Nhận tiền từ thiện nhưng lại dùng để trả nợ cá nhân, mua xe, mua điện thoại: Có bị phạt tù không?
Trục lợi từ tiền từ thiện có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Vậy mức phạt cụ thể ra sao và quy định pháp luật thế nào?
Tiền từ thiện có thuộc diện chịu thuế TNCN?
Việc kêu gọi và nhận tiền từ thiện từ cộng đồng đang là chủ đề thu hút sự quan tâm của dư luận, đặc biệt là sau khi một số trường hợp nhận số tiền lớn được công khai. Câu hỏi đặt ra là: Liệu người nhận tiền từ thiện có phải nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN) hay không?
Theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân, các khoản thu nhập chịu thuế bao gồm thu nhập từ kinh doanh, tiền lương, đầu tư vốn, chuyển nhượng tài sản, trúng thưởng, thừa kế và quà tặng. Trong đó, quà tặng chỉ chịu thuế khi là các tài sản phải đăng ký quyền sở hữu như chứng khoán, bất động sản, ô tô, tàu thuyền…
Thông tư 111/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định rõ: Các khoản tiền từ thiện không thuộc nhóm quà tặng phải chịu thuế. Bởi vậy, người nhận tiền từ thiện từ cộng đồng, dù là cá nhân hay tổ chức, cũng không phải đóng thuế TNCN đối với khoản tiền này.
Ngoài ra, hiện chưa có quy định nào yêu cầu người nhận tiền từ thiện phải kê khai hay nộp thuế. Điều này có nghĩa, số tiền được quyên góp để hỗ trợ hoàn cảnh khó khăn, như bệnh nhân cần điều trị hoặc người gặp thiên tai, dịch bệnh, sẽ không bị tính thuế.
 |
| Người nhận tiền từ thiện từ cộng đồng, dù là cá nhân hay tổ chức, cũng không phải đóng thuế TNCN đối với khoản tiền này. |
Trục lợi từ tiền từ thiện bị xử lý thế nào?
Bên cạnh vấn đề thuế, dư luận cũng đặc biệt quan tâm đến việc sử dụng tiền từ thiện có minh bạch hay không. Nếu cá nhân hoặc tổ chức lợi dụng danh nghĩa từ thiện để trục lợi, họ có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản có thể bị phạt từ 2-3 triệu đồng đối với cá nhân, gấp đôi nếu là tổ chức vi phạm. Ngoài ra, tang vật, phương tiện vi phạm cũng có thể bị tịch thu.
Căn cứ theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản sẽ bị xử lý tùy theo mức độ vi phạm:
Chiếm đoạt từ 2-50 triệu đồng: Phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Chiếm đoạt từ 50-200 triệu đồng hoặc phạm tội có tổ chức: Phạt tù từ 2 đến 7 năm.
Chiếm đoạt từ 200-500 triệu đồng, lợi dụng thiên tai, dịch bệnh để trục lợi: Phạt tù từ 7 đến 15 năm.
Chiếm đoạt từ 500 triệu đồng trở lên hoặc lợi dụng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp: Phạt tù từ 12 đến 20 năm hoặc tù chung thân.
Ngoài hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10-100 triệu đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề từ 1-5 năm.
Dù không thuộc diện chịu thuế, nhưng số tiền từ thiện cần được quản lý minh bạch để tránh bị lạm dụng. Nhiều ý kiến cho rằng, các cá nhân kêu gọi quyên góp cần công khai chi tiết việc sử dụng tiền, tránh gây hoài nghi trong dư luận. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng cần có hướng dẫn cụ thể hơn để đảm bảo quyền lợi cho cả người nhận lẫn người quyên góp.
>> Phạm Thoại chính thức tung 28 trang sao kê tiền từ thiện, khẳng định không ăn chặn
