Lượng phát hành TPCP cao nhất 7 năm: Dòng tiền đang báo trước điều gì?

Quý I/2025 chứng kiến sự bứt phá ngoạn mục của thị trường trái phiếu Chính phủ (TPCP) với tổng giá trị phát hành đạt 110.440 tỷ đồng – mức cao nhất theo quý kể từ năm 2018, hoàn thành 99,5% kế hoạch quý I và tương đương 22,1% kế hoạch cả năm.

Riêng trong tháng 3, lượng phát hành lên tới 65.300 tỷ đồng, tăng gấp 2,2 lần so với tháng 2, theo báo cáo của Công ty Cổ phần Chứng khoán Vietcap.

Trong đó, kỳ hạn 10 năm chiếm áp đảo với 60.523 tỷ đồng, tương đương 92,6% tổng giá trị trúng thầu. Lãi suất phát hành kỳ hạn này duy trì ở mức 2,96%/năm, thấp hơn nhiều so với mặt bằng lãi suất điều hành, phản ánh điều kiện thị trường thuận lợi và kỳ vọng nới lỏng chính sách tiền tệ đang hình thành rõ nét.

Phát hành ròng trái phiếu Chính phủ bứt phá mạnh trong tháng 3/2025 – cao nhất kể từ năm 2020. Nguồn: Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), Công ty Cổ phần Chứng khoán Bản Việt (Vietcap).

Tính ròng, lượng trái phiếu phát hành vượt mức đáo hạn khoảng 87.900 tỷ đồng, tăng 61,3% so với cùng kỳ 2024. Tỷ lệ trúng thầu đạt 85,4% trong 15 phiên đấu thầu, với kỳ hạn bình quân tháng 3 lên tới 9,82 năm và lãi suất bình quân 2,91%/năm.

Việc phát hành tập trung vào các kỳ hạn dài trong điều kiện lợi suất ổn định cho thấy chiến lược "khóa chi phí vay" hiệu quả của Kho bạc Nhà nước, đồng thời góp phần kéo dài đường cong lợi suất và ổn định kỳ vọng lạm phát trong trung hạn.

Điều này còn đặc biệt quan trọng khi giải ngân đầu tư công tính đến hết tháng 3/2025 mới đạt 8,98% kế hoạch năm, tương đương 78.700 tỷ đồng – theo Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA).

Giải ngân đầu tư công quý I/2025 chậm hơn hai năm trước: Khoảng cách đang nới rộng từ tháng 2. Nguồn: Bộ Tài chính (MOF).

Lợi suất đi ngang nhưng khối lượng giao dịch tăng vọt

Trên thị trường sơ cấp, lợi suất trúng thầu các kỳ hạn TPCP hầu như không biến động. Kỳ hạn 10 năm đi ngang ở mức 2,96%, trong khi kỳ hạn 15 năm là 3,00% và 30 năm là 3,28%. Tuy nhiên, thị trường thứ cấp ghi nhận xu hướng lợi suất giảm mạnh.

Theo dữ liệu tổng hợp từ Vietcap và VBMA, lợi suất kỳ hạn 5 năm giảm 13 điểm cơ bản còn 2,29%, kỳ hạn 10 năm giảm 10 điểm về 3,16%, kỳ hạn 1 năm là 2,08%. Sự giảm đồng đều ở mọi kỳ hạn phản ánh kỳ vọng lãi suất điều hành có thể duy trì ở mức thấp hoặc tiếp tục giảm nhẹ trong thời gian tới.

Lợi suất trái phiếu Chính phủ tháng 3/2025 đi ngang và giảm nhẹ ở tất cả các kỳ hạn. Nguồn: Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA).

Trong tháng 3/2025, CPI toàn phần giảm 0,03% và CPI cơ bản chỉ tăng 0,25% – mức tăng thấp nhất trong 6 tháng, theo VBMA. Điều này cho thấy áp lực lạm phát không đáng kể, tạo điều kiện duy trì chính sách lãi suất thấp mà không gây mất ổn định vĩ mô. Đồng thời, GDP quý I tăng 6,93% – cao nhất trong 5 năm trở lại đây – là yếu tố củng cố thêm cho triển vọng ổn định kinh tế vĩ mô.

Áp lực lạm phát duy trì ở mức thấp trong quý I/2025 dù giá thực phẩm tăng. Nguồn: Cục Thống kê (GSO).

Cũng trong tháng 3, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) bơm ròng 30.900 tỷ đồng qua các kênh thị trường mở (OMO), sau khi đã hút ròng 41.100 tỷ đồng trong tháng 2. Lãi suất qua đêm liên ngân hàng trung bình ở mức 4,1%, thấp hơn so với tháng trước, và chỉ phục hồi nhẹ lên 4,6% vào cuối tháng. Động thái điều tiết linh hoạt của NHNN giúp duy trì thanh khoản hệ thống dồi dào, ổn định kỳ vọng lãi suất và giảm chi phí vốn của nền kinh tế.

Lãi suất liên ngân hàng và điều tiết OMO ổn định: Thanh khoản hệ thống vẫn dồi dào quý I/2025. Nguồn: Bloomberg, NHNN, Vietcap.

Tín hiệu quốc tế cũng hỗ trợ xu hướng này. Chênh lệch lợi suất TPCP kỳ hạn 5 năm giữa Việt Nam và Mỹ đạt 167 điểm cơ bản, tạo ra lợi thế tương đối cho TPCP Việt Nam trong mắt nhà đầu tư nước ngoài.

Tháng 3 là tháng thứ năm liên tiếp khối ngoại mua ròng TPCP với giá trị 989 tỷ đồng, nâng tổng mức mua ròng quý I lên 2.312 tỷ đồng, theo VBMA. Đây là dấu hiệu rõ ràng về niềm tin của dòng vốn quốc tế vào sự ổn định chính sách tài chính – tiền tệ của Việt Nam.

Chênh lệch lợi suất TPCP Việt Nam – Mỹ thu hẹp dần từ đầu năm 2025 ở tất cả các kỳ hạn. Nguồn: Bộ Tài chính Hoa Kỳ (USDT), Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA).

Giao dịch thứ cấp bùng nổ, dòng vốn quay vòng tích cực

Tổng giá trị giao dịch TPCP trên thị trường thứ cấp tháng 3 đạt 347.780 tỷ đồng, trong đó giao dịch outright đạt 238.880 tỷ đồng, tăng 34% so với tháng trước, còn repo đạt 108.900 tỷ đồng, tăng 22,7%, theo VBMA. Thanh khoản bình quân phiên đạt 16.561 tỷ đồng, trong đó outright trung bình đạt 11.375 tỷ và repo là 5.186 tỷ đồng – mức cao nhất trong 12 tháng qua.

Giao dịch trái phiếu Chính phủ bùng nổ: Outright và Repo cùng lập đỉnh trong tháng 3/2025. Nguồn: Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA).

Cơ cấu kỳ hạn giao dịch cho thấy sự dịch chuyển về phía dài hạn, khi trái phiếu kỳ hạn 10, 15 và 30 năm chiếm lần lượt 42,8%, 29,6% và 22,4% tổng giao dịch. Điều này cho thấy nhà đầu tư đang định vị danh mục theo hướng trung – dài hạn, phù hợp với kỳ vọng ổn định lợi suất và điều hành chính sách linh hoạt.

Sự kết hợp giữa phát hành đột phá trên sơ cấp, giao dịch sôi động trên thứ cấp, lợi suất ổn định và dòng vốn quốc tế quay lại cho thấy thị trường trái phiếu Chính phủ Việt Nam đang bước vào giai đoạn vận hành hiệu quả cao. Điều này không chỉ phản ánh sức hấp dẫn nội tại của công cụ TPCP mà còn thể hiện sự phối hợp nhịp nhàng giữa chính sách tài khóa và tiền tệ trong việc điều hành thị trường vốn quốc gia.

Tuy nhiên, để xu hướng tích cực này duy trì sang quý II và cả năm 2025, cần sự cộng hưởng mạnh mẽ từ đầu tư công, FDI giải ngân thực tế và kiểm soát rủi ro từ bên ngoài. Việc giải ngân đầu tư công mới đạt 8,98% kế hoạch năm đến hết quý I cho thấy vẫn còn dư địa lớn để TPCP thực sự đóng vai trò dẫn vốn cho tăng trưởng.

Với nền tảng vĩ mô tích cực, dòng tiền liên tục được hỗ trợ và kỳ vọng điều hành chính sách nhất quán, thị trường tài chính Việt Nam trong quý II/2025 có cơ hội tiếp tục giữ vững trạng thái ổn định. Đỉnh phát hành TPCP quý I không chỉ là một kỷ lục lịch sử mà còn là chỉ báo chiến lược cho niềm tin vào sức mạnh nội tại của hệ thống tài chính Việt Nam trong giai đoạn chuyển động mới.

>> Trái phiếu doanh nghiệp quý I/2025 chạm đáy 5 năm: Tín hiệu tích cực nào đang chờ đợi?