Nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới lung lay: Giá gạo tăng với tốc độ không tưởng, hàng loạt cửa hàng cơm ngậm ngùi đóng cửa

Các cửa hàng cơm hộp bento đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi lạm phát và nền kinh tế yếu kém, khi tình trạng đình lạm bùng phát tại Nhật Bản, khiến việc kinh doanh trở nên khó khăn ngay cả đối với những mô hình kinh doanh bình dân nhất.

Theo dữ liệu từ Teikoku Databank, từ tháng 1 đến tháng 5 năm nay, đã có 22 cửa hàng bento tuyên bố phá sản – cao hơn cùng kỳ năm ngoái (21 cửa hàng). Năm 2024, số lượng phá sản lên tới 52 cửa hàng – con số cao nhất kể từ khi Teikoku bắt đầu thống kê dữ liệu vào năm 2000. Năm tới có thể tiếp tục lập kỷ lục mới.

“Rất nhiều cửa hàng bento đang chật vật tìm hướng vượt khó. Phần lớn chỉ còn biết cầm cự”, ông Daisuke Iijima, chuyên gia phân tích tại Teikoku Databank nhận định.

Cơm hộp không còn ‘rẻ mà tiện’

Bento – những phần cơm hộp được đóng trong hộp gọn nhẹ – từ lâu đã là lựa chọn phổ biến tại Nhật với học sinh, nhân viên văn phòng, người lao động bận rộn và bất kỳ ai cần một bữa ăn nhanh, giá cả phải chăng. Tuy nhiên, nhu cầu bento đã suy giảm đáng kể kể từ đại dịch, do ngày càng nhiều người làm việc tại nhà và không còn mua cơm hộp như trước.

Không chỉ cầu giảm, chi phí đầu vào – đặc biệt là giá gạo – cũng leo thang chóng mặt. Trong tháng 5, giá gạo đã tăng hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là nguyên nhân chính bào mòn lợi nhuận của các cửa hàng bento, nơi gạo chiếm tỷ trọng lớn trong chi phí nguyên liệu.

Teikoku cho biết, năm tài chính 2024 ghi nhận 45% cửa hàng bento báo lãi tăng, 30% lỗ và 22% sụt giảm lợi nhuận. Những chuỗi bento lớn có thể tận dụng quy mô để kiểm soát chi phí, nhưng các cửa hàng nhỏ thì không có lợi thế đó – họ buộc phải chịu lỗ hoặc tăng giá bán.

Tăng giá để sống sót, nhưng không dễ

Một số cửa hàng bento đã phải tăng giá bán, song tốc độ tăng không theo kịp đà leo thang chi phí. Và việc tăng giá lại không hề dễ dàng khi người tiêu dùng vẫn coi bento là lựa chọn “kinh tế hơn” so với ăn ngoài.

“Đây là một rào cản lớn. Nếu giá tiếp tục cao, một bộ phận các cửa hàng nhỏ không có sức chống chịu tài chính có thể sẽ buộc phải đóng cửa”, ông Iijima nhận định.

Với lạm phát tại Nhật được dự báo ở mức khoảng 3% trong năm nay, giới kinh doanh bento đang chia rẽ quan điểm: Liệu giá gạo tăng chỉ là nhất thời hay sẽ kéo dài? Trong khi câu trả lời còn bỏ ngỏ, áp lực lên các cửa hàng nhỏ ngày càng lớn.

Tham khảo JPT

>> Nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới lung lay: GDP bất ngờ lao dốc, giá gạo tăng với tốc độ không tưởng