Bộ Tài chính đề xuất bỏ thủ tục riêng về đăng ký người phụ thuộc

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến cho dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 126/2020/NĐ-CP, trong đó đề xuất bỏ thủ tục hành chính riêng về đăng ký người phụ thuộc đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công. Nội dung này sẽ được gộp vào thủ tục đăng ký thuế lần đầu, giúp người nộp thuế tiết kiệm thời gian và giảm trùng lặp thông tin.

Theo hồ sơ thẩm định của Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính cho biết hiện ngành thuế đang thực hiện 219 thủ tục hành chính, trong đó 134 thủ tục (61,2%) đã đạt mức độ dịch vụ công trực tuyến toàn trình. Khoảng 48% thủ tục đã được tích hợp trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân, doanh nghiệp.

Tuy vậy, Bộ Tài chính thừa nhận vẫn còn một số thủ tục thuế rườm rà, trùng lặp hồ sơ, khiến quá trình thực hiện mất nhiều thời gian. Trong bối cảnh kinh tế số phát triển mạnh và giao dịch điện tử phổ biến, việc tiếp tục cải cách thủ tục hành chính thuế được xem là yêu cầu cấp thiết để nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng phục vụ.

Điểm nổi bật trong dự thảo là đề xuất bãi bỏ thủ tục đăng ký người phụ thuộc giảm trừ gia cảnh đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công, đồng thời hợp nhất vào thủ tục “Đăng ký thuế lần đầu” quy định tại Thông tư 86/2024/TT-BTC.

Theo đó, khi Nghị định được ban hành, người nộp thuế chỉ cần thực hiện một lần đăng ký thuế là có thể đồng thời khai báo người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh, thay vì phải hoàn tất hai thủ tục riêng biệt như hiện nay.

Bộ Tài chính đánh giá, việc hợp nhất giúp người nộp thuế không phải kê khai lặp lại thông tin định danh của người phụ thuộc, đồng thời rút ngắn quy trình khai, tính và nộp thuế thu nhập cá nhân. Cơ quan thuế cũng sẽ giảm khối lượng hồ sơ cần xử lý, nâng cao tính chính xác trong xác định người phụ thuộc, nhờ việc quản lý được thực hiện trên cùng một hệ thống dữ liệu.

Dự thảo Nghị định cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và liên thông dữ liệu giữa các cơ quan quản lý.

Cụ thể, với các trường hợp người phụ thuộc là con, cha mẹ, vợ hoặc chồng, cơ quan thuế có thể tự động đối chiếu thông tin qua Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trên cơ sở mã định danh cá nhân, thay vì yêu cầu người nộp thuế nộp giấy tờ chứng minh như trước.

Riêng các trường hợp đặc biệt, người phụ thuộc là người khuyết tật, người không nơi nương tựa hoặc đối tượng được nuôi dưỡng theo nghĩa vụ pháp lý, cơ quan thuế vẫn cần rà soát thủ công do hồ sơ xác nhận (giấy chứng nhận khuyết tật, xác nhận nuôi dưỡng của địa phương...) chưa được số hóa đầy đủ.

Theo Bộ Tài chính, cải cách này giúp rút ngắn quy trình quản lý thuế, tiết kiệm thời gian cho người dân, đồng thời tạo điều kiện để đồng bộ dữ liệu thuế - dân cư. Về lâu dài, việc tích hợp các thủ tục đăng ký, kê khai và giảm trừ gia cảnh trên nền tảng số được kỳ vọng sẽ hình thành hệ thống quản lý thuế tự động, giảm tối đa tiếp xúc trực tiếp giữa người nộp thuế và cơ quan thuế.