Phương án áp một mức thuế tiêu thụ đặc biệt tuyệt đối với mặt hàng bia bị cho là không phù hợp.
Vừa qua, Bộ Tài chính vừa có tờ trình đề nghị xây dựng Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (THĐB) sửa đổi với hai phương án điều chỉnh thuế như sau:
Phương án 1: Giữ nguyên phương pháp tính thuế hiện tại và tăng thuế tiêu thụ đặc biệt theo lộ trình phù hợp với khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) .
Phương án 2: Điều chỉnh tăng thuế bằng cách áp dụngphương pháp tính thuế hỗn hợp (vừa áp dụng thuế tương đối theo tỷ lệ %, vừa bổ sung thêm một mức thuế tuyệt đối với mặt hàng rượu, bia).
Với hai phương án được đề xuất, Bộ Tài chính kiến nghị lựa chọn phương án đầu tiên nhằm đảm bảo yếu tố cạnh tranh trong điều kiện chất lượng và giá bán đồ uống có cồn có sự khác biệt. Điều này cũng nhằm đảm bảo về yếu tố ngân sách nhà nước. Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) cho biết ý kiến đồng thuận với phương án 1 kể trên.
Nhiều doanh nghiệp trong ngành đều nhất trí lộ trình tăng thuế tiêu thụ đặc biệt khi điều kiện kinh tế - xã hội cho phép theo từng giai đoạn nhưng phải đảm bảo nguyên tắc công bằng cho tất cả doanh nghiệp, ông Nguyễn Hoàng Hải - Phó Chủ tịch VAFI chia sẻ quan điểm.
Với phương pháp đề xuất thứ hai, ông Hải cho rằng, với cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt bằng phương pháp hỗn hợp, các doanh nghiệp không thắc mắc phần tính thuế theo tỷ lệ % vì nó đảm bảo công bằng với mọi doanh nghiệp.
Tuy nhiên, họ không thể chấp nhận mức thuế tuyệt đối được tính như nhau trên một đơn vị sản phẩm tiêu thụ dù bia có giá trị cao hay thấp, khiến cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ nhanh chóng phá sản vì phải chịu mức thuế tuyệt đối quá cao so với giá bán.
Doanh nghiệp bia Việt thiếu lợi thế khi áp dụng chính sách thuế TTĐB hỗn hợp
Theo ông Hải, nếu mức thuế tuyệt đối được áp dụng như nhau trên một đơn vị sản phẩm tiêu thụ, nên dù giá sản phẩm chênh lệch giữa các hãng thì công ty sản xuất bia cao cấp và cận cao cấp, doanh nghiệp đầu ngành thống lĩnh thị trường có thể hưởng lợi từ cơ chế này.
Trong khi đó, công ty sản xuất bia vừa và nhỏ, đa phần là các doanh nghiệp Việt lại ít lợi thế cạnh tranh hơn, các doanh nghiệp này sẽ gặp khó khăn lớn nếu chính sách tính thuế tiêu thụ đặc biệt thay đổi sang phương pháp hỗn hợp.
Theo đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa - Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội "Việc áp một mức thuế tuyệt đối với mặt hàng rượu, bia là không phù hợp vì mỗi công ty đều có năng lực, thị trường và giá bán sản phẩm khác nhau. Ví dụ như bia Heineken giá bán 460.000 đồng mỗi thùng thì họ phải chịu thuế suất với mức giá đó, còn bia Sài Gòn hay bia Hà Nội giá 300.000 đồng mỗi thùng thì làm sao họ lại phải chịu thuế suất với giá bán 460.000 đồng được"
Trong bối cảnh khó khăn của nền kinh tế nói chung và các doanh nghiệp nói riêng thì cần hạn chế điều chỉnh những chính sách tác động mạnh tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Ông Hoà cho rằng lúc này Nhà nước cần giữ nguyên cách tính thuế hiện tại và tăng theo lộ trình.
Cũng nêu quan điểm đến việc này, ông Đồng Văn Cương - Giám đốc Công ty TNHH Phú Thái Sơn (trụ sở ở Hà Nội), doanh nghiệp sản xuất bia Báo Trắng, Hada Gold bày tỏ nhất trí với phương án giữ nguyên phương pháp tính thuế như hiện tại. "Sản phẩm bia của chúng tôi có giá bán thấp hơn nhiều so với Heineken, Sài Gòn hay Tiger thì làm sao cùng chịu chung một mức thuế được. Hơn nữa, việc áp như vậy thì đương nhiên chúng tôi sẽ phải chịu thuế cao hơn trong khi kinh doanh khó khăn, hàng bán chậm nên nguy cơ phá sản là hiện hữu".
Vì vậy, ông Cương đề nghị các nhà hoạch định chính sách cũng như các đơn vị liên quan cần nghiên cứu phương án tính thuế hợp lý vừa để nuôi dưỡng nguồn thu ngân sách và vừa hỗ trợ doanh nghiệp trong bối cảnh khó khăn như hiện nay.