Chậm nộp thuế thì bị phạt, cơ quan thuế chậm hoàn thuế thì sao?

Chiều 28/5, Quốc hội thảo luận về dự thảo Nghị quyết liên quan đến chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Theo dự thảo, Chính phủ đề xuất tiếp tục giảm 2% thuế suất GTGT, từ 10% xuống còn 8%, đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (trừ một số nhóm đặc thù). Thời gian áp dụng kéo dài từ ngày 1/7/2025 đến hết 31/12/2026.

Chính sách này nhằm thể chế hóa mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên, đồng thời tạo nền tảng vững chắc hướng tới mức tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030.

Từ năm 2022 đến 6 tháng đầu năm nay, Quốc hội đã quyết nghị giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ.

Về nguyên tắc, dự thảo nghị quyết đề xuất giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ: Viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế TTĐB (trừ xăng).

Tại phiên thảo luận, đại biểu Quốc hội Trần Khánh Thu (Thái Bình) đề xuất mở rộng đối tượng giảm thuế GTGT đối với lĩnh vực tài chính - ngân hàng. Theo đại biểu, việc giảm thuế GTGT xuống 8% sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người dân tiếp cận vốn tín dụng với giá rẻ hơn, qua đó, tạo điều kiện cho ngân hàng mở rộng hoạt động tín dụng.

“Việc giảm thuế GTGT cũng như liều thuốc kích thích hoạt động sản xuất kinh doanh, là sự động viên với người dân và doanh nghiệp khi bắt tay vào thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội giai đoạn tới”, bà Thu nói.

Đồng tình với đề xuất giảm thuế GTGT xuống 8% đối với một số lĩnh vực, hàng hoá đến hết 31/12/2026, đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình), Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, cho rằng điều này hết sức có ý nghĩa với các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Qua đó, các doanh nghiệp sẽ có định hướng, chiến lược trong thời gian tới.

Tuy nhiên, ông cũng đề nghị Quốc hội quy định rõ trách nhiệm của cơ quan thuế, nhất là trong việc hoàn thuế.

“Doanh nghiệp đang bức xúc vì khi thu thuế thì rất dễ, nhưng lúc hoàn thuế lại rất khó. Tôi nghĩ trách nhiệm này phải sòng phẳng về mặt luật pháp. Khi doanh nghiệp chậm nộp thuế thì bị phạt, vậy khi cơ quan thuế chậm hoàn thuế cho doanh nghiệp sẽ phải chịu trách nhiệm tương tự”, ông Thân nêu rõ.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) đề nghị Bộ Tài chính cần có đánh giá định lượng cụ thể về tác động của chính sách giảm thuế đối với tăng trưởng GDP, để Quốc hội có căn cứ ra quyết định.

Trả lời các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc giảm 2% thuế GTGT trong 6 tháng cuối năm 2025 sẽ làm giảm thu ngân sách khoảng 39.500 tỷ đồng và khoảng 82.200 tỷ đồng trong năm 2026. Tuy nhiên, ông khẳng định đây là sự đánh đổi cần thiết để kích thích tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất và phục hồi kinh tế.

“Việc giảm thuế GTGT đương nhiên sẽ làm giảm thu ngân sách, nhưng sẽ kích thích tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chính phủ, Bộ Tài chính cũng sẽ có chính sách tài khoá phù hợp để bù đắp cho việc hụt thu này”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh.

Liên quan đề xuất mở rộng giảm thuế cho lĩnh vực tài chính - ngân hàng, ông Nguyễn Văn Thắng cho biết, lĩnh vực này không nằm trong nhóm hàng hóa, dịch vụ được điều chỉnh trong dự thảo nghị quyết.

Về vấn đề hoàn thuế chậm, người đứng đầu ngành tài chính cho biết sẽ ghi nhận và yêu cầu các cơ quan chức năng hoàn thuế sớm nhất có thể cho doanh nghiệp.

>> Gần 1.200 tỷ đồng đã được chuyển thẳng vào tài khoản người nộp thuế