Đề xuất mới tạo điều kiện cho hàng chục nghìn lao động tại 360 xã được nghỉ hưu trước tuổi

Bộ Nội vụ vừa công bố dự thảo Danh mục vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn nhằm làm căn cứ xác định những trường hợp có thể nghỉ hưu trước tuổi trong điều kiện lao động bình thường.

Theo nội dung dự thảo, danh mục do Bộ Nội vụ đề xuất khoảng 360 xã và một số đặc khu, đảo được coi là “vùng đặc biệt khó khăn”. Một số địa phương có nhiều xã lọt vào danh mục là Tuyên Quang, Lào Cai, Lâm Đồng, Cao Bằng, Điện Biên, Lai Châu, Quảng Ngãi, Sơn La, Nghệ An và thành phố Đà Nẵng.

Dự thảo hướng tới đối tượng là người lao động và người sử dụng lao động theo quy định của Bộ luật Lao động, cùng các cơ quan, tổ chức liên quan đến bảo hiểm xã hội. Có hai mốc thời gian quan trọng cần lưu ý: người lao động làm việc trước ngày 1/1/2021 tại nơi có phụ cấp khu vực với hệ số 0,7 trở lên hoặc mức phụ cấp 25% trở lên sẽ được tính thời gian làm việc tại vùng đặc biệt khó khăn. Những người làm việc từ 1/1/2021 đến trước 1/7/2025 sẽ được áp dụng theo danh mục vừa đề xuất nếu danh mục này được ban hành.

Về khung pháp lý, chính sách nghỉ hưu trước tuổi đã được quy định tại Nghị định số 135/2020/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi, bổ sung gần đây (điển hình như Nghị định số 178/2024 và các điều chỉnh tiếp theo). Dự thảo Thông tư của Bộ Nội vụ là văn bản chi tiết hóa danh mục vùng để các cơ quan bảo hiểm xã hội, đơn vị sử dụng lao động tính toán thời gian công tác, mức hưởng và điều kiện nghỉ hưu trước tuổi.

Nếu danh mục được phê duyệt, nhiều lao động ở vùng sâu, vùng xa, đảo và đặc khu có thể được xét nghỉ hưu sớm hơn so với quy định chung, giảm bớt gánh nặng lao động nặng nhọc, điều kiện làm việc khó khăn và tạo cơ hội an sinh sớm cho nhóm yếu thế.

Nhưng việc mở rộng diện thụ hưởng cũng đặt ra thách thức về tài chính bảo hiểm xã hội và yêu cầu rà soát, cập nhật dữ liệu lao động. Cơ quan bảo hiểm và chính quyền địa phương cần chuẩn bị phương án triển khai, kiểm soát chặt nguồn chi và tránh trục lợi.