Lộ diện top 10 thành phố đáng sống nhất thế giới 2025, châu Á chỉ có duy nhất 1 đại diện

Theo bảng xếp hạng thường niên về chỉ số đáng sống (liveability index) của EIU – công ty nghiên cứu thuộc The Economist Group – điều kiện sống tại các thành phố trên toàn thế giới năm nay không cải thiện so với năm trước. Chỉ số này đánh giá 173 thành phố dựa trên 5 tiêu chí: hệ thống y tế, văn hóa và môi trường, giáo dục, cơ sở hạ tầng và sự ổn định. Trong khi điểm số ở bốn tiêu chí đầu tiên nhìn chung giữ vững hoặc cải thiện, thì sự suy giảm về ổn định chính trị đã kéo tụt tổng điểm chung.

Một ví dụ điển hình là thủ đô Vienna (Áo), thành phố giữ ngôi vị số một thế giới từ năm 2022 đến 2024, năm nay đã tụt xuống vị trí thứ hai do hai âm mưu khủng bố bất thành (nhắm vào một buổi hòa nhạc của Taylor Swift và một nhà ga) làm giảm điểm ổn định của thành phố. Giờ đây, Vienna chia sẻ vị trí á quân với Zurich, trong khi Copenhagen vươn lên dẫn đầu (một trong sáu thành phố đạt điểm tuyệt đối về ổn định). Melbourne và Geneva lần lượt đứng thứ tư và thứ năm. Đứng thứ 6 là Tokyo và đây cũng là thành phố duy nhất của châu Á nằm trong top 10.

Các thành phố quy mô nhỏ thường có điểm cao. Trong top 20, chỉ có ba thành phố có dân số trên 6 triệu người. London và New York lần lượt xếp hạng 54 và 69, chủ yếu do tỷ lệ tội phạm cao, nguy cơ khủng bố và tình trạng tắc nghẽn giao thông. Tokyo – thành phố lớn nhất thế giới – xếp thứ 13.

Ở chiều ngược lại, bất ổn cũng khiến nhiều thành phố tụt sâu. Damascus tiếp tục đứng cuối bảng, dù việc Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ vào tháng 12 và việc Mỹ dỡ bỏ lệnh trừng phạt kinh tế có thể tạo chuyển biến tích cực trong năm sau. Kyiv lần thứ ba liên tiếp nằm trong nhóm 10 thành phố thấp điểm nhất. Tehran – hiện đang bị Israel oanh tạc – cũng khó có thể cải thiện. Giao tranh tại khu vực Kashmir khiến điểm ổn định của cả năm thành phố Ấn Độ trong bảng xếp hạng giảm mạnh. Trong khi đó, Karachi (thành phố đại diện duy nhất của Pakistan) vốn đã có điểm rất thấp về tiêu chí này.

Thành phố Calgary (Canada) là nơi tụt hạng nhiều nhất, từ vị trí thứ năm xuống thứ 18. Ba thành phố Canada khác cũng đồng loạt giảm hạng, phản ánh tình trạng thiếu hụt nhà ở và danh sách chờ khám chữa bệnh kéo dài. Thủ tướng Mark Carney (đã nhậm chức từ tháng 3) sẽ đối mặt với nhiều thách thức. Ở chiều ngược lại, chương trình Vision 2030 của Ả Rập Xê Út, nhằm giảm phụ thuộc vào dầu mỏ, giúp thành phố nghỉ dưỡng Al Khobar tăng 13 bậc, lên vị trí 135 – mức cải thiện lớn nhất năm nay.

Trong 30 thành phố được xếp hạng tại Tây Âu và 25 thành phố tại Bắc Mỹ, chỉ có Athens không đạt nhóm điểm cao nhất về mức sống (tức là dưới 80 điểm). Châu Á là có sự phân hóa mạnh: gần một nửa các thành phố trong top 20 nằm ở Đông Á và khu vực Úc – New Zealand, trong khi nhiều thành phố Nam Á bị tụt hạng do ô nhiễm nặng và nhiệt độ cao.

Triển vọng sắp tới vẫn còn nhiều bất định. Lạm phát – yếu tố đã bào mòn mức sống trong vài năm gần đây – có dấu hiệu hạ nhiệt. Tuy nhiên, căng thẳng địa chính trị gia tăng đang đe dọa sự ổn định và chất lượng sống tại nhiều nơi trên thế giới.

Theo The Economist

>> Sân bay 20 tỷ USD đang chìm dần, chính quyền nỗ lực giải cứu trong vô vọng