Đảng Cộng hòa nỗ lực cứu vãn chương trình viện trợ lương thực 1,8 tỷ USD sau khi USAID bị đóng cửa
Dự luật của các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa đề xuất chuyển giao Chương trình viện trợ lương thực trị giá 1,8 tỷ USD cho Bộ Nông nghiệp nhằm đảm bảo doanh thu cho nông dân Mỹ.
Các nghị sĩ Cộng hòa đến từ các bang nông nghiệp đang đề xuất dự luật nhằm duy trì chương trình Thực phẩm vì Hòa bình (Food for Peace) bằng cách chuyển quyền quản lý từ USAID sang Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA). Động thái này diễn ra sau khi chương trình bị chính quyền Trump đình chỉ trong thời gian gần đây.
Dự luật dự kiến được đệ trình ngày 11/2 với sự ủng hộ của nhiều nhân vật chủ chốt thuộc đảng Cộng hòa, bao gồm Chủ tịch Ủy ban Nông nghiệp Hạ viện GT Thompson cùng các nghị sĩ từ các bang Kansas, Arkansas, Washington và Bắc Carolina.
"Việc chuyển giao này sẽ giúp chương trình hoạt động minh bạch và hiệu quả hơn, đồng thời duy trì vai trò của nông dân Mỹ trong nỗ lực chống đói nghèo toàn cầu", Đại diện Tracey Mann (Kansas) khẳng định.
Theo thống kê từ Quốc hội Mỹ, năm 2022, chương trình này đã huy động hơn 1,8 triệu tấn nông sản Mỹ, chủ yếu là ngũ cốc, đậu nành và gạo, để viện trợ quốc tế.
Động thái này được xem là hiếm hoi khi đảng Cộng hòa tìm cách bảo vệ một chương trình liên bang đang bị Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) của Elon Musk nhắm đến trong chiến dịch tinh giản bộ máy. Mặc dù phần lớn ủng hộ việc đóng băng viện trợ nước ngoài của Tổng thống Trump, đảng Cộng hòa vẫn nỗ lực duy trì chương trình này do những lợi ích kinh tế đối với nông dân Mỹ.
Theo nguồn tin từ Quốc hội, nhiều nghị sĩ Cộng hòa tại các bang có tỷ trọng nông nghiệp cao dự kiến sẽ tham gia ký tên ủng hộ dự luật này. Nhà Trắng hiện chưa bày tỏ quan điểm phản đối và đang theo dõi mức độ ủng hộ từ các bên liên quan.
Các đại diện ngành nông nghiệp Mỹ, vốn đang lo ngại về tác động của việc đình chỉ nguồn tài trợ liên bang, đã bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ với dự luật.
Chủ tịch Hiệp hội Đậu nành Mỹ Caleb Ragland khẳng định: "Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ những nỗ lực bảo vệ các chương trình này, nhằm đảm bảo nông sản Mỹ tiếp tục đến được với những cộng đồng dễ bị tổn thương trên toàn cầu".
Chương trình Food for Peace được khởi xướng từ thập niên 1950 như một giải pháp phân phối lương thực dư thừa của Mỹ cho các quốc gia có nhu cầu. Qua nhiều thập kỷ phát triển, chương trình hiện là nhà tài trợ thực phẩm lớn nhất cho Chương trình Lương thực Thế giới của Liên hợp quốc, theo ghi nhận từ tổ chức này.
Các chương trình viện trợ lương thực của Mỹ gặp khó khăn sau lệnh đóng băng viện trợ nước ngoài của chính quyền Trump. Theo báo cáo mới nhất từ tổng thanh tra USAID, mặc dù có ngoại lệ cho viện trợ lương thực khẩn cấp, việc cho nhiều nhân viên nghỉ phép cùng những bất định về các trường hợp miễn trừ đã gây trở ngại đáng kể cho hoạt động phân phối lương thực quốc tế.
Bộ Nông nghiệp Mỹ hiện đang quản lý một số chương trình viện trợ lương thực nước ngoài, trong đó có dự án McGovern-Dole chuyên cung cấp thực phẩm cho trẻ em tại các quốc gia thu nhập thấp. Tuy nhiên, Bộ chưa có phản hồi về tình trạng hoạt động của các chương trình này.
Theo tiết lộ từ các quan chức, chính quyền Trump đang thực hiện kế hoạch cắt giảm mạnh nhân sự USAID từ 10.000 xuống còn 600 nhân viên toàn thời gian. Đồng thời, nhiều chương trình với tổng trị giá 40 tỷ USD cũng bị đình chỉ, bao gồm các dự án theo dõi và phòng ngừa dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh, cùng viện trợ lương thực.
Hậu quả của việc đóng cửa USAID đã khiến hàng trăm triệu USD lương thực viện trợ bị tồn đọng tại các cảng Mỹ. Trước tình hình này, một số nghị sĩ Cộng hòa, trong đó có Thượng nghị sĩ Jerry Moran, đã vận động Nhà Trắng cho phép tiếp tục xuất khẩu viện trợ lương thực. Theo ông Moran, Bộ Ngoại giao Mỹ đã bắt đầu triển khai hoạt động này vào cuối tuần qua.
Tham khảo Wall Street Journal, New York Times
