Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước chỉ rõ 'nút thắt' lớn nhất của tín dụng nhà ở xã hội

Tại Hội nghị sơ kết thực hiện chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội 7 tháng đầu năm 2025 diễn ra sáng 16/8, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Quốc Dũng thông tin, hiện NHNN đang được giao thực hiện 3 chương trình tín dụng trọng điểm về nhà ở xã hội:

Chương trình 120.000 tỷ đồng: Đến nay đã có 9 ngân hàng đăng ký tham gia với tổng số vốn cam kết lên tới 145.000 tỷ đồng, vượt xa chỉ tiêu ban đầu. Trong đó, khối ngân hàng thương mại nhà nước đăng ký 120.000 tỷ đồng; 5 ngân hàng thương mại cổ phần còn lại mỗi đơn vị đăng ký 5.000 tỷ đồng.

Chương trình tín dụng cho người dưới 35 tuổi: Mới bắt đầu triển khai, nhưng dư nợ hiện còn rất khiêm tốn do nguồn cung dự án nhà ở xã hội hạn chế.

Chương trình cho vay theo Nghị định 100 (2024): Áp dụng cho cả chủ đầu tư và người mua nhà ở xã hội.Trong 7 tháng qua, NHNN đã ban hành 10 văn bản chỉ đạo, phối hợp với Bộ Xây dựng tổ chức 10 hội nghị trên toàn quốc nhằm tháo gỡ khó khăn. Hàng tháng, NHNN đều có báo cáo gửi Thủ tướng và thiết lập đường dây nóng để xử lý các vướng mắc.

NHNN đã 6 lần chỉ đạo hệ thống tín dụng giảm lãi suất cho vay nhà ở xã hội. Nếu ban đầu mức lãi suất là 8,2%/năm, thì hiện nay chủ đầu tư chỉ phải vay ở mức 6,4%/năm. Người mua nhà được vay với lãi suất chỉ 5,9%/năm, thấp hơn cả mức cho vay hộ nghèo theo Nghị định 100.

"Đây là một bước đi thể hiện quyết tâm của ngành ngân hàng trong việc hỗ trợ người dân và doanh nghiệp tiếp cận nhà ở xã hội", Phó Thống đốc NHNN nhận định.

Phó Thống đốc NHNN Phạm Quốc Dũng. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Tính đến 30/6, các ngân hàng thương mại đã cam kết 8.300 tỷ đồng cho 41 dự án nhà ở xã hội, đạt khoảng 56% kế hoạch. Trong khi đó, Ngân hàng Chính sách xã hội đã duy trì dư nợ cho vay nhà ở xã hội theo Nghị định 100 ở mức trên 19.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, con số này vẫn còn khiêm tốn so với nhu cầu thực tế.

"Nguyên nhân chính là nguồn cung dự án nhà ở xã hội quá hạn chế. Báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy đến hết tháng 7, số lượng dự án đã hoàn thành hoặc khởi công chỉ đạt 59,6% tiến độ. Vốn đã sẵn sàng, lãi suất đã giảm mạnh, nhưng dự án thì chưa đủ để giải ngân”, ông Dũng nhấn mạnh.

Ngoài nút thắt về nguồn cung, NHNN cũng chỉ ra một khó khăn lớn khác là tiêu chí thu nhập để được vay mua nhà ở xã hội.

Hiện quy định yêu cầu: Cá nhân có thu nhập tối đa 15 triệu đồng/tháng. Hộ gia đình có thu nhập tối đa 30 triệu đồng/tháng. Theo Phó Thống đốc, mức quy định này khá chặt chẽ và chưa tính đến sự chênh lệch thu nhập giữa các vùng miền, dẫn tới nhiều địa phương gặp vướng mắc trong việc triển khai.

Từ thực tiễn triển khai, Phó Thống đốc NHNN kiến nghị Bộ Xây dựng: Khẩn trương tháo gỡ thủ tục pháp lý để tăng tốc độ triển khai các dự án nhà ở xã hội; Sớm trình Chính phủ ban hành Nghị định về Quỹ nhà ở quốc gia theo yêu cầu của Nghị quyết 201 của Quốc hội.

Đối với các địa phương, ông đề nghị UBND các tỉnh, thành phố thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng, đảm bảo hoàn thành các chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội, đồng thời nghiên cứu cơ chế hỗ trợ chi phí thuê nhà cho cán bộ, công chức, đặc biệt là những người làm việc xa nhà.

Ngành ngân hàng cam kết tiếp tục giảm chi phí, tiết giảm lãi suất, đồng thời chỉ đạo quyết liệt các tổ chức tín dụng triển khai chương trình phát triển nhà ở xã hội.

“NHNN sẽ kiên trì đồng hành cùng Chính phủ để đưa chính sách nhà ở xã hội đi vào thực chất, đảm bảo an sinh cho người dân”, Phó Thống đốc Phạm Quốc Dũng khẳng định.