Thanh tra tỉnh Hòa Bình đã phát hiện hàng loạt tồn tại, vi phạm trong quá trình thực hiện việc cấp đất cho 10 dự án trồng rừng trên địa bàn tỉnh.
Cụ thể, tại Dự án trồng rừng nguyên liệu tại các xã: Trung Thành, Mường Chiềng, Tân Minh, huyện Đà Bắc do Công ty TNHH MTV D&G Hòa Bình làm chủ đầu tư, có một phần diện tích dự án đã giao cho công ty chồng lấn vào đất rừng của dân, theo Nghị định số 02/NĐ-CP ngày 15/01/1994 của Chính phủ.
Điều này dẫn đến việc công ty chậm triển khai dự án theo nội dung đầu tư tại 02 xã Trung Thành, Mường Chiềng và một số xóm tại xã Tân Minh.
Mặt khác, có khoảng 24ha đất được giao cho công ty hiện đã thành rừng tự nhiên tái sinh và rừng trồng do bị chồng lấn với đất các hộ dân địa phương được UBND huyện cấp đất theo Quyết định số 672/QĐ-TTg ngày 28/4/2006 của Thủ tướng Chính phủ, dẫn đến việc công ty không triển khai thực hiện được theo các nội dung đầu tư trên đất đã giao.
Đối với Dự án trồng rừng nguyên liệu tại 10 xã thuộc huyện Cao Phong do Công ty TNHH Một thành viên D&G Hòa Bình làm chủ đầu tư, xuất hiện tranh chấp 570,44ha diện tích đất với Công ty Cổ phần Thủy điện Văn Hồng xây dựng Thủy điện Suối Tráng.
Điều này kéo theo việc dự án chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và ký hợp đồng thuê đất tại xã Bắc Phong.
Tại dự án này, UBND tỉnh đã cấp trùng vào đất ở, đất cây lâu năm, hàng năm khác, đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân theo Nghị định số 02/NĐ-CP ngày 15/01/1994 của Chính phủ; cấp chồng lấn vào đất của Công ty Cổ phần - Công ty Lâm nghiệp Hòa Bình khoảng 255ha và cấp vào đất ở, đất trồng cây hàng năm khác của 08 hộ gia đình tại xóm Đúng Thá, xóm Nau, xã Thu Phong với diện tích khoảng 3,5ha và toàn bộ diện tích 155,51ha tại UBND xã Dũng Phong chưa trả lại đất cho công ty.
Một số hộ dân được UBND huyện Cao Phong cấp đất theo Quyết định số 672/QĐ-TTg ngày 26/04/2006 của Thủ tướng Chính phủ chồng lấn vào đất công ty đã được thuê.
Ngoài ra, diện tích đất cấp cho công ty còn chồng lấn với đất đã cấp cho các hộ dân theo Nghị định số 02/NĐ-CP ngày 15/01/1994 chưa được đền bù giải phóng mặt bằng, do đó không thể triển khai thực hiện được các nội dung đầu tư trên đất đã được thuê.
Tại Dự án trồng rừng, bảo vệ rừng đầu nguồn và khai thác du lịch sinh thái Thác Thăng Thiên tại xóm Gò Bùi, xã Mông Hóa, TP. Hòa Bình do Công ty Cổ phần Thương mại và Du lịch Thành Thắng thực hiện có một phần ranh giới được giao (khoảng 36,12ha) chồng lấn vào ranh giới đất Vườn Quốc gia Ba Vì thuộc quy hoạch đất rừng đặc dụng.
Đối với dự án trồng rừng nguyên liệu giấy tại xóm Hào Phong, xã Hào Lý (nay là xã Tú Lý), huyện Đà Bắc do Công ty Cổ phần Thương mại Lương Sơn thực hiện, tại thời điểm kiểm tra Công ty Cổ phần Thương mại Lương Sơn mới chỉ sử dụng một phần diện tích được giao, hiện có khoảng 91ha của 17 hộ dân đang trồng cây nông, lâm nghiệp, chủ đầu tư chưa thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ đối với phần diện tích trên.
Theo kết luận, tại thời điểm thanh tra, Dự án trồng rừng kết hợp chăn nuôi công nghiệp tại thôn Mán, xã Thống Nhất (trước đây là xã Đồng Môn và xã Hưng Thi), huyện Lạc Thuỷ do Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ Lạc Thủy làm chủ đầu tư đang chậm triển khai trồng khoảng 10ha đất rừng sản xuất.
Dự án trồng rừng phòng hộ kết hợp kinh tế tạo vùng nguyên liệu tập trung tại hai xóm Táu Nà và xóm Cun, xã Cun Pheo, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình do Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Mai Bình thực hiện:
Tại xóm Cun, xã Cun Pheo, công ty chưa thực hiện đầu tư dự án trên phần diện tích 137,37ha.
Tại xóm Táu Nà, xã Cun Pheo: Công ty chưa triển khai thực hiện dự án trên toàn bộ diện tích đã thuê mà mới chỉ triển khai một phần dự án, công tác quản lý, bảo vệ đất đã giao còn chưa sát, tại thời điểm kiểm tra trên đất còn có khoảng 50 hộ dân tộc Mông tại các tỉnh Sơn La, Yên Bái và xã Hang Kia đang xâm canh, xâm cư trên phần đất của dự án đã được giao, công ty đang trồng khoảng 320ha cây sắn là sai mục đích sử dụng đất đã được Nhà nước cho thuê.
Dự án trồng rừng phòng hộ kết hợp du lịch sinh thái tại xóm Rãnh, xóm Phủ, xã Toàn Sơn, huyện Đà Bắc do Công ty Cổ phần Năng lượng xanh Hòa Bình thực hiện chậm tiến độ thực hiện hoạt động đầu tư liên quan đến mục tiêu kết hợp du lịch sinh thái trên diện tích 126,8ha.
Dự án trồng và phát triển rừng tại xã Tây Phong, huyện Cao Phong và xã Mỹ Hòa, xã Quy Hậu (nay sáp nhập về thị trấn Mãn Đức), huyện Tân Lạc do Công ty Cổ phần Lâm Quế thực hiện, mới chỉ sử dụng một phần diện tích được giao, do đất của dự án đang chồng lấn vào đất ở, đất rừng sản xuất, đất rừng phòng hộ và việc bao chiếm của các hộ dân sinh sống tại các xã Mỹ Hòa, xã Quy Hậu, huyện Tân Lạc và xã Tây Phong, huyện Cao Phong.
Dự án trồng rừng nguyên liệu, khoanh nuôi tái sinh, bảo vệ rừng tại xã Tân Minh, huyện Đà Bắc do Công ty Cổ phần Phú Thịnh làm chủ đầu tư, chậm triển khai thực hiện các nội dung đầu tư đã được phê duyệt tại các xóm Mít, xóm Diều Bồ, xóm Ênh (Yên), xóm Tát, xóm Diều Luông do có diện tích đất được giao chồng lấn vào đất rừng của các hộ dân đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo Nghị định số 02/NĐ-CP ngày 15/01/1994 của Chính phủ (đã giao cho các hộ dân từ trước khi thực hiện dự án và chưa thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích đất chồng lấn với đất đã giao cho dân theo Nghị định số 02/NĐ-CP ngày 15/01/1994).
Theo Thanh tra tỉnh, các tồn tại, vi phạm nêu trên trách nhiệm thuộc về chủ đầu tư. Sở TN&MT, UBND các huyện Cao Phong, Đà Bắc, Tân Lạc có trách nhiệm trong việc tham mưu cho UBND tỉnh cho thuê đất trồng rừng có diện tích chồng lấn với tổ chức, cá nhân đã được giao trước đó.
Thanh tra kiến nghị UBND tỉnh Hòa Bình chỉ đạo các cơ quan kiểm điểm làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân, nếu đến mức xem xét kỷ luật thì xem xét xử lý theo thẩm quyền.
