Lương của người lao động Trung Quốc xuống mức thấp nhất 10 năm qua, nguy cơ thất nghiệp tăng cao

Lương tại các thành phố lớn ở Trung Quốc đang giảm mạnh nhất trong gần 10 năm qua, làm dấy lên lo ngại về giảm phát kéo dài và ảnh hưởng đến niềm tin tiêu dùng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Sự suy yếu về tiền lương là tín hiệu đáng lo ngại cho nền kinh tế Trung Quốc. Ảnh minh hoạ

Trong quý IV năm 2023, mức lương trung bình mà các doanh nghiệp chi trả để tuyển dụng nhân viên mới tại 38 thành phố lớn của Trung Quốc giảm 1,3% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 10.420 nhân dân tệ mỗi tháng, tương đương 1.458 đô la Mỹ. Đây là mức giảm lớn nhất kể từ khi nền tảng tuyển dụng trực tuyến Zhaopin bắt đầu ghi nhận dữ liệu vào năm 2016. Đáng chú ý, đây cũng là quý thứ tư liên tiếp mức lương tuyển dụng giảm, đánh dấu chuỗi suy giảm dài nhất tính theo quý.

Tại Bắc Kinh, tiền lương tuyển dụng giảm 2,7% so với cùng kỳ năm trước, cũng ghi nhận quý thứ tư liên tiếp sụt giảm. Tương tự, lương tại Quảng Châu giảm 4,5% so với cùng kỳ.

Sự suy yếu về tiền lương là tín hiệu đáng lo ngại cho nền kinh tế Trung Quốc, khi rủi ro giảm phát trong năm 2024 gia tăng. Một thị trường lao động ảm đạm sẽ khiến người dân cắt giảm chi tiêu, làm giá tiêu dùng giảm sâu hơn, vốn đã suy giảm với tốc độ nhanh nhất trong ba năm. Điều này còn gây tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản, vốn đang trải qua cuộc khủng hoảng trầm trọng nhất trong lịch sử. Thu nhập không ổn định khiến các hộ gia đình có xu hướng trì hoãn việc mua nhà và tránh vay thế chấp.

Trong năm 2023, làn sóng cắt giảm lương lan rộng tại nhiều ngành nghề, đặc biệt là công nghệ và tài chính, do các quy định thắt chặt của chính phủ và nhu cầu suy yếu cả trong và ngoài nước. Ngay cả lương công chức cũng giảm do tài chính công gặp khó khăn. Sau ba năm thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh tốn kém, nhiều doanh nghiệp phải đối mặt với tình trạng ngân sách cạn kiệt trong bối cảnh kinh tế trì trệ. Chính sách “thịnh vượng chung” do Chủ tịch Tập Cận Bình thúc đẩy, nhằm kiểm soát sự mở rộng vốn vô trật tự trong khu vực tư nhân, đã gây thêm áp lực cho các doanh nghiệp.

Thu nhập giảm kéo theo sự thận trọng trong chi tiêu của người tiêu dùng Trung Quốc. Ảnh minh hoạ

Tình hình này ảnh hưởng nghiêm trọng đến các tập đoàn lớn. Citic Securities, một trong những ngân hàng đầu tư hàng đầu, đã cắt giảm tới 15% mức lương cơ bản của một số nhân viên. Đối thủ cạnh tranh là China International Capital thậm chí giảm hơn 40% thu nhập của các lãnh đạo cấp cao, bao gồm cả tiền thưởng.

Eason, giám đốc kinh doanh tại một ngân hàng thương mại ở Thượng Hải, chia sẻ sự thất vọng khi mức lương của ông giảm 10% vào năm 2022, dù tổ chức của ông đạt tốc độ tăng trưởng hai con số và cá nhân ông hoàn thành tốt công việc. Ông nhận định rằng chính quyền kêu gọi hộ gia đình tăng tiêu dùng nhưng đồng thời lại siết chặt và giới hạn lương thưởng.

Thu nhập của các nhân viên chưa có kinh nghiệm cũng suy giảm trong các lĩnh vực được xem là kinh tế mới như xe điện, pin, năng lượng mặt trời và năng lượng gió. Theo khảo sát của Business Big Data Co., mức lương trung bình trong các lĩnh vực này trong tháng 12 năm 2023 đã giảm 2,3% so với năm trước, xuống còn 13.758 nhân dân tệ mỗi tháng.

Tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ Trung Quốc là một vấn đề đáng lo ngại. Đến tháng 6 năm 2023, hơn 20% thanh niên không có việc làm, một phần vì các công ty ưu tiên tuyển dụng người có kinh nghiệm, sẵn sàng nhận lương thấp hơn và làm việc nhiều giờ hơn. Sinh viên mới tốt nghiệp gặp nhiều khó khăn khi mức lương trung bình chỉ đạt 5.833 nhân dân tệ mỗi tháng, tương đương 821 đô la Mỹ, theo khảo sát năm 2021.

Thu nhập giảm kéo theo sự thận trọng trong chi tiêu của người tiêu dùng Trung Quốc. Theo chỉ số niềm tin người tiêu dùng của Cục Thống kê quốc gia Trung Quốc, tâm lý tiêu dùng vẫn ở mức thấp lịch sử tính đến tháng 11 năm 2023, không cải thiện đáng kể so với thời kỳ phong tỏa do Covid-19. Chỉ số này phản ánh những đánh giá bi quan của người dân về thu nhập, việc làm và mức độ sẵn sàng chi tiêu.

Những khó khăn hiện tại không chỉ là bài toán trước mắt mà còn đòi hỏi Trung Quốc phải đưa ra các chính sách giải quyết toàn diện để thúc đẩy thu nhập, khôi phục niềm tin tiêu dùng và ổn định nền kinh tế.