Khó khăn bủa vây Apple khi muốn 'hất cẳng' Qualcomm

Theo nguồn tin của Bloomberg, sau khi trì hoãn kế hoạch sẵn sàng chip tự phát triển vào năm 2024, Apple rất có thể không kịp “deadline” xuất xưởng linh kiện này vào mùa xuân năm 2025. Như vậy, việc phát hành sẽ bị hoãn lại đến sớm nhất là cuối năm 2025 hoặc đầu năm 2026, năm cuối cùng của hợp đồng với Qualcomm.

Những trở ngại mới nhất phản ánh khó khăn mà Apple phải đối mặt trong việc thiết kế modem – bộ phận cho phép điện thoại kết nối với mạng di động để thực hiện cuộc gọi và duyệt web. Thành phần này phải liên kết liền mạch với hàng trăm nhà mạng trên khắp thế giới, hoạt động trên nhiều môi trường và điều kiện khác nhau. Ít nhất, nó phải hoạt động ngang ngửa công nghệ từ Qualcomm, công ty tiên phong trong lĩnh vực này.

Dự án có sự tham gia của hàng nghìn nhân viên từ năm 2018, trong khi Apple còn nhiều năm nữa mới giải quyết được nút thắt. Mục tiêu của hãng là cho phép modem tải xuống dữ liệu nhanh hơn công nghệ hiện tại. Dù vậy, nguồn tin giấu tên tin rằng điều đó khó có thể xảy ra dựa trên tình trạng phát triển hiện tại.

Khó khăn của Apple được phơi bày chỉ một ngày trước khi iPhone 15 ra mắt. Đó là khi Qualcomm thông báo sẽ tiếp tục cung cấp chip cho Apple trong nhiều năm tới. Hợp đồng giữa hai bên dự kiến kết thúc năm 2024 đã được gia hạn sang năm 2026.

Nỗ lực xây dựng công nghệ của riêng mình của Apple cho đến nay hoàn toàn đáng thất vọng. Hành trình này xuất phát từ hơn 5 năm trước, khi nhà sản xuất iPhone bắt đầu tuyển dụng kỹ sư tại San Diego, quê nhà của Qualcomm. Vài tháng sau, Apple công bố kế hoạch cho các văn phòng địa phương.

Vào thời điểm đó, Apple và Qualcomm đang tiến hành một cuộc chiến pháp lý về tiền bản quyền modem. Tranh chấp được giải quyết năm 2019 và Qualcomm đồng ý cung cấp chip modem 5G cho iPhone 12 vào năm 2020 và sau này. Tuy nhiên, không lâu sau, “Táo khuyết” tuyên bố kế hoạch loại bỏ Qualcomm hoàn toàn. Họ đồng ý trả 1 tỷ USD thâu tóm bộ phận modem của Intel. Trong cuộc họp toàn công ty, Johny Srouji – phụ trách phần cứng tại Apple – thông báo dốc toàn lực cho dự án modem.

Để hỗ trợ các cựu kỹ sư Intel, Srouji đã tuyển dụng hàng trăm chuyên gia công nghệ không dây khác, bao gồm cả nhân viên từ Qualcomm và MediaTek. Apple ban đầu tin rằng họ có thể đưa modem riêng lên iPhone ngay sau năm 2024. Ngay từ đầu dự án tên mã Sinope, công ty xác định thiết bị đầu tiên trang bị chip này sẽ là iPhone SE phiên bản mới.

iPhone SE giá rẻ, được cập nhật lẻ tẻ, không thu hút sự chú ý hoặc doanh số lớn. Quan trọng là người mua thường không yêu cầu các công nghệ tiên tiến. Vì vậy, đối với một công ty lần đầu thử sức với modem, việc đưa chip vào SE được xem là một lựa chọn an toàn.

Tuy nhiên, modem là một trong những bộ phận quan trọng nhất của điện thoại. Nếu không hoạt động bình thường, các cuộc gọi có thể bị ngắt và người dùng mất kết nối Internet. Nếu modem bị lỗi, đây sẽ là một trong những thay đổi lớn nhất trong nhiệm kỳ của Tim Cook với tư cách CEO.

Chắc chắn, Apple tìm cách tránh mớ lộn xộn này. Khi gia hạn thỏa thuận với Qualcomm, kế hoạch iPhone SE 2024 bị hoãn lại một năm đến năm 2025. Song, nhiều người cho rằng nó sẽ tiếp tục bị hoãn. Về phần mình, Qualcomm dự kiến cung cấp ít nhất một phần chip modem của Apple vào năm 2026.

Kế hoạch của Apple là cuối cùng đưa modem nội bộ lên iPad và đồng hồ thông minh sau iPhone. Những thiết bị này có nhu cầu kết nối di động ít cấp bách hơn, vì vậy không được ưu tiên nhiều.

Modem đầu tiên của Apple sẽ là một con chip độc lập, đồng nghĩa nó là một thành phần riêng biệt bên trong iPhone. Nhưng công ty đã phát triển một hệ thống tiếp theo kết hợp modem với cái gọi là hệ thống trên chip (SoC), tiết kiệm không gian bên trong thiết bị. Họ cũng đang thiết kế chip không dây và Bluetooth để thay thế các thành phần của Broadcom trong vài năm tới, nhưng dự án đó cũng đối mặt với trục trặc riêng.

Bên trong Apple, modem là một trong những nỗ lực lớn nhất của công ty. Đó là một dự án đa chức năng liên quan đến nhóm công nghệ phần cứng do Srouji lãnh đạo và một bộ phận kỹ thuật phần cứng riêng biệt, cũng như đơn vị kỹ thuật phần mềm của công ty, giúp viết mã cho modem.

Hiện tại, modem của Apple vẫn đang ở giai đoạn phát triển ban đầu. Những người làm trong dự án tin rằng phiên bản ban đầu có thể tụt hậu so với đối thủ cạnh tranh nhiều năm. Ví dụ, ít nhất một phiên bản của modem đầu tiên đang được phát triển không hỗ trợ tiêu chuẩn mmWave. Công nghệ cho tốc độ nhanh hơn khoảng 5 lần so với kết nối 5G thông thường. iPhone hiện tại hỗ trợ tính năng này.

Một trở ngại phát triển lớn khác liên quan đến phần mềm cung cấp năng lượng cho modem, một số trong đó được mua lại từ Intel. Người tham gia dự án tiết lộ mã của Intel không hoàn thành nhiệm vụ và hầu hết phải viết lại từ đầu. Khi các kỹ sư của Apple tìm cách thêm các tính năng mới, các khả năng hiện có sẽ bị hỏng và modem không hoạt động bình thường.

Ngoài ra, còn có một giai đoạn thử nghiệm dài phía trước. Cho đến nay, công ty đã thử modem bên trong iPhone hiện tại, đưa công nghệ này vào các văn phòng của Apple cũng như trong các xe tải thử nghiệm di động lái quanh Thung lũng Silicon. Song, không giống như bộ xử lý máy tính, modem cần được đánh giá với hàng trăm nhà cung cấp dịch vụ không dây khác nhau. Apple có thể mô phỏng các kết nối này với các trung tâm thử nghiệm của riêng mình, nhưng các thử nghiệm trong thế giới thực trong nhiều thập kỷ là điều đã giúp Qualcomm phát triển thứ được xem là modem hàng đầu trong ngành.

"Rõ ràng ngay từ đầu, đây sẽ là một dự án khó khăn", theo một người khác am hiểu tình hình. "Tại sao chúng tôi nghĩ rằng có thể nhận một dự án thất bại từ Intel và bằng cách nào đó thành công còn là một bí ẩn”.

Một thách thức khác: Nhóm công nghệ phần cứng đang căng mình cho nhiều dự án khác nhau. Nhân viên nghỉ việc cũng khiến Apple gặp khó khăn hơn trong việc giải quyết các trục trặc kỹ thuật.

Công ty còn phải cẩn thận để không vi phạm bằng sáng chế của Qualcomm. Hiện tại, Apple trả cho đối tác khoảng 9 USD cho mỗi chiếc iPhone chứa công nghệ của hãng. Họ vẫn có thể phải trả phí nếu một modem mới bị phát hiện vi phạm bản quyền Qualcomm.

Vì vậy, các kỹ sư đang “né” các công nghệ và kỹ thuật phát triển độc quyền của Qualcomm, làm chậm tiến độ của nỗ lực. Các nhóm modem nội bộ của Apple được cố tình tách ra khỏi các nhóm khác tích hợp chip Qualcomm vào các sản phẩm hiện tại và tương lai gần.

Điều đó làm tăng thêm áp lực cho một quá trình vốn đã khó khăn. "Chúng tôi sợ bị kiện", một người chia sẻ.

(Theo Bloomberg)