Đề xuất giá bán điện đối với nhà hàng, quán cà phê lắp trạm sạc xe

Đây là vấn đề mà Bộ Công Thương đang lấy ý kiến trong dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện cơ cấu biểu giá bán lẻ điện.

Đề xuất 2 phương án

Trong dự thảo, lần đầu tiên nhóm đối tượng sạc xe điện được đưa vào quy định, đề xuất 2 phương án.

Phương án 1: Giá bán lẻ điện cho sạc xe điện áp dụng đối với các trạm, trụ sạc công cộng dành cho các phương tiện giao thông, bao gồm cả xe buýt điện, bắt buộc lắp công tơ riêng. Hộ gia đình sạc xe vẫn áp giá sinh hoạt.

Phương án 2: Linh hoạt hơn, cho phép tách công tơ để tính đúng mục đích (sinh hoạt hay kinh doanh). Nếu không tách riêng, điện sạc được tính theo hợp đồng điện hiện có, ví dụ hợp đồng kinh doanh thì áp giá kinh doanh.

Về giá điện cho trạm sạc xe điện chia theo hai cấp điện áp: Gồm trung áp trở lên (trên 1kV); Hạ áp (đến 1kV). Trong mỗi cấp điện áp, giá điện tiếp tục phân theo khung giờ trong ngày: Giờ bình thường, giờ thấp điểm, giờ cao điểm.

Theo Bộ Công Thương, sạc xe điện là mục đích sử dụng mới, đa dạng hình thức (sạc tại nhà, tại quán cà phê, bãi đỗ xe, trung tâm thương mại…). Do vậy, cần thiết phải ban hành hướng dẫn cụ thể để vừa quản lý minh bạch, vừa khuyến khích phát triển.

Ý kiến về vấn đề này, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho rằng, các trạm, trụ sạc điện phải lắp đặt công tơ đo đếm riêng (trừ trụ sạc của hộ gia đình có ký hợp đồng sử dụng điện cho mục đích sinh hoạt) do hoạt động của trạm sạc xe điện gây ảnh hưởng lớn đến hệ thống điện, công suất sử dụng điện cao sẽ đặc biệt gây ảnh hưởng tới hệ thống điện vào giờ cao điểm.

Trong khi đó, theo Tổng công ty Điện lực TPHCM, không nhất thiết phải lắp đặt công tơ đo đếm điện riêng cho trạm, trụ sạc xe điện. Bởi trong trường hợp quán nước, quán cà phê có lắp đặt trụ sạc xe điện thì không cần tách công tơ, giá bán lẻ điện áp dụng cho quán nước sẽ tính là giá kinh doanh cho toàn bộ sản lượng điện đo đếm được.

Cần công bằng, tránh gian lận

Trao đổi với PV Tiền Phong, một chuyên gia Hiệp hội năng lượng Việt Nam cho rằng, việc đưa sạc xe điện vào một nhóm giá riêng là “bước đi tất yếu”, vì nếu vẫn để áp giá sinh hoạt đại trà sẽ tạo ra sự bất bình đẳng và thất thu cho ngành điện.

Tuy nhiên, theo vị này không nên đặt giá quá cao làm cản trở người dân chuyển đổi, nhưng cũng không thể đánh đồng hoàn toàn với sinh hoạt.

"Dự thảo cần tính toán cân bằng giữa khuyến khích phát triển xe điện và đảm bảo công bằng trong hệ thống giá”, vị này nói, đồng thời cho rằng nếu áp dụng phương án 1, Nhà nước và EVN dễ dàng thống kê chính xác lượng điện tiêu thụ cho giao thông điện, song chi phí sạc có thể tăng cao, ảnh hưởng tới sức hấp dẫn của xe điện.

Phương án 2 sẽ khuyến khích xã hội hóa đầu tư: Các cửa hàng, quán cà phê sẽ tận dụng hợp đồng điện kinh doanh sẵn có, không phải đầu tư thêm công tơ và hạ tầng quản lý. Điều này sẽ giúp nhiều điểm nhỏ lẻ cùng tham gia, giúp phủ sóng dịch vụ sạc thuận tiện hơn cho người dùng xe điện. Song ông cũng lưu ý cần có phương án để giám sát hiệu quả, tránh gian lận gây thất thu.

"Phương án 2 hợp lý hơn trong giai đoạn đầu để khuyến khích nhiều hộ kinh doanh tham gia. Tuy nhiên, về dài hạn, có thể tiến tới phương án 1 khi thị trường đã phát triển, hạ tầng điện và hệ thống quản lý đủ mạnh", vị này cho hay.

Anh Nguyễn Đình Dũng, chủ một quán cà phê tại TP.HCM cho biết, sau khi xe điện phát triển nở rộ, cửa hàng đã đầu tư 5 trạm sạc. Mục đích là trong thời gian khách uống cafe có thể tranh thủ sạc xe điện từ đó có thể thu hút thêm khách, nhưng nếu bắt buộc công tơ riêng và tính giá điện kinh doanh, thì chi phí lớn, quán không kham nổi.

"Với những cửa hàng cafe chỉ cần một công tơ điện, tính vào giá điện theo hợp đồng, vừa đơn giản vừa khuyến khích các cửa hàng đầu tư”, anh Dũng nói.

Về điều chỉnh giá bán lẻ điện, Bộ Công Thương đề xuất khi giá bán lẻ điện bình quân tăng, thì giá bán điện cho các đơn vị bán lẻ cũng tăng theo, nhưng mức tăng không được vượt quá chỉ số CPI kế hoạch mà Quốc hội đặt ra. Khi giá bán lẻ điện bình quân giảm, giá bán điện cho các đơn vị bán lẻ cũng giảm tương ứng.

Với các đơn vị bán lẻ điện mới, chưa có cơ sở tính toán, Bộ Công Thương sẽ hướng dẫn cụ thể. Trong thời gian chờ hướng dẫn, các đơn vị này tạm thời được tính toàn bộ sản lượng điện theo giá bán lẻ đúng mục đích sử dụng.