EU chính thức tung đòn chống bán phá giá, thép cán nóng Việt Nam chịu thuế suất cao

Bộ Công Thương mới đây cho biết, ngày 16/7/2025, Ủy ban Châu Âu (EC) đã ban hành thông báo chính thức áp dụng biện pháp chống bán phá giá (CBPG) đối với một số sản phẩm thép cán nóng nhập khẩu từ Ai Cập, Nhật Bản và Việt Nam vào thị trường Liên minh Châu Âu (EU). Đây là động thái tiếp theo sau quá trình điều tra kéo dài gần một năm nhằm bảo vệ ngành công nghiệp nội khối trước các hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Vụ việc được khởi xướng điều tra từ ngày 8/8/2024 theo đơn kiện của Hiệp hội Thép Châu Âu. EC tập trung vào nhóm sản phẩm thép cán nóng – bao gồm các mã sản phẩm thuộc nhóm 7208, 7211, 7225 và 7226. Tuy nhiên, một số loại thép đặc thù đã được loại trừ khỏi phạm vi áp dụng biện pháp, bao gồm thép không gỉ, thép điện silicon định hướng hạt, thép công cụ chuyên dụng có độ cứng lớn và các loại thép có độ dày và khổ rộng vượt ngưỡng nhất định.

Giai đoạn điều tra bán phá giá được xác định từ ngày 1/4/2023 đến 31/3/2024, trong khi giai đoạn điều tra thiệt hại kéo dài từ đầu năm 2021 đến hết quý I/2024.

Theo kết luận chính thức của EC, biên độ bán phá giá đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam dao động từ 0% đến 12,1%, giữ nguyên so với kết luận sơ bộ công bố hồi tháng 4/2025. Các mức thuế này được xác định dựa trên dữ liệu do doanh nghiệp Việt Nam cung cấp, cùng với những điều chỉnh phù hợp theo quy định của EU.

EU thông báo kết luận cuối cùng vụ việc điều tra chống bán phá giá thép cán nóng nhập khẩu từ Việt Nam

Bên cạnh đó, EC cũng xác định ngành sản xuất thép cán nóng của EU đã phải chịu thiệt hại đáng kể do tác động từ hàng hóa nhập khẩu có giá thấp, thể hiện qua việc sụt giảm thị phần, lợi nhuận, đầu tư và số lượng lao động trong ngành.

Một điểm đáng chú ý trong vụ việc là cáo buộc từ phía nguyên đơn cho rằng chính sách thuế xuất khẩu của Chính phủ Việt Nam đã gián tiếp giúp hạ giá nguyên liệu đầu vào như quặng sắt và than, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh không công bằng cho các nhà xuất khẩu thép Việt Nam.

Tuy nhiên, EC kết luận không có đủ bằng chứng để chứng minh cáo buộc này. Theo cơ quan điều tra, các công ty Việt Nam trong giai đoạn bị điều tra chủ yếu nhập khẩu quặng sắt và than luyện cốc từ nhiều quốc gia khác nhau, do nguồn cung nội địa không đảm bảo về cả chất lượng lẫn số lượng. Vì vậy, giá thành nguyên liệu không chịu ảnh hưởng đáng kể từ chính sách trong nước.

Việc EU áp thuế chống bán phá giá có thể ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của ngành thép cán nóng Việt Nam tại thị trường châu Âu – một trong những thị trường xuất khẩu trọng điểm. Trong bối cảnh nhu cầu thép toàn cầu có dấu hiệu chững lại, các doanh nghiệp Việt sẽ phải đối mặt với áp lực gia tăng cả về thị trường tiêu thụ lẫn chi phí tuân thủ quy định thương mại quốc tế.

Dự kiến, các mức thuế CBPG sẽ có hiệu lực trong thời hạn 5 năm và có thể gia hạn sau khi rà soát lại.

Các doanh nghiệp thép xuất khẩu chủ lực của Việt Nam gồm Hòa Phát (HPG), Formosa Hà Tĩnh, Nam Kim (NKG), Tôn Đông Á, Pomina (POM)… Trong đó, Hòa Phát và Formosa là hai đơn vị sản xuất thép cuộn cán nóng lớn nhất, chiếm phần lớn sản lượng xuất khẩu sang EU.

Việc bị áp thuế chống bán phá giá từ 0% đến 12,1% khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó trong duy trì đơn hàng và cạnh tranh về giá. Một số đơn vị đang chủ động chuyển hướng thị trường sang Mỹ, ASEAN, đồng thời đầu tư cải tiến công nghệ để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu khắt khe hơn từ châu Âu.

Hòa Phát hiện là nhà sản xuất thép lớn nhất Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Từ cuối năm 2025, công suất thiết kế toàn tập đoàn sẽ đạt 16 triệu tấn/năm, trong đó riêng sản phẩm HRC đạt 9 triệu tấn, đủ để đáp ứng hoàn toàn nhu cầu trong nước.

Đáng chú ý, lò cao số 6 thuộc giai đoạn 2 của dự án Khu liên hợp gang thép Hòa Phát Dung Quất 2 sẽ hoàn thành trong tháng 9/2025.

>> EU ra phán quyết vụ điều tra chống bán phá giá thép HRC Việt Nam, Hòa Phát hưởng mức thuế 0%