Cả 5 tuyến cao tốc này đều đang được xem xét, mở rộng từ 4-6 làn xe.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về phương án đầu tư, nâng cấp đường cao tốc phân kỳ đầu tư (2 làn, 4 làn xe không có làn dừng khẩn cấp liên tục), Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) cho rằng, việc cân đối ngay 494.592 tỷ đồng ngân sách Nhà nước trong điều kiện nguồn vốn Nhà nước còn khó khăn để thực hiện trong giai đoạn hiện nay là khó khả thi. Do vậy, Bộ đề xuất một số nguyên tắc, tiêu chí xác định thứ tự ưu tiên đầu tư, nâng cấp các tuyến đường cao tốc phân kỳ.
Bộ GTVT kiến nghị, Chính phủ nâng cấp các cao tốc phân kỳ đầu tư, trong đó mở rộng cấp bách 5 đoạn với số vốn hơn 55.000 tỷ đồng. Bộ GTVT đề xuất phương án chia cao tốc phân kỳ thành các nhóm theo mức độ ưu tiên nâng cấp.
Nhóm 1 gồm 5 tuyến cao tốc cần nâng cấp, mở rộng ngay gồm đoạn La Sơn - Hòa Liên (Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng) dài 66km, đang khai thác quy mô 2 làn xe. Phương án nâng cấp tuyến này lên 4 làn xe hoàn chỉnh cần khoảng 3.011 tỷ đồng, đã được cấp có thẩm quyền bố trí vốn từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2022. Dự án sẽ được khởi công trong năm 2024, cơ bản hoàn thành năm 2025.
Đoạn Cam Lộ - La Sơn (Quảng Trị, Thừa Thiên Huế) dài 98km đang khai thác quy mô 2 làn xe, cần khoảng 7.000 tỷ đồng để mở rộng lên 4 làn xe. Bộ GTVT đề xuất bố trí vốn từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2023 để sớm triển khai.
Đoạn Cao Bồ - Mai Sơn dài 15km, quy mô 4 làn xe hạn chế. Bộ GTVT đã phê duyệt chủ trương đầu tư quy mô 6 làn xe với chi phí 1.995 tỷ đồng, trong đó 1.200 tỷ đồng đã được bố trí từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2022, còn lại sẽ bố trí trong giai đoạn 2026-2030. Dự án đang thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, dự kiến khởi công trong năm nay, hoàn thành năm 2026.
Đoạn Trung Lương - Mỹ Thuận dài 51km, đang khai thác 4 làn xe hạn chế. Bộ GTVT đang phối hợp với nhà đầu tư hoàn chỉnh báo cáo nghiên cứu tiền khả thi nâng cấp lên 6 làn xe, kết hợp mở rộng đoạn TP. HCM - Trung Lương 8 làn xe. Tổng mức đầu tư khoảng 35.362 tỷ đồng, trong đó đoạn TP. HCM - Trung Lương 22.224 tỷ đồng, đoạn Trung Lương - Mỹ Thuận 13.138 tỷ đồng, dự kiến vốn do nhà đầu tư huy động.
Đoạn Hòa Lạc - Hòa Bình dài 26km đang khai thác quy mô 2 làn xe. Tỉnh Hòa Bình đã cơ bản hoàn thành báo cáo tiền khả thi dự án mở rộng lên 6 làn xe, tổng mức đầu tư khoảng 7.950 tỷ đồng. Tỉnh đã cân đối phần vốn Nhà nước tham gia hơn 3.000 tỷ đồng, còn lại do nhà đầu tư huy động.
Tổng mức đầu tư nâng cấp 5 dự án trong nhóm 1 dự kiến là 55.318 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước 15.034 tỷ đồng, vốn nhà đầu tư huy động 40.284 tỷ đồng.
Trong 5 dự án được đề xuất mở rộng trước, có 3 tuyến quy mô 2 làn xe. Thời gian qua, trên tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn và La Sơn - Hòa Liên đã xảy ra một số vụ tai nạn giao thông khiến người dân lo ngại vấn đề an toàn. Các dự án này còn tồn tại một số bất cập như chưa có hệ thống giao thông thông minh, trạm dừng nghỉ, làn dừng khẩn cấp, do đó cần được đầu tư mở rộng để hoàn thiện đồng bộ.
Hai dự án quy mô 4 làn xe hạn chế cần mở rộng ngay là Cao Bồ - Mai Sơn và Trung Lương - Mỹ Thuận, do đây là các tuyến giao thông huyết mạch, nhu cầu vận tải tăng nhanh.
Bộ GTVT cũng đề xuất nhóm 2 - các dự án cao tốc cần mở rộng với tổng vốn khoảng 18.683 tỷ đồng. Đó là các đoạn Yên Bái - Lào Cai 83km, Thái Nguyên - Chợ Mới 40km, đoạn 12km qua Hải Phòng và tỉnh Thái Bình trên tuyến cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng.
Nhóm 3 gồm các dự án: Tuyên Quang - Hà Giang 104km, Hòa Bình - Mộc Châu 66km, Đồng Đăng - Trà Lĩnh 93km, đoạn nối cửa khẩu Tân Thanh và cửa khẩu Cốc Nam 17km, Chơn Thành - Đức Hòa 84km; nhu cầu vốn khoảng 50.837 tỷ đồng.
Nhóm 4 gồm các tuyến cao tốc phân kỳ 4 làn xe hạn chế còn lại, cần khoảng 410.572 tỷ đồng.
Theo Bộ GTVT, các tuyến cao tốc phân kỳ đầu tư theo quy mô 4 làn hạn chế cơ bản vẫn đang khai thác hiệu quả, đáp ứng nhu cầu vận tải. Tuy nhiên, một số đoạn thuộc nhóm 1 có nhu cầu cấp bách cần được ưu tiên đầu tư nâng cấp. Các tuyến còn lại, cần tập trung hoàn thiện các công trình phụ trợ như trạm dừng nghỉ, trạm kiểm tra tải trọng xe và hệ thống giao thông thông minh.
