Eo biển Hormuz bùng nổ: Mỹ thúc giục Trung Quốc ngăn Iran, giá dầu có thể vượt 100 USD/thùng

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio hôm Chủ nhật đã kêu gọi Trung Quốc can thiệp nhằm ngăn chặn Iran đóng cửa eo biển Hormuz – một trong những tuyến đường hàng hải quan trọng nhất thế giới đối với thương mại dầu mỏ.

“Tôi kêu gọi Chính phủ Trung Quốc tại Bắc Kinh liên hệ với phía Iran về vấn đề này, vì họ phụ thuộc rất lớn vào eo biển Hormuz để nhập khẩu dầu”, ông Rubio phát biểu trong cuộc phỏng vấn với kênh Fox News. Trung Quốc hiện là khách hàng mua dầu lớn nhất của Iran và duy trì mối quan hệ hữu hảo với nước Cộng hòa Hồi giáo này.

Trước đó cùng ngày, Ngoại trưởng Iran cảnh báo rằng Tehran “bảo lưu mọi lựa chọn để bảo vệ chủ quyền” sau khi Mỹ tiến hành không kích ba địa điểm hạt nhân chủ chốt của Iran vào cuối tuần qua.

Trong khi đó, truyền thông nhà nước Iran đưa tin rằng Quốc hội nước này ủng hộ đề xuất đóng cửa eo biển Hormuz, dẫn lời một nghị sĩ cấp cao. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng thuộc về Hội đồng An ninh Quốc gia Iran.

Một động thái phong tỏa tuyến hàng hải hẹp giữa Iran và Oman có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế toàn cầu. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), khoảng 20 triệu thùng dầu thô mỗi ngày – tương đương 20% mức tiêu thụ toàn cầu – đã đi qua eo biển Hormuz trong năm 2024.

Nếu eo biển này bị đóng cửa trong thời gian dài, giá dầu có thể vượt ngưỡng 100 USD/thùng, theo dự báo của Goldman Sachs và công ty tư vấn Rapidan Energy. Các nhà phân tích của JPMorgan đánh giá khả năng Iran thực sự đóng cửa Hormuz là thấp, do Mỹ sẽ coi đó là hành động tuyên chiến.

Khủng hoảng Hormuz đe dọa kinh tế toàn cầu

Ông Rubio nhận định rằng việc phong tỏa eo biển sẽ là “hành động tự sát về kinh tế” đối với Iran, bởi chính xuất khẩu dầu của nước này cũng phải đi qua tuyến hàng hải này.

Iran hiện là nhà sản xuất dầu lớn thứ ba trong Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC), với sản lượng 3,3 triệu thùng/ngày. Trong tháng trước, Iran đã xuất khẩu 1,84 triệu thùng/ngày, phần lớn trong số đó được bán cho Trung Quốc, theo dữ liệu từ Kpler. Cũng theo Kpler, khoảng một nửa lượng dầu thô vận chuyển bằng đường biển mà Trung Quốc nhập khẩu đến từ vùng Vịnh Ba Tư.

“Nếu Iran tự chặn eo biển, họ sẽ tự cắt đứt dòng doanh thu chủ chốt từ việc bán dầu cho Trung Quốc — một cú đánh vào chính nền kinh tế của họ”, chuyên gia Matt Smith, trưởng bộ phận phân tích dầu mỏ tại Kpler, nhận định.

Ngoại trưởng Mỹ cho biết Mỹ vẫn có nhiều phương án để đối phó nếu Iran cố gắng phong tỏa Hormuz.

“Hành động này sẽ gây tổn hại nghiêm trọng tới kinh tế của nhiều quốc gia khác hơn là của chúng ta”, Rubio nói trên Fox News. “Đây sẽ là một bước leo thang nghiêm trọng và sẽ vấp phải phản ứng không chỉ từ Mỹ mà còn từ các quốc gia khác”.

Hạm đội 5 của Hải quân Hoa Kỳ, đóng tại Bahrain, có nhiệm vụ bảo vệ thương mại hàng hải trong khu vực Vịnh Ba Tư. Các nhà giao dịch dầu mỏ phần lớn tin rằng Hải quân Mỹ sẽ nhanh chóng chặn đứng bất kỳ nỗ lực nào của Iran nhằm phong tỏa eo biển Hormuz. Tuy nhiên, một số chuyên gia cảnh báo rằng thị trường có thể đang đánh giá thấp rủi ro thực tế.

“Họ (Iran) hoàn toàn có thể làm gián đoạn vận tải qua Hormuz lâu hơn nhiều so với những gì thị trường nghĩ”, ông Bob McNally – nhà sáng lập Rapidan Energy và cựu cố vấn năng lượng dưới thời Tổng thống George W. Bush – cảnh báo.

Theo ông McNally, việc vận chuyển dầu qua khu vực có thể bị đình trệ trong nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng, thay vì vài giờ hoặc vài ngày như giả định phổ biến hiện nay. “Cuối cùng Mỹ sẽ giành được lợi thế, nhưng đó sẽ không phải là một cuộc chiến dễ dàng”, ông nói thêm.

Theo CNBC

>> Ông Trump ám chỉ thay đổi chính quyền Tehran, Iran đóng cửa eo biển Hormuz