia trong ngành đang chia rẽ quan điểm. Một số lãnh đạo tại các hãng tàu và cảng biển cho rằng việc trì hoãn áp thuế có thể không đủ để tạo ra một cơn sốt vận tải như thời đại dịch. Dù sản lượng tháng 6 có thể vượt tháng 5, kỳ vọng ban đầu có thể đã quá cao.

Phần lớn lượng hàng tồn kho đã được đẩy đi ngay sau quyết định tạm ngưng áp thuế hôm 14/5. Ngay cả khi các nhà nhập khẩu đặt thêm đơn hàng mới, thời gian vận chuyển thực tế có thể khiến lô hàng chỉ rời Trung Quốc vào cuối tháng 6 hoặc đầu tháng 7.

Ngoài ra, dù Mỹ đã tạm hoãn mức thuế đối ứng 125%, thì thuế suất 30% mới áp năm nay – cộng với mức thuế từ năm 2018 – vẫn đang đè nặng lên thương mại song phương. Nói cách khác, lệnh “đình chiến” lần này chỉ mang tính tạm thời và khó tạo ra cú hích bền vững.

Giá cước vận tải xuyên Thái Bình Dương đã tăng mạnh trong những tuần gần đây. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: liệu mức tăng này phản ánh nhu cầu thực, hay chỉ là hiệu ứng tâm lý?

Một chỉ dấu quan trọng là tỷ lệ giữa hàng được đặt theo hợp đồng cố định (NAC) và hàng theo giá thị trường giao ngay (spot rate). Hiện tại, nhiều đơn vị giao nhận vẫn có thể tiếp cận mức giá thấp theo hợp đồng NAC – cho thấy thị trường vẫn còn dư cung. Dù tâm lý thị trường có thể đẩy giá lên trong ngắn hạn, xu hướng dài hạn sẽ phụ thuộc vào mức độ lấp đầy tàu. Nếu tàu kín chỗ, giá sẽ giữ vững. Nếu không, đợt tăng giá này có thể nhanh chóng xẹp xuống.

Một đợt tăng đột biến và kéo dài về lưu lượng hàng hóa hoàn toàn có thể gây áp lực lớn lên hệ thống cảng. Tuy nhiên, nếu lưu lượng chỉ duy trì ở mức cao trong 2–3 tuần, cảng vẫn có thể xử lý được. Ngược lại, nếu lượng hàng nhập khẩu tăng hơn 20% so với bình thường và duy trì trong suốt tháng 7, nguy cơ tắc nghẽn sẽ tăng mạnh.

Cảng Los Angeles và Long Beach đang bước vào giai đoạn "báo động đỏ". Các chuyên gia cảnh báo tình trạng gián đoạn có thể bắt đầu xuất hiện từ cuối tháng 7.

Theo BT

>> Doanh nghiệp Mỹ vẫn ‘bám trụ’ thị trường Trung Quốc bất chấp mức thuế tăng sốc tới 145%