Láng giềng Việt Nam có kho vũ khí hạt nhân phát triển nhanh nhất thế giới, được dự đoán sẽ sớm sánh ngang Mỹ và Nga
Nước này đang nắm giữ ít nhất 600 đầu đạn hạt nhân và con số này sẽ 'tiếp tục tăng trong thập kỷ tới', theo tổ chức nghiên cứu Thụy Điển.
Trung Quốc đang mở rộng kho vũ khí hạt nhân với tốc độ nhanh nhất toàn cầu và lực lượng tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) của nước này có khả năng ngang bằng với Mỹ hoặc Nga vào cuối thập kỷ này – theo đánh giá mới nhất từ Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
Trong niên giám công bố hôm 16/6, SIPRI cho biết Trung Quốc đã bổ sung khoảng 100 đầu đạn hạt nhân mỗi năm kể từ 2023, nâng tổng số lên ít nhất 600 và dự kiến sẽ tiếp tục tăng mạnh trong thập kỷ tới.
“Trung Quốc hiện là quốc gia có kho hạt nhân phát triển nhanh nhất thế giới”, báo cáo viết.
Dù phần lớn đầu đạn được cho là vẫn lưu trữ riêng biệt với bệ phóng, Trung Quốc có thể đã triển khai một số lượng nhỏ trên các tên lửa – tương tự cách làm quy mô lớn hơn nhiều của Mỹ và Nga. SIPRI ước tính hiện có 132 đầu đạn đã được lắp đặt trên các bệ phóng đang trong quá trình hoàn thiện.
Ông Hans Kristensen – chuyên gia cấp cao tại SIPRI và Giám đốc Dự án thông tin hạt nhân thuộc Liên đoàn Các nhà khoa học Mỹ – nhận định rằng tốc độ mở rộng này có thể phản ánh chiến lược của Chủ tịch Tập Cận Bình trong việc xây dựng một lực lượng quân sự "đẳng cấp thế giới" vào giữa thế kỷ này.
Theo báo cáo, tính đến tháng 1, Trung Quốc đã hoàn tất hoặc gần hoàn tất việc xây dựng khoảng 350 hầm phóng ICBM mới tại 3 khu vực sa mạc ở phía Bắc và 3 khu vực đồi núi ở phía Đông nước này. Tuy nhiên, chưa rõ liệu các hầm phóng này đã đi vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu hay chưa.
SIPRI nhận xét, nếu Trung Quốc tiếp tục xây dựng lực lượng như hiện tại, nước này có thể sở hữu số lượng ICBM tương đương với Mỹ hoặc Nga vào khoảng năm 2030. Tuy vậy, tổng số đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc vẫn sẽ nhỏ hơn đáng kể so với hai cường quốc này.
Ông Kristensen lưu ý rằng khi được trang bị và sẵn sàng, các hầm phóng bổ sung sẽ “tăng đáng kể sức mạnh hủy diệt mà Trung Quốc có thể sử dụng để tấn công Mỹ”.
Tính đến tháng 1 năm nay, tổng số đầu đạn hạt nhân toàn cầu ước đạt 12.241, trong đó Mỹ và Nga chiếm khoảng 90%.
Hầu hết trong số 9 quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân – bao gồm Trung Quốc, Mỹ, Nga, Anh, Pháp, Ấn Độ, Pakistan, Triều Tiên và Israel – đều đang tiến hành các chương trình hiện đại hóa vũ khí hạt nhân, nâng cấp vũ khí hiện có và bổ sung các loại mới.
Khoảng 9.610 đầu đạn đang nằm trong kho quân sự sẵn sàng sử dụng, trong đó có khoảng 3.910 đầu đạn được triển khai trên tên lửa và máy bay.
Trong số khoảng 2.100 đầu đạn đã triển khai và đang trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao, gần như tất cả thuộc về Mỹ và Nga. Tuy nhiên, SIPRI cho rằng Trung Quốc “có thể đã bắt đầu bố trí một số đầu đạn trên tên lửa ngay cả trong thời bình”.
Cả Mỹ và Nga đều đang triển khai các chương trình hiện đại hóa vũ khí quy mô lớn, có khả năng mở rộng quy mô và đa dạng hóa kho vũ khí hạt nhân.
SIPRI cảnh báo, nếu không có thỏa thuận mới nào được ký kết để giới hạn kho dự trữ đầu đạn, số lượng đầu đạn mà 2 nước triển khai trên các tên lửa chiến lược có thể sẽ tăng sau khi hiệp ước New START – ký năm 2010 nhằm cắt giảm và giới hạn các vũ khí tấn công chiến lược – hết hiệu lực vào tháng 2 năm sau.
Trong lời mở đầu niên giám, Giám đốc SIPRI – ông Dan Smith – cảnh báo về những thách thức trong kiểm soát vũ khí hạt nhân và khả năng một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân mới sắp diễn ra.
“Kiểm soát vũ khí hạt nhân song phương giữa Mỹ và Nga đã rơi vào khủng hoảng nhiều năm và nay gần như chấm dứt.“Các dấu hiệu cho thấy một cuộc chạy đua vũ trang mới đang hình thành, nguy hiểm và bất định hơn nhiều so với lần trước”, ông nói.
Với tốc độ phát triển và ứng dụng nhanh chóng của loạt công nghệ mới trong lĩnh vực hạt nhân và quốc phòng – như AI, năng lực mạng, vệ tinh không gian, phòng thủ tên lửa và điện toán lượng tử – Smith cho biết “việc xác định ai đang chiếm ưu thế trong cuộc đua vũ trang sẽ khó nắm bắt hơn nhiều so với trước đây”.
“Trong bối cảnh này, các công thức kiểm soát vũ khí dựa vào số lượng đơn thuần sẽ không còn hiệu quả”, ông kết luận.
Theo SMCP
