Loại lá cây dùng để pha trà, chỉ có ở Việt Nam, giá ngất ngưởng tới 150 triệu đồng/kg

Sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis) là loài nhân sâm đặc hữu của Việt Nam, được phát hiện ở vùng núi Ngọc Linh và một số khu vực cao nguyên miền Trung. Cây thường sinh trưởng ở độ cao từ khoảng 1.200–2.100 mét.

Ngoài vị thế “độc quyền” về địa sinh học, sâm Ngọc Linh còn nổi tiếng nhờ thành phần hóa học phong phú. Nhiều nghiên cứu cho thấy loài này chứa một số lượng saponin lớn và đa dạng hơn nhiều so với nhiều loài sâm khác. Do đó, sâm Ngọc Linh có giá trị dược lý và kinh tế cao.

Không chỉ củ mà lá sâm Ngọc Linh cũng có giá trị kinh tế rất cao. Ảnh minh họa

Về mặt dược lý, tổng hợp các công trình khoa học cho thấy sâm Ngọc Linh chứa hàng chục hợp chất ginsenoside (saponin) đặc trưng. Một số tài liệu cập nhật tổng hợp danh sách saponin khoảng 50 loại trở lên, trong đó có những hợp chất chỉ tìm thấy ở Panax vietnamensis. Đáng chú ý, thành phần majonoside-R2 (MR2) có hoạt tính ức chế sự phát triển của tế bào ung thư trong một số thử nghiệm sơ bộ.

Lá sâm Ngọc Linh khô được rao bán tới 150 triệu đồng/kg. Ảnh minh họa

Thị trường lá sâm Ngọc Linh hiện có hai phân khúc rõ rệt là lá tươi và lá khô. Lá tươi được thu mua với giá vài triệu đồng mỗi cân, nhưng khi được phơi hoặc sấy lạnh, giá trị gia tăng mạnh do khối lượng giảm. Thông thường,hoảng 6–7 kg lá tươi mới thu được 1 kg lá khô, nên giá lá khô có thể vọt lên đến 150 triệu đồng/kg. Người tiêu dùng thường sử dụng lá sâm Ngọc Linh khô để pha trà hoặc ngâm rượu.

Tuy nhiên, giá trị kinh tế cao cũng kéo theo những hệ lụy. Sự khan hiếm do khai thác rừng, tình trạng hàng giả - hàng nhái và việc thương mại hóa vội vã đặt ra thách thức lớn cho việc bảo tồn nguồn gen và đảm bảo chất lượng dược liệu. Các chuyên gia đã và đang kêu gọi kiểm soát chặt chẽ quy trình thu hái, phát triển mô hình trồng nhân giống, cùng các biện pháp pháp lý để bảo vệ thương hiệu sâm Ngọc Linh trên thị trường trong nước và quốc tế.