Giải mã chiếc máy bay MiG-21 được công nhận Bảo vật quốc gia: Từng bắn hạ nhiều 'pháo đài bay' B-52, 8/9 phi công lái được tuyên dương Anh hùng LLVTND

Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam đang được đầu tư xây mới với quy mô lớn và hiện đại tại phường Tây Mỗ và Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Đây là 1 trong 6 Bảo tàng Quốc gia và đứng đầu hệ thống các bảo tàng trong Quân đội. Hiện nay, bảo tàng cơ bản hoàn thành các hạng mục công việc giai đoạn 1, dự kiến đón khách tham quan từ đầu tháng 7/2024.

Mới đây, Thượng tá Lê Vũ Huy (Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam) cho biết trên VTC News, bảo tàng đang lưu giữ hơn 150.000 hiện vật, có 4 hiện vật được xếp vào danh sách 256 Bảo vật quốc gia - gắn với các nhân vật, sự kiện đã làm nên những kỳ tích trong cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc...

Trong đó số đó, không thể không kể đến chiếc máy bay MiG-21 số hiệu 4324 với 14 ngôi sao đỏ tượng trưng cho 14 lần bắn rơi máy bay địch được in trên thân.

Chiếc MiG-21 này do Liên Xô chế tạo và viện trợ cho Việt Nam trong cuộc chiến tranh kháng chiến chống Mỹ, thuộc biên chế của Trung đoàn Không Quân 921 - Đoàn Không quân Sao Đỏ, Sư đoàn 371. Khi hoạt động trong không quân Việt Nam, chiếc máy bay mang số hiệu 4324.

MiG-21 số hiệu 4324 có màu bạc, kiểu F94, 1 động cơ phản lực P11 – 300, kiểu máy bay chiến đấu một chỗ ngồi có trần bay thực tế 22km, trọng lượng cất cánh lớn nhất 9,8 tấn. So với các máy bay cùng thời như F4, F105 của Mỹ thì MiG-21 thua kém hơn về vũ khí, rada, tầm hoạt động... chỉ nhỉnh hơn đối phương ở tốc độ bay.

Nhưng theo đánh giá của một số thợ chuyên sửa chữa máy bay MiG thì chiếc MiG-21 số hiệu 4324 có máy móc thuộc loại tốt trong không quân Việt Nam thời đó. Nhờ thế mà nó có thể xuất hiện giữa đội hình địch, tấn công bất ngờ và thoát ly trong nháy mắt như bóng ma.

Là loại máy bay thường được sử dụng trong các chiến dịch tấn công, MiG-21 được trang bị 2 súng máy và có thể mang theo 6 quả tên lửa. Đây cũng là chiếc máy bay nhiều sao nhất của Không quân Nhân dân Việt Nam - 14 sao trên mũi là biểu tượng cho 14 chiến công oanh liệt bắn rơi máy bay Mỹ trên bầu trời Việt Nam.

Về nguồn ngốc của biểu tượng ngôi sao in trên mũi máy bay, phải kể đến thời gian khoảng 1966-1967, khi Bác Hồ thăm một đơn vị không quân. Trong buổi gặp gỡ thời gian đó, Bác đề nghị mỗi phi công nếu bắn rơi được 1 máy bay Mỹ thì được tặng một huy hiệu của Người và gắn 1 ngôi sao trên mũi của chiếc máy bay đó, nếu bắn rơi 2 máy bay địch thì được in 2 sao... Kể từ đó, nhiều máy bay của không quân Việt Nam đã chiến đấu dũng cảm, lập công lớn và được in hình ngôi sao trên mũi.

Theo Hồ sơ hiện vật của Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam thì chiếc MiG-21 số hiệu 4324 đã lập công lớn góp phần đánh bại chiến lược “Chiến tranh cục bộ” bằng việc dùng không quân và hải quân để đánh phá miền Bắc lần thứ nhất.

Trong cuộc chiến này, không quân ta đã bắn rơi nhiều máy bay Mỹ, thuộc 19 chủng loại gồm cả "pháo đài bay" B-52, trong đó có chiến công của chiếc MiG-21 số hiệu 4324. Chỉ trong năm 1967, 9 phi công thuộc Trung đoàn không quân số 921 thay nhau trực chiến, lần lượt lái chiếc 4324 không chiến; trong đó, 8/9 phi công được tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Các phi công 2 lần bắn rơi máy bay Mỹ gồm phi công Lê Trọng Huyên, Phạm Thanh Ngân, Nguyễn Hồng Nhị, Nguyễn Văn Cốc, Nguyễn Đăng Kính.

Chiếc máy bay này còn là biểu tượng của tinh thần bách chiến bách thắng của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Sau những chiến công oanh liệt, ngày 7/12/1974, chiếc máy bay MiG-21, số hiệu 4324 đã được Trung đoàn không quân số 921 bàn giao cho Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam để làm hiện vật trưng bày, giáo dục tinh thần yêu nước đối với các thế hệ người Việt Nam.

Ngày 14/01/2015, máy bay này đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận là Bảo vật Quốc gia.

>> Bảo tàng Chiến thắng B-52 có một không hai trên thế giới của Việt Nam: Tổng diện tích hơn 7.500m2, lưu giữ chiến tích Hà Nội 12 ngày đêm bão lửa