Cảng biển sầm uất dưới thời Nguyễn sắp được nâng cấp, đón tàu hàng 5.000 tấn

Bộ Xây dựng vừa chính thức phê duyệt Quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển Quảng Trị giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn đến 2050. Trong quy hoạch này, một trong những điểm nổi bật là việc ưu tiên nâng cấp luồng Cửa Việt để đón tàu có trọng tải lên đến 5.000 tấn, mở ra tiềm năng lớn cho phát triển logistics và thương mại hàng hải khu vực.

Khu bến Cửa Việt được thiết kế với 5 bến cảng, tương đương 7–10 cầu cảng, phục vụ 2,25–3,5 triệu tấn hàng/năm và đón hơn 32.000 lượt khách. Trong đó, bến cảng Cửa Việt có 3 cầu cảng hàng tổng hợp. Bến cảng tổng hợp Nam Cửa Việt có 1-2 cầu cảng tổng hợp, rời. Bến cảng CFG Nam Cửa Việt có 1-3 cầu cảng tổng hợp, rời.

Đặc biệt, các bến chuyên biệt như bến xăng dầu Hải Hà và bến kho xăng dầu Việt Lào sẽ có 1 cầu cảng tiếp nhận tàu trọng tải đến 5.000 tấn, giúp bảo đảm cung ứng năng lượng và logistics cho khu vực.

>> Tỉnh xứng danh 'vua bờ biển' sau sáp nhập tìm chủ cho đô thị hơn 9.000 tỷ

Dự án lập quy hoạch xác định việc cải tạo và nâng cấp luồng Cửa Việt ưu tiên hàng đầu. Lộ trình đầu tư tùy thuộc vào khả năng bố trí, huy động nguồn lực. Trường hợp huy động nguồn xã hội hóa, cho phép đầu tư luồng hàng hải phù hợp với quy mô bến cảng theo quy hoạch.

Cảng Cửa Việt từ lâu đã được ghi nhận trong các tài liệu lịch sử như một cửa biển chiến lược. Trong Đại Nam thực lục, Cửa Việt được nhắc đến như một cảng biển sầm uất dưới triều Nguyễn, nơi các thuyền buôn thường xuyên qua.

Cửa Việt có quy mô trên 8,2ha, gồm ba cầu cảng: hai cầu cảng số 1 và số 2 (dài 64m, tiếp nhận tàu tải trọng 2.000 tấn), cầu cảng Hợp Thịnh (dài 100m, tiếp nhận tàu 3.000 tấn). Bến phao xăng dầu Hưng Phát (dài 270m) có thể đón tàu trọng tải 40.000 tấn. Hiện nay, cảng Cửa Việt đảm nhận khối lượng hàng hóa khoảng 1,1 triệu tấn/năm.

Tuy nhiên, tình trạng bồi lấp luồng hàng hải đang là rào cản lớn đối với các doanh nghiệp vận tải hàng hóa. Các cầu cảng tiếp nhận ít tàu hàng hơn, tàu tải trọng lớn gặp khó khăn khi di chuyển, tốn nhiều thời gian và chi phí để ra vào cảng.

Phần lớn tàu buộc phải giảm tải khi nhận hàng, đặc biệt có những tàu chỉ chở được một nửa so với công suất thiết kế, không đủ chi phí vận hành. Điều này đã làm giảm sức hút của cảng Cửa Việt đối với các doanh nghiệp logistics và xuất nhập khẩu.

Vì vậy, việc nâng cấp luồng Cửa Việt và quy hoạch đồng bộ các khu bến biển chính là bước đột phá giúp Quảng Trị khai thác tốt vị trí chiến lược, hình thành khu vực cảng trung chuyển có năng lực cao. Không chỉ phục vụ vận tải hàng hóa và hành khách khu vực miền Trung – Tây Nguyên, quy hoạch cũng mở ra cơ hội kết nối đa phương thức với đường bộ, đường sắt và nội địa.