Nữ chính khách Việt Nam duy nhất ký Hiệp định Paris được đề xuất tặng danh hiệu Anh hùng Lao động

Căn cứ Nghị định số 152/2025 của Chính phủ quy định về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng, hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng, Bộ Nội vụ hiện đang lấy ý kiến nhân dân về việc trình xét, tặng danh hiệu “Anh hùng Lao động” cho bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.

Trước đó, vào ngày 7/8, Văn phòng Chủ tịch nước đã gửi tờ trình đề nghị Thủ tướng xét, trình Chủ tịch nước trao tặng danh hiệu này nhằm ghi nhận và vinh danh những đóng góp đặc biệt của bà Nguyễn Thị Bình trong lĩnh vực đối ngoại, đặc biệt trong thời gian đảm nhiệm cương vị Bộ trưởng Ngoại giao giai đoạn 1969-1976.

Dựa theo quy định tại Luật Thi đua, khen thưởng và Nghị định số 152/2025, Ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương (Bộ Nội vụ) tiến hành lấy ý kiến nhân dân trước khi hoàn thiện hồ sơ. Các ý kiến đóng góp được đề nghị gửi về Ban Thi đua – Khen thưởng Trung ương tại 103 Quán Thánh, Ba Đình, Hà Nội để tổng hợp, báo cáo Hội đồng Thi đua – Khen thưởng Trung ương.

Theo báo cáo thành tích, bà Nguyễn Thị Bình tên thật Nguyễn Thị Châu Sa, quê Quảng Nam (nay thuộc TP. Đà Nẵng), là một trong những gương mặt tiêu biểu của ngoại giao cách mạng Việt Nam.

Trong giai đoạn giữ chức Bộ trưởng Ngoại giao (1969-1976), bà đảm nhiệm vai trò Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam cũng là nữ chính khách duy nhất đại diện Việt Nam tại Hội nghị Paris (1968-1973). Bà đóng góp quan trọng trong việc đi đến Hiệp định Paris ngày 27/01/1973, chấm dứt sự can thiệp quân sự của Mỹ tại miền Nam Việt Nam.

Hội nghị Paris với tính chất là cuộc đấu tranh ngoại giao bốn bên, đòi hỏi bản lĩnh kiên định, chiến lược mềm dẻo cùng trí tuệ sắc bén. Việc Chủ tịch Hồ Chí Minh tin tưởng giao bà đảm nhận đồng thời cương vị Bộ trưởng Ngoại giao và Trưởng đoàn đàm phán cho thấy vai trò chiến lược của bà trong thời khắc lịch sử này.

Cùng với ông Lê Đức Thọ, Cố vấn đặc biệt của Đoàn đàm phán Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và ông Xuân Thủy - chính khách, nhà thơ, nhà báo nổi tiếng, bà Nguyễn Thị Bình đã trở thành một “bộ ba thương lượng” đặc biệt.

Với phong thái trí tuệ, chân thành, mềm mỏng nhưng kiên quyết, bà đã thu hút thiện cảm của bạn bè quốc tế, tạo sức mạnh đoàn kết để đưa đàm phán Paris tới thắng lợi.

Trong suốt quá trình đàm phán kéo dài, bà cùng Bộ trưởng Xuân Thủy luôn bám sát phương châm ngoại giao lớn: "Tuy hai mà một, tuy một mà hai", nắm vững thực tế chiến trường miền Nam, giữ thế chủ động cả về pháp lý lẫn đạo lý. Bà không chỉ đại diện tiếng nói của nhân dân miền Nam mà còn vận động được sự ủng hộ từ chính giới, giới trí thức, báo chí Pháp và phương Tây cho sự nghiệp kháng chiến.

Bà Nguyễn Thị Bình là người đầu tiên và duy nhất đến nay ký một hiệp định quốc tế với đại diện Chính phủ Hoa Kỳ trong thời chiến, để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử ngoại giao Việt Nam. Thành công của bà tại Hội nghị Paris được coi là kết tinh của nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh: kiên trì, nhân văn, bản lĩnh, trí tuệ và phù hợp với bối cảnh thời đại.