Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm đề cập đến vụ cầu Sông Lô xuống cấp nghiêm trọng
Nội dung này được vị đại biểu nêu trong phiên thảo luận của Đoàn Hà Nội về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi).
Sáng 6/11, trong phiên thảo luận tổ Hà Nội về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm đề xuất cần đưa nội dung bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên và phát triển xanh trở thành một nguyên tắc xuyên suốt trong hoạt động xây dựng. Ông cho rằng đây là yếu tố nền tảng, góp phần định hướng phát triển bền vững cho ngành xây dựng trong bối cảnh đô thị hóa nhanh hiện nay.
Đại biểu Thích Bảo Nghiêm đồng thời nhấn mạnh, dự thảo luật cần quy định chặt chẽ hơn về đầu tư chống lãng phí nhằm ngăn chặn tình trạng xây dựng dàn trải, công trình bỏ hoang hoặc gây thất thoát ngân sách Nhà nước.
Về quy hoạch và kiến trúc, ông đề nghị phải đảm bảo sự hài hòa giữa phát triển đô thị và bảo tồn di sản văn hóa, hướng tới không gian sống cân bằng, lành mạnh. Theo đại biểu, cần đặc biệt quan tâm bảo vệ cảnh quan di tích lịch sử, di tích tôn giáo, đảm bảo không gian văn hóa tín ngưỡng không bị xâm lấn bởi các công trình xây dựng hiện đại.

Cùng với các nội dung trên, Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm cũng kiến nghị bổ sung quy định về trách nhiệm đạo đức nghề nghiệp của kỹ sư, kiến trúc sư, nhà thầu trong hoạt động xây dựng, đề cao chữ tín và lương tâm nghề nghiệp như một yêu cầu bắt buộc để đảm bảo chất lượng công trình.
Đề cập vụ việc cầu sông Lô (xã Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ) - công trình lớn mới đưa vào sử dụng hơn 10 năm đã xuất hiện hư hỏng nặng, đại biểu cho rằng đây là vấn đề đang được dư luận đặc biệt quan tâm.
“Từ vụ việc này cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao chuẩn mực pháp lý, trách nhiệm quản lý và giám sát công trình xây dựng do luật hiện hành có thể chưa đủ mạnh về chế tài xử lý, trách nhiệm hình sự đối với các công trình kém chất lượng. Hoặc chưa rõ về vai trò, trách nhiệm của các bên liên quan chủ đầu tư, đơn vị thi công, tổ chức giám sát...”, ông dẫn chứng.
Theo Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm, sự cố trên không chỉ gây mất an toàn giao thông, ảnh hưởng đời sống người dân hai bên bờ sông mà còn tạo áp lực cho cơ quan quản lý nhà nước. Ông nhấn mạnh, việc sửa đổi luật lần này cần hướng đến không chỉ hoàn thiện công cụ quản lý Nhà nước, mà còn phải xây dựng nền tảng đạo đức, văn hóa nghề nghiệp vững mạnh, hướng tới “một nền xây dựng an toàn, bền vững, nhân văn”.
Cùng quan điểm về yêu cầu siết chặt quản lý trong thi công, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) cũng nêu ý kiến liên quan đến quy định trong dự thảo về quyền giám sát thi công của chủ đầu tư. Ông cho rằng quy định “chủ đầu tư có quyền giám sát thi công xây dựng công trình khi có đủ điều kiện năng lực và tự chịu trách nhiệm về việc giám sát của mình” là chưa phù hợp.
“Tôi đề nghị không được có quy định này. Vì đây là tình trạng vừa đá bóng vừa thổi còi. Vừa xây nhưng đồng thời vừa giám sát là không được. Việc giám sát phải có đơn vị tư vấn giám sát riêng”, ông nói.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí cũng đề nghị cần có chế tài nghiêm khắc đối với đơn vị tư vấn giám sát khi để xảy ra sai sót, đồng thời dẫn lại “bài học hết sức đau lòng” từ sự cố trụ cầu sông Lô. Ông cho rằng “tư vấn giám sát chắc chắn biết việc này”, bởi qua kinh nghiệm từng làm chủ đầu tư 5 dự án trung tâm truyền máu trên cả nước khi còn là Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương, ông khẳng định tư vấn giám sát luôn nắm rõ hiện trạng công trình.

“Nhưng tư vấn giám sát vì sao lơ đi, không biết? Đầu tiên có thể do thiếu trách nhiệm. Rất nhiều tư vấn giám sát đến công trường nhưng lại chui vào nhà rồi ngủ, thỉnh thoảng ông đi qua đi lại. Bên cạnh đó, có thể họ lơ đi vì lợi ích. Tức nhằm thu lợi cho mình, lơ đi, đồng ý cho xây dựng như thế để rút ruột... Tư vấn giám sát chắc chắn biết, nhưng chẳng qua không nói. Nhìn trụ cột cầu (cầu sông Lô), ở giữa trụ lại toàn đất, vô cùng kỳ lạ và tôi nhìn thấy có cảm giác lèn không chặt, đất như cát...”, ông Trí nêu rõ.
Theo đại biểu, đây là bài học lớn cho ngành xây dựng, cho thấy sự cần thiết phải tách bạch rõ ràng giữa đơn vị thi công và tư vấn giám sát.
“Đơn vị xây dựng và giám sát không thể là một, mà phải tách ra rất rõ ràng. Tư vấn giám sát là một nghề, độc lập, có trình độ, kiến thức, trách nhiệm”, ông Trí nhấn mạnh.
Trước đó, ngày 3/10, theo phản ánh của người dân, cầu Sông Lô thuộc xã Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ, được đưa vào sử dụng từ năm 2015, hiện đã xuất hiện dấu hiệu xuống cấp nghiêm trọng. Trụ T3 hư hỏng, trơ cốt thép gây mất an toàn cầu, khiến người dân lo ngại về nguy cơ mất an toàn khi lưu thông qua khu vực này.Trước tình trạng trên, cơ quan chức năng đã nhanh chóng triển khai biện pháp tạm thời nhằm bảo đảm an toàn giao thông. Theo thông báo, cầu Sông Lô hiện được giới hạn tải trọng đối với các phương tiện lưu thông, chỉ cho phép xe môtô hai bánh, xe môtô ba bánh, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các phương tiện giao thông thô sơ đường bộ và người tham gia giao thông được phép qua cầu.
Trước diễn biến đó, Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi UBND tỉnh Phú Thọ, đề nghị chỉ đạo kiểm tra toàn diện hiện trạng và kiểm định chất lượng công trình. Bộ đồng thời giao Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, Cục Đường bộ Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh Phú Thọ trong việc kiểm định, đánh giá chất lượng và khả năng chịu lực của công trình cầu Sông Lô, nhằm xác định chính xác mức độ hư hỏng, nguyên nhân và đề xuất phương án xử lý phù hợp.
Song song với quá trình kiểm định kỹ thuật, Công an tỉnh Phú Thọ cũng đã kiểm tra thực tế tại hiện trường và tiến hành các biện pháp điều tra, xác minh. Các lực lượng chức năng phối hợp với một số đơn vị liên quan khám nghiệm hiện trường, thu mẫu phục vụ giám định để làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong quá trình thi công, quản lý, vận hành cầu Sông Lô. Hiện, công tác điều tra vẫn đang được tiến hành nhằm xử lý đối với những cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan nếu có hành vi vi phạm pháp luật.
Vụ việc đang thu hút sự quan tâm của dư luận địa phương, khi cầu Sông Lô là tuyến giao thông huyết mạch kết nối nhiều khu vực trọng điểm của huyện Đoan Hùng (cũ). Các cơ quan chức năng tiếp tục phối hợp chặt chẽ để sớm có kết quả kiểm định, đảm bảo an toàn cho người dân và phương tiện khi lưu thông qua cầu.
