EVN, PVN,... khẩn trương lên phương án chuyển đổi nhiên liệu tại các nhà máy điện than

Bộ Công Thương vừa ra văn bản đề nghị chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện than xây dựng kế hoạch chuyển đổi nhiên liệu.

Cụ thể, chuyển đổi nhiên liệu than sang sử dụng nhiên liệu sinh khối và amoniac để triển khai áp dụng khi nhà máy đủ 20 năm vận hành. Còn đối với nhà máy điện than không thể thực hiện chuyển đổi nhiên liệu, hoặc không thu giữ CO2, Bộ đề nghị xây dựng phương án dừng hoạt động khi nhà máy đã vận hành đủ 40 năm.

Văn bản của Bộ Công Thương được gửi tới Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, Tổng công ty Phát điện 1, 2, 3, Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam, Tổng Công ty Điện lực - TKV và chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện đốt than ở Việt Nam.

Bộ Công Thương cho biết: Trong Quy hoạch điện VIII đã quy định về việc định hướng chuyển đổi nhiên liệu sang sử dụng nhiên liệu sinh khối và amoniac với các nhà máy nhiệt điện than đã vận hành 20 năm khi giá thành phù hợp và dừng hoạt động các nhà máy tuổi thọ trên 40 năm nếu không thể chuyển đổi nhiên liệu.

Để triển khai thực hiện yêu cầu nêu trên của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đề nghị chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện đốt than những nội dung cụ thể như sau:

Thứ nhất: Nghiên cứu, xây dựng kế hoạch chuyển đổi nhiên liệu than sang sử dụng nhiên liệu sinh khối và amoniac để triển khai áp dụng khi đủ 20 năm vận hành, đảm bảo hiệu quả kinh tế của nhà máy.

Thứ hai: Đối với các nhà máy điện than không thể thực hiện chuyển đổi nhiên liệu, hoặc không thu giữ CO2, đề nghị nghiên cứu xây dựng phương án dừng hoạt động khi nhà máy đã vận hành đủ 40 năm.

Đề nghị các chủ đầu tư khẩn trương triển khai thực hiện và báo cáo Bộ Công Thương trước ngày 15 /7/2023.

Chính sách giá điện của Việt Nam trước thách thức về công nghệ và chi phí nhiên liệu

Trước đó, Bộ Công Thương đã chủ trì cuộc họp với các chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện than để bàn lộ trình chuyển đổi năng lượng được nêu trong Quy hoạch điện VIII.

Phát biểu tại cuộc họp này, ông Nguyễn Tài Anh - Phó tổng Giám đốc EVN cho biết: Hiện Tập đoàn đang quản lý, vận hành 15 nhà máy nhiệt điện than với 36 tổ máy, có tổng công suất đặt 12.633 MW. Trong đó, có 2 tổ máy đã vận hành hơn 20 năm, với công suất 600 MW; 4 tổ máy đã vận hành gần 40 năm, với tổng công suất 440 MW; 4 tổ máy vận hành gần 50 năm, với tổng công suất 100 MW. Đến năm 2030, EVN có thêm 4 tổ máy vận hành hơn 20 năm với tổng công suất 1.230 MW.

EVN đã và đang tiến hành nghiên cứu, thử nghiệm và có kế hoạch chuyển đổi với một số tổ máy của nhà máy như: Uông Bí mở rộng (tổ máy S7), Quảng Ninh (S1, S2) với loại nhiên liệu dự kiến sinh khối, ammoniac…

Nhưng khó khăn chính là công nghệ đốt trộn amoniac hiện nay trên thế giới chưa hoàn thiện (mới trong giai đoạn thử nghiệm). Chưa có nhà máy điện nào ở Việt Nam cải tiến, thử nghiệm đồng đốt amoniac và có đánh giá về tính kinh tế, kỹ thuật, cũng như các ảnh hưởng tác động đến con người, môi trường, thiết bị.

Mặt khác, hiện nay khả năng cung cấp nhiên liệu ammoniac, hay sinh khối ở trong nước còn hạn chế, chưa đảm bảo nguồn cung để vận hành lâu dài và ổn định.

Ý kiến của TKV, Tổng công ty Phát điện 1, 2, 3 cùng một số chủ đầu tư khác đều băn khoăn về giá nhiên liệu sinh khối, ammoniac trên thị trường cao hơn giá than. Trong khi đó, chúng ta chưa có cơ chế, chính sách về hỗ trợ giá chuyển đổi cho nhà máy thực hiện đồng đốt nhiên liệu này để các nhà máy mở rộng thử nghiệm. Do đó, các chủ đầu tư kiến nghị Chính phủ, Bộ Công Thương sớm có lộ trình và các cơ chế, chính sách cụ thể (về quy hoạch vùng nguyên liệu sinh khối, hỗ trợ tài chính, giá bán điện) làm cơ sở để các nhà máy nhiệt điện triển khai.

Còn ý kiến của các chủ dự án nhiệt điện đốt than BOT (Nghi Sơn 2, Vĩnh Tân 1, Duyên Hải 2) cho rằng: Các điều khoản của hợp đồng mua, bán điện đã được ký kết, khi chuyển đổi nhiên liệu giá thành sản xuất sẽ cao hơn giá đã thỏa thuận trong hợp đồng mua bán điện. Như vậy, thời gian còn lại của hợp đồng sẽ thực hiện như thế nào? Phần chi phí tăng thêm cho chuyển đổi công nghệ, chi phí nhiên liệu chuyển đổi sẽ do bên nào chịu? v.v…

Kết luận buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị các chủ đầu tư, chủ sở hữu của nhà máy nhiệt điện than thực hiện nghiêm Chỉ thị 29 ngày 2/11/2019 của Thủ tướng, đồng thời xây dựng lộ trình chuyển đổi nhiên liệu, thể hiện quyết tâm bằng cam kết với Chính phủ Việt Nam qua Bộ Công Thương.

Theo đó, các chủ đầu tư cần chủ động tìm hiểu, đề xuất cơ chế, chính sách của các quốc gia, các tổ chức quốc tế dựa trên các cam kết, tuyên bố của họ trên các diễn đàn…

Bộ Công Thương giao Cục Điện lực và Năng lượng Tái tạo chủ trì với các đơn vị có liên quan tiếp tục nghiên cứu các cơ chế, chính sách (dựa vào những cam kết của các tổ chức quốc tế để đưa ra một số cơ chế chính sách ban đầu).