Hơn 60 nhà khoa học ra cảnh báo chưa từng có về Trái Đất

Ngày 19/6, hơn 60 nhà khoa học đã đồng loạt đưa ra báo động về hàng loạt chỉ số môi trường toàn cầu đang chuyển biến theo chiều hướng nghiêm trọng: Từ lượng carbon tăng vọt, mực nước biển dâng cao đến hiện tượng nóng lên toàn cầu diễn ra với tốc độ chưa từng có.

Theo báo cáo khoa học đã được bình duyệt, lượng khí nhà kính sinh ra từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch và nạn phá rừng đã đạt mức kỷ lục trong năm 2024. Trung bình suốt thập niên qua, thế giới thải ra khoảng 53,6 tỷ tấn khí CO₂ (hoặc khí tương đương) mỗi năm, tức gần 100.000 tấn mỗi phút.

Hàng loạt chỉ số môi trường toàn cầu đang chuyển biến theo chiều hướng nghiêm trọng (Ảnh minh họa: Internet)

Báo cáo đặc biệt nhấn mạnh "ngân sách carbon", tức lượng khí thải còn được phép phát ra nếu muốn duy trì mức tăng nhiệt toàn cầu dưới ngưỡng 1,5°C, đang cạn dần và có thể hết sạch chỉ trong vài năm tới. Đáng lo ngại hơn, nhiệt độ bề mặt trái đất năm 2023 đã lần đầu tiên vượt ngưỡng nguy hiểm này.

Dù đầu tư toàn cầu vào năng lượng sạch trong năm qua đã vượt gấp đôi so với các nguồn nhiên liệu hóa thạch như dầu khí và than đá, nhưng nhiên liệu hóa thạch vẫn chiếm hơn 80% tổng mức tiêu thụ năng lượng toàn cầu. Tốc độ phát triển của năng lượng tái tạo vẫn chưa theo kịp nhu cầu thực tế.

Ngưỡng 1,5°C từng được nêu như một mục tiêu trong Thỏa thuận Paris 2015, giờ đây được xác định là ranh giới sinh tử cần giữ vững để tránh các thảm họa khí hậu khó lường.

Bên cạnh đó, mực nước biển cũng đang dâng với tốc độ nhanh hơn bao giờ hết. Nếu như giai đoạn 1901-2018, tốc độ trung bình là dưới 2mm mỗi năm, thì từ 2019 trở lại đây, con số này đã tăng lên 4,3mm mỗi năm, tức hơn gấp đôi.

Sẽ có nhiều cơn bão lớn như bão Yagi vì biến đổi khí hậu (Ảnh: Reuters)

Một chỉ số quan trọng khác được đề cập là tình trạng “mất cân bằng năng lượng” - sự chênh lệch giữa năng lượng mặt trời hấp thụ và năng lượng phản xạ trở lại không gian. Hiện nay, khoảng 91% lượng nhiệt dư thừa do con người tạo ra đang được các đại dương hấp thụ, phần nào giúp làm chậm lại các tác động khí hậu trên đất liền.

Tuy nhiên, mức mất cân bằng này đã gần như tăng gấp đôi chỉ trong vòng 20 năm. Các chuyên gia cảnh báo rằng chưa thể biết các đại dương sẽ tiếp tục đóng vai trò "giảm sốc" này được bao lâu.

Giới khoa học xem đây là hồi chuông cảnh tỉnh rõ ràng gửi đến các nhà hoạch định chính sách toàn cầu: nếu không hành động ngay, hậu quả khí hậu sẽ đến nhanh hơn dự đoán.

Tổng hợp

>> Chính thức công bố hình ảnh rõ nét về hiện tượng nhật thực nhân tạo