Dự luật mới của ông Trump có thể khiến thâm hụt Mỹ tăng thêm 2,4 nghìn tỷ USD, 10,9 triệu người mất bảo hiểm y tế
Dự luật mới của Tổng thống Trump với các đề xuất giảm mạnh thuế đang vấp phải nhiều chỉ trích.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) ngày 4/6 cảnh báo rằng dự luật thuế mới do Tổng thống Donald Trump đề xuất có thể khiến thâm hụt ngân sách liên bang tăng thêm 2,4 nghìn tỷ USD vào năm 2034. Cảnh báo này được đưa ra trong bối cảnh ông Trump đang nỗ lực vận động Thượng viện thông qua dự luật.
Ước tính của Văn phòng Ngân sách Quốc hội cũng cho thấy, dự luật thuế của ông Trump có thể khiến khoảng 10,9 triệu người không còn được bảo hiểm y tế, làm gia tăng rủi ro chính trị cho một trong những ưu tiên nội địa quan trọng của Đảng Cộng hòa.
Theo CBO, dự luật – được ông Trump gọi là "dự luật lớn và đẹp" – sẽ làm gia tăng khoản nợ quốc gia vốn đã ở mức cao, trái ngược với cam kết từ chính quyền rằng kế hoạch này sẽ tạo ra thặng dư ngân sách.
Giảm thuế, nhưng cắt giảm phúc lợi
CBO – cơ quan có vai trò như "người chấm điểm" chính thức cho các dự luật của Quốc hội trong suốt nhiều thập kỷ – cho biết phân tích của họ được các nhà lập pháp và công chúng theo dõi sát sao nhằm đánh giá tác động ngân sách của dự luật dài hơn 1.000 trang.
Dự luật này bao gồm khoảng 3,75 nghìn tỷ USD giảm thuế, chủ yếu thông qua việc gia hạn các khoản cắt giảm thuế thu nhập cá nhân từ năm 2017 và bổ sung một số chính sách thuế mới, bao gồm việc miễn thuế cho tiền boa – một nội dung được ông Trump nhấn mạnh trong chiến dịch tranh cử.
Để bù đắp phần nào cho khoản hụt thu ngân sách, dự luật đề xuất cắt giảm gần 1,3 nghìn tỷ USD chi tiêu liên bang ở các lĩnh vực khác, đáng chú ý nhất là Medicaid (chương trình hỗ trợ y tế cho người có thu nhập thấp) và trợ cấp thực phẩm.
Theo phân tích, các thay đổi đối với Medicaid sẽ khiến khoảng 7,8 triệu người mất bảo hiểm y tế. Trong số này, 5,2 triệu người là người trưởng thành không khuyết tật dưới 65 tuổi – nhóm sẽ phải tuân theo các yêu cầu lao động mới được đề xuất, ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt.
Ngoài ra, khoảng 1,4 triệu người nhập cư không có tình trạng pháp lý hiện đang nhận hỗ trợ từ các chương trình y tế do nhà nước tài trợ cũng sẽ không còn được bảo hiểm.
Ước tính cho thấy khoảng 400.000 người có thể mất quyền được bảo hiểm do việc chấm dứt một loại thuế hỗ trợ các nhà cung cấp dịch vụ y tế – một biện pháp mà một số thành viên Đảng Cộng hòa, bao gồm Thượng nghị sĩ Josh Hawley (bang Missouri), muốn giữ lại nhằm đảm bảo các bệnh viện vùng nông thôn có thể tiếp tục hoạt động và chi trả chi phí.
Đảng Cộng hòa lập luận rằng các đề xuất trong dự luật nhằm củng cố Medicaid và các chương trình liên quan bằng cách loại bỏ lãng phí, gian lận và lạm dụng. Theo họ, nguồn tài trợ liên bang cần được phân bổ hợp lý hơn cho những người thực sự cần – đặc biệt là phụ nữ và trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.
Tuy nhiên, Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện, ông Chuck Schumer, chỉ trích các tuyên bố đó là sai lệch, cho rằng đây là một phần trong nỗ lực kéo dài nhiều năm của Đảng Cộng hòa nhằm bãi bỏ và thay thế Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (Obamacare). Ông lưu ý rằng phần lớn các bang đã mở rộng Medicaid theo Obamacare để phục vụ thêm nhiều người dân.
“Họ chỉ muốn bóp nghẹt hệ thống chăm sóc sức khỏe", ông Schumer tuyên bố.
Bên cạnh các thay đổi về bảo hiểm y tế, CBO trước đó cũng ước tính rằng gần 4 triệu người có thể mất quyền tiếp cận chương trình tem phiếu thực phẩm hàng tháng theo các điều chỉnh đề xuất đối với Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP). Những thay đổi này bao gồm yêu cầu lao động mới đối với một số người Mỹ lớn tuổi và các bậc cha mẹ có con trong độ tuổi đi học.
CBO cho biết, một số người thụ hưởng cũng sẽ chứng kiến mức trợ cấp hàng tháng giảm khoảng 15 USD vào năm 2034.
Báo cáo được công bố chỉ một ngày sau khi tỷ phú Elon Musk – người từng công khai ủng hộ ông Trump – chỉ trích dự luật, gọi đây là một "sự ghê tởm", cho rằng nó sẽ phá hủy những nỗ lực cắt giảm chi tiêu của Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE).
Dự luật đã được Hạ viện thông qua vào tháng trước, nhưng vẫn đối mặt với nhiều trở ngại tại Thượng viện, nơi một số nghị sĩ Cộng hòa theo đường lối tài chính bảo thủ bày tỏ lo ngại về mức chi tiêu.
Chính quyền Trump phản bác rằng dự báo của CBO chưa tính đến các tác động thúc đẩy tăng trưởng kinh tế từ dự luật. CBO cũng xác nhận bản ước tính chưa bao gồm các yếu tố kinh tế vĩ mô, và những phân tích này sẽ được công bố sau.
Tham khảo Financial Times (FT)
Ông Trump cấm cấp visa cho du học sinh muốn theo học tại Harvard
'Nợ ngập đầu', nền kinh tế lớn thứ 2 Đông Nam Á chuẩn bị xóa nợ cho hơn 3 triệu người dân
