‘Biệt phủ’ rộng 5.500m² nổi tiếng thế giới của danh hài quê Bắc Ninh
Ngoài nơi thờ Mẫu, đây còn là không gian “Vua hài đất Bắc” muốn lưu giữ và truyền bá nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống dân tộc.
Nghệ sĩ Xuân Hinh - gương mặt quen thuộc của làng hài Việt Nam - mới đây đã khiến người hâm mộ bất ngờ khi xuất hiện trong MV Bắc Bling của ca sĩ Hòa Minzy. Đặc biệt, danh hài gạo cội không chỉ góp mặt với vai trò diễn xuất mà còn thể hiện một đoạn rap đầy ấn tượng, mang đến màu sắc mới lạ cho sản phẩm âm nhạc này.
Ngay từ những giây đầu tiên, Xuân Hinh gây chú ý với tạo hình quen thuộc nhưng không kém phần hiện đại: áo the, khăn xếp truyền thống kết hợp cùng kính đen. Không chỉ vậy, ông còn thể hiện khả năng luyến láy điêu luyện, kết hợp cùng những động tác vũ đạo duyên dáng, khiến khán giả không khỏi thích thú.
Dù đây là lần đầu tiên nghệ sĩ Xuân Hinh thử sức với rap trên nền nhạc hiện đại, nhưng theo ông, hình thức này không xa lạ với nghệ thuật truyền thống. Với bề dày kinh nghiệm biểu diễn chèo, xẩm, chầu văn, ông cho biết rap cũng có nhiều điểm tương đồng với cách gieo vần, luyến láy của những loại hình nghệ thuật này.
Nghệ sĩ Xuân Hinh sinh năm 1960 tại Bắc Ninh, ông được khán giả ưu ái gọi bằng nhiều danh xưng như “Vua hề chèo”, “Vua băng đĩa”, “Vua hài đất Bắc”... nhưng nghệ sĩ chỉ khiêm tốn tự nhận mình là "kẻ chọc cười dân dã".
Sau nhiều thập kỷ cống hiến cho nghệ thuật, năm 2017, nghệ sĩ Xuân Hinh quyết định nghỉ hưu sớm, lui về tận hưởng cuộc sống bình yên bên gia đình. Kể từ đó, ông ít xuất hiện trong các chương trình giải trí, nhưng vẫn giữ được sức hút đối với người hâm mộ.
Trên trang cá nhân, ông thường xuyên chia sẻ hình ảnh về Bảo tàng Đạo Mẫu – công trình tâm huyết mà ông đã dày công xây dựng tại Sóc Sơn, Hà Nội. Đây không chỉ là nơi thờ Mẫu mà còn là không gian ông dành để lưu giữ và truyền bá những giá trị văn hóa truyền thống.
Bảo tàng Đạo Mẫu của nghệ sĩ Xuân Hinh được xây dựng trên khuôn viên rộng 5.500m², nằm giữa một vườn vải thiều cổ thụ. Công trình sử dụng 5 triệu viên ngói cổ và hàng triệu viên gạch thất cổ thu mua từ 500 hộ dân trên khắp cả nước.
Theo Xuân Hinh, việc lựa chọn những vật liệu này nhằm lưu giữ dấu ấn của những lò gạch cũ đã bị lãng quên, góp phần gìn giữ một phần ký ức văn hóa Việt.
Ngoài nơi thờ Mẫu, đây còn là không gian nghệ sĩ Xuân Hinh muốn lưu giữ và truyền bá nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống dân tộc như hát văn, hầu đồng, quan họ, tranh cổ dân gian... Thiết kế của bảo tàng gồm: nơi trưng bày hiện vật, phòng trưng bày và nhiều phòng chức năng khác. Phòng trưng bày có nhiều bức tranh liên quan Đạo Mẫu, hoành phi câu đối, khăn áo, chiếu nằm thời xưa.
Xuân Hinh xây một thư viện, lưu giữ sách về hát văn, hầu đồng, quan họ, nhiều bức tranh cổ, liên quan các loại hình nghệ thuật dân gian. Ông cho biết nếu còn khỏe mạnh sẽ mời những nghệ nhân có kinh nghiệm, truyền nghề cho các cháu bé có năng khiếu nhưng hoàn cảnh khó khăn, vừa học nghề, vừa bảo tồn văn hóa.
Ngoài các khu vực thờ Thánh Mẫu, người mẹ trong tâm tưởng, Xuân Hinh có một gian phòng tôn vinh những người mẹ Việt Nam hiện đại. Ông trưng bày tượng, các đồ vật gắn với nền nông nghiệp, bếp núc của phụ nữ Việt như cối xay, nồi niêu, dần, sàng...
Bên cạnh đó, bảo tàng còn có bộ sưu tập bình vôi cổ đặt dưới gốc cau, với những dây trầu không quấn chằng chịt. Theo Xuân Hinh, đây là cách ông tôn vinh văn hóa trầu cau truyền thống của người Việt - biểu tượng của sự thủy chung, gắn kết trong đời sống tinh thần.
Nghệ sĩ Xuân Hinh chia sẻ rằng nếu sức khỏe cho phép, ông sẽ mời những nghệ nhân có kinh nghiệm đến đây để truyền nghề cho các em nhỏ có năng khiếu nhưng hoàn cảnh khó khăn. Đây là cách ông mong muốn bảo tồn những giá trị nghệ thuật dân gian, đồng thời tạo cơ hội cho thế hệ trẻ tiếp cận và kế thừa.
Nhờ kiến trúc độc đáo và ý nghĩa sâu sắc, Bảo tàng Đạo Mẫu của nghệ sĩ Xuân Hinh đã nhận được sự quan tâm của nhiều tạp chí kiến trúc quốc tế. Công trình này được đánh giá cao không chỉ bởi yếu tố thẩm mỹ mà còn bởi giá trị văn hóa mà nó mang lại.
Mặc dù có nhiều đoàn khách trong nước và quốc tế mong muốn tham quan, nhưng Xuân Hinh cho biết ông chưa có kế hoạch mở cửa bảo tàng như một điểm du lịch chính thức. Ông cho biết, bản thân cảm thấy công việc ở bảo tàng chưa được chu toàn, nếu sớm mở cửa thì khó có thể tiếp đón du khách chu đáo.
