Giải pháp hoàn thành mục tiêu 69.700 - 93.000 căn nhà ở xã hội tại TP. HCM đến năm 2030

Hiệp hội Bất động sản TP. HCM (HoREA) vừa có văn bản đề xuất một số cơ chế, giải pháp để thực hiện chỉ tiêu phát triển từ 69.700 đến 93.000 căn hộ nhà ở xã hội đến năm 2030 trên địa bàn thành phố. Để thực hiện được mục tiêu, tổng diện tích đất cần phải bố trí có thể lên đến khoảng vài trăm héc-ta.

Tạo sự đồng bộ giữa các cơ quan chức năng

Theo báo cáo của Sở Xây dựng, từ năm 2021 cho đến nay, TP. HCM chỉ có 10 dự án nhà ở xã hội, trong đó 06 dự án đã hoàn thành, 4 dự án đang triển khai thi công với tổng số căn nhà gần 6.000 căn. Đây là kết quả khiêm tốn và đặt ra nhiều thách thức để thành phố thực hiện được chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội đã đề ra.

Trước đó Chủ tịch UBND TP. HCM Phan Văn Mãi đã cam kết kéo giảm thời gian thực hiện quy trình, thủ tục đầu tư dựng dự án nhà ở xã hội từ hơn 1 năm xuống còn không quá 6 tháng và trực tiếp chỉ đạo các dự án nhà ở xã hội chỉ để cho thuê đáp ứng nhu cầu thuê nhà của cán bộ, công chức, viên chức, cán bộ lực lượng vũ trang nhân dân và công nhân lao động.

Sở Xây dựng cũng đã công bố danh mục 7 dự án nhà ở xã hội mời gọi đầu tư với khoảng 8.000 căn hộ và đã được rất nhiều doanh nghiệp bất động sản quan tâm nên có thể phải tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Đồng thời, Sở Xây dựng công bố 3 “thiết kế mẫu” nhà ở xã hội cao tầng, nếu được Bộ Xây dựng cho phép áp dụng trong thời gian tới thì sẽ tiết kiệm thời gian, công sức cho cả các chủ đầu tư, cơ quan Nhà nước và giảm giá thành nhà ở xã hội.

Hiện, đã có 21 doanh nghiệp đăng ký thực hiện đầu tư xây dựng nhà ở xã hội tại quỹ đất do doanh nghiệp tự tạo lập với khoảng 52.000 căn hộ, trong đó có 9 doanh nghiệp đăng ký tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội tại địa chỉ quỹ đất cụ thể thuộc quyền sử dụng của doanh nghiệp với khoảng 40.000 căn hộ và 12 doanh nghiệp đăng ký, cam kết tìm quỹ đất trên địa bàn thành phố để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội với khoảng 12.000 căn hộ.

>> Chủ tịch TPHCM: Phấn đấu hoàn thành một dự án nhà ở xã hội chỉ trong 18 tháng

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM Lê Hoàng Châu cho biết, để thực hiện thành công mục tiêu phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn TP. HCM đến năm 2030, giải pháp thiết thực nhất hiện nay là các Sở, ngành, quận, huyện, TP. Thủ Đức cùng chung tay phối hợp tháo gỡ vướng mắc, khó khăn để triển khai thực hiện ngay các dự án nhà ở xã hội mà các chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đang có sẵn quỹ đất, nhất là quỹ đất 20% dành để phát triển nhà ở xã hội.

Vướng mắc lớn nhất hiện nay là sự phối hợp thiếu đồng bộ giữa các Sở, ngành, quận, huyện nơi có dự án nhà ở xã hội. Ảnh minh họa

Theo ông Châu, vướng mắc lớn nhất hiện nay lại là sự phối hợp thiếu đồng bộ giữa các Sở, ngành, quận, huyện nơi có dự án nhà ở xã hội. Như trường hợp dự án nhà ở xã hội Lê Thành - Tân Kiên đã được UBND TP. HCM chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư trên cơ sở quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 đã được điều chỉnh cục bộ và đã động thổ ngày 29/8. Tuy vậy, đến nay đã hơn 3 tháng vẫn chưa làm được giấy phép xây dựng do quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/5000 của dự án chưa được UBND huyện Bình Chánh phê duyệt. Nguyên nhân là do huyện Bình Chánh phải làm văn bản xin ý kiến Sở Quy hoạch Kiến trúc.

Hiện lãnh đạo TP. HCM đã chỉ đạo UBND huyện Bình Chánh giải quyết ngay việc phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 cho dự án nhà ở xã hội Lê Thành - Tân Kiên để sớm đưa dự án vào triển khai thi công.

Hoặc trường hợp Dự án Nhà lưu trú công nhân Khu Chế xuất Linh Trung 2 (giai đoạn 2) do Công ty CP Đầu tư Xây dựng Sản xuất Dịch vụ Du lịch Thiên Phát làm chủ đầu tư đã được Ủy ban nhân dân Thành phố chỉ đạo, nhưng đến nay vẫn chưa được Ban Quản lý Khu Chế xuất Linh Trung và Ban Quản lý khu chế xuất, khu công nghiệp Thành phố (Hepza) hỗ trợ để hoàn thành thủ tục để có thể sớm khởi công giai đoạn 2.

Đề xuất chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được vay tín dụng ưu đãi tại Ngân hàng chính sách

Bên cạnh Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng đã được Ngân hàng Nhà nước triển khai thực hiện từ tháng 3/2023 và Dự thảo Đề án thí điểm Quỹ phát triển nhà ở, Hiệp hội Bất động sản TP. HCM hoan nghênh Bộ Xây dựng vừa đề xuất Chính phủ Nghị quyết về triển khai gói ưu đãi tín dụng 100.000 tỷ đồng từ nguồn vốn phát hành trái phiếu Chính phủ để có vốn cấp cho Ngân hàng chính sách xã hội, được giải ngân đến hết năm 2030 để người mua, thuê mua nhà ở xã hội được vay ưu đãi.

Nhưng, một quy định bất cập rất lớn là trong giai đoạn từ nay đến năm 2030, các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội lại không được vay vốn ưu đãi tại Ngân hàng chính sách xã hội, bởi lẽ tại khoản 3 Điều 77 Nghị định 100/2024/NĐ-CP quy định “Trong giai đoạn đến năm 2030, Ngân hàng chính sách xã hội chưa thực hiện cho vay đối với chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, cá nhân xây dựng hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở để cho thuê”.

"HoREA nhận thấy, quy định này đã “vô hiệu hóa” chính sách ưu đãi tín dụng cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được vay tín dụng ưu đãi tại Ngân hàng chính sách xã hội đã được quy định tại Điều 25, Điều 26 Nghị định 100/2024/NĐ-CP và sẽ có tác động không tích cực đến việc thực hiện chương trình phát triển ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021 – 2030. Bởi lẽ chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội chỉ còn được vay tín dụng ưu đãi tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam hoặc các tổ chức tín dụng do Ngân hàng Nhà nước chỉ định", Ông Lê Hoàng Châu nhìn nhận.

HoREA đề xuất để chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được vay tín dụng ưu đãi tại Ngân hàng chính sách xã hội. Ảnh minh họa

Do đó, HoREA đề nghị Bộ Xây dựng xem xét đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét để có thể bãi bỏ khoản 3 Điều 77 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP, để chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được vay tín dụng ưu đãi tại Ngân hàng chính sách xã hội tùy thuộc khả năng ngân sách Nhà nước hỗ trợ trong từng thời kỳ.

Để rút ngắn thời gian thực hiện quy trình, thủ tục đầu tư xây dựng, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM đề nghị UBND TP. HCM chỉ đạo các Sở, ngành, UBND quận, huyện, TP. Thủ Đức tăng cường phối hợp đồng bộ, nhịp nhàng, khẩn trương tháo gỡ các “vướng mắc pháp lý” và đề nghị xây dựng quy trình thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội “đơn giản, rút gọn”.

Đồng thời, ông Châu đề nghị Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét cho phép thí điểm thực hiện cơ chế giao Sở Xây dựng thực hiện thủ tục “chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở xã hội” tương tự như dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.

>> Bộ Xây dựng đề xuất phát hành 100.000 tỷ đồng trái phiếu cho vay mua nhà ở xã hội