Bộ trưởng Bộ Công Thương: 'Dứt khoát không mua bán điện mặt trời mái nhà'

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã chủ trì Hội thảo tham vấn kỹ thuật về điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu diễn ra vào ngày 4/5.

Tại Hội thảo Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết trường hợp điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu không nối lưới quốc gia sẽ không giới hạn phát triển. Còn trường hợp nối lưới sẽ không vượt quá công suất được phân bổ trong kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII (2.600 MW).

Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng khẳng định: Không cần đề cập đến câu chuyện giá 0 đồng, mà “dứt khoát không có hoạt động mua bán điện mặt trời mái nhà” ở thời điểm này cho cả 2 hình thức trên. Nếu có phát sinh hoạt động mua bán điện, cần tuân thủ theo pháp luật hiện hành, gồm giấy phép hoạt động điện lực và các quy định khác, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh. Bộ Công thương tiếp tục trưng cầu ý kiến chuyên gia pháp luật, chuyên gia năng lượng để hoàn thiện dự thảo

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên. Ảnh: BCT

>> Cách nào để doanh nghiệp mua bán điện 'sạch' không qua EVN?

Đồng thời, Hội Thảo cũng thống nhất việc xây dựng và ban hành nghị định là cần thiết để bổ sung nguồn điện cho hệ thống điện quốc gia, đáp ứng nhu cầu sử dụng tăng nhanh, đáp ứng phần thiếu hụt do các quy hoạch điện trước đây và quy hoạch hiện nay khó có khả năng đáp ứng kịp.

Chính sách này hướng đến khuyến khích đầu tư điện mặt trời mái nhà phục vụ nhu cầu sử dụng tại chỗ, giảm mua điện và giảm áp lực cho hệ thống điện quốc gia; huy động nguồn lực xã hội đầu tư phát triển nguồn điện; thông qua cơ chế khuyến khích nguồn điện này để đạt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050.

Trong dự thảo nghị định, Bộ Công thương đề xuất 3 cơ chế ưu đãi đặc biệt, khuyến khích đầu tư phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu gồm: không phụ thuộc vào Quy hoạch điện VIII, không cần tuân thủ quy định về quy hoạch đất đai năng lượng, không cần giấy phép hoạt động điện lực, đơn giản các thủ tục triển khai...

Theo đó, Bộ trưởng Công thương cho rằng, nếu cho phép mua bán điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu trong giai đoạn hiện nay sẽ dẫn tới phát triển ồ ạt, khó kiểm soát công suất nguồn, đặc biệt là dẫn tới mất cân đối cơ cấu nguồn điện, gây áp lực lên hệ thống truyền tải điện quốc gia.

Ngoài ra, cơ chế cho phép mua bán nguồn điện này là cổ súy trục lợi chính sách khi các chủ đầu tư nguồn điện này không phải tuân thủ quy định pháp luật hiện hành, do được hưởng những cơ chế ưu đãi đặc biệt.

Nếu cho phép mua bán điện mặt trời tự sản tự tiêu sẽ làm nảy sinh nhiều vấn đề về an toàn, xử lý môi trường và đặc biệt là xung đột lợi ích giữa tổ chức, cá nhân đầu tư vào nguồn điện này với nhà đầu tư nguồn điện nền (thủy điện, nhiệt điện...)

PGS Nguyễn Việt Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường Cơ khí, Đại học Bách Khoa, cũng nhấn mạnh rằng hệ thống điện quốc gia đã chịu áp lực rất lớn với tỷ lệ năng lượng tái tạo trong lưới điện quốc gia tăng nhanh chóng trong những năm gần đây. Ông dẫn chứng Nhật Bản phải mất 40 năm để đạt được công suất năng lượng tái tạo chiếm khoảng 30 - 40%, trong khi Việt Nam chỉ mất 6 năm để đạt 28,5%. Sự tăng trưởng quá nhanh có thể gây ra những vấn đề về ổn định hệ thống và điều độ điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).

Ông Dũng cũng đưa ra quan điểm ủng hộ không có mua bán và thương mại trong phát triển điện mặt trời áp mái. Theo ông, việc đấu nối chỉ nên trong điều kiện hệ thống tự lắp đặt không đủ dùng, trong những giờ không có nắng, những hôm thời tiết không ủng hộ.

Tại hội thảo, TS Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hiệp hội năng lượng Việt Nam cũng thẳng thắn góp ý, khi chưa tính toán được toàn bộ lợi ích, chi phí và các hệ lụy của việc các hộ điện mặt trời tự sản tự tiêu bán điện vào lưới, ông đồng tình với Bộ Công Thương về quy định “ghi nhận sản lượng điện với giá 0 đồng".

>> Một địa phương sẵn sàng phủ sóng điện mặt trời cho 50% hộ dân