Rộ tin đồn ASEAN từ bỏ đồng USD, sự thật ra sao?
Các quốc gia Đông Nam Á đang thúc đẩy việc sử dụng đồng nội tệ trong giao thương nhằm giảm phụ thuộc vào đồng USD và hạn chế rủi ro từ các lệnh trừng phạt của Mỹ. Tuy nhiên, thông tin lan truyền trên mạng rằng ASEAN đã tuyên bố ngừng giao dịch bằng USD là hoàn toàn sai sự thật.
Theo xác nhận của Ban Thư ký ASEAN với AFP, không có tuyên bố nào như vậy được đưa ra, và các quốc gia trong khối vẫn tiếp tục sử dụng đồng USD trong thanh toán thương mại quốc tế.
Một video trên Facebook đăng ngày 29/9, có dòng chữ tiếng Trung “10 quốc gia ASEAN từ bỏ USD”, đã lan truyền rộng rãi trên nhiều nền tảng như Douyin, TikTok và RedNote.

Giọng thuyết minh trong video khẳng định rằng “9 quốc gia đã đạt đồng thuận bỏ USD sau một cuộc họp chung của ASEAN,” đồng thời cho biết Philippines “dù phản đối vẫn phải làm theo số đông”.
Tuy nhiên, nội dung video sử dụng lại các cảnh quay cũ từ hội nghị ASEAN 2018 tại Singapore, Hội nghị đặc biệt Mỹ–ASEAN 2022 tại Washington, và lễ ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) năm 2020, không liên quan đến sự kiện mới nào.
Không có “tuyên bố chung” về việc bỏ USD
Tin đồn bắt đầu lan từ tháng 8/2025, trùng thời điểm cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố chính sách tăng thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ ASEAN, với mức thuế dao động 10-40%, cao nhất dành cho Lào và Myanmar.
Tháng 5/2025, ASEAN có giới thiệu kế hoạch khuyến khích sử dụng nội tệ trong thương mại nội khối, được xem là bước đi nhằm đa dạng hóa thanh toán, chứ không phải loại bỏ hoàn toàn đô la Mỹ.
Ban Thư ký ASEAN tại Jakarta khẳng định ngày 9/10: “Không có tuyên bố chính thức nào cho thấy ASEAN sẽ ngừng sử dụng đồng USD”.
“USD vẫn là đồng tiền chủ chốt”
Ông Eric Robertsen, Giám đốc nghiên cứu toàn cầu của Standard Chartered, nhận định đồng USD vẫn giữ vai trò thống trị trong thương mại quốc tế, đặc biệt tại ASEAN.
“Các doanh nghiệp ASEAN vẫn chủ yếu ghi nhận doanh thu xuất khẩu bằng đô la Mỹ. Dù có xu hướng tăng sử dụng nhân dân tệ của Trung Quốc, đây chỉ là chiến lược bổ trợ chứ không phải thay thế”, ông nói.
Bà Alicia García-Herrero, Kinh tế trưởng khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Natixis, cũng nhấn mạnh rằng: “Không đúng khi nói ASEAN đang ‘bỏ USD’. Mặc dù xu hướng giảm phụ thuộc có thể diễn ra trong dài hạn, nhưng chưa hề bắt đầu ở thời điểm hiện tại”.
Các nước vẫn giao dịch bằng USD
Tại Campuchia, Malaysia và Philippines, thị trường chứng khoán và ngân hàng vẫn thanh toán bằng USD.
Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim hồi tháng 7 cho biết: “Chúng tôi không nói về việc ‘phi USD hóa’ vì con đường đó còn rất dài. Nhưng chúng tôi đang thử nghiệm: Malaysia giao dịch với Indonesia, Thái Lan và Trung Quốc bằng đồng nội tệ, dù chỉ chiếm 10-20% cũng là bước khởi đầu đáng kể”.
Hiệp hội Doanh nghiệp Hồng Kông tại Campuchia cũng khẳng định chưa nhận được bất kỳ chỉ đạo nào về việc ngừng sử dụng USD.
“Chúng tôi dùng đồng riel để nộp thuế, nhưng hầu hết giao dịch quốc tế vẫn dùng USD, đôi khi có thêm nhân dân tệ”, người phát ngôn cho biết.
Dù giới phân tích dự báo đồng USD có thể yếu đi trong những năm tới do tăng trưởng Mỹ chậm lại, vai trò của nó trong hệ thống tài chính toàn cầu vẫn chưa có đối thủ thực sự.
Trong khi đó, Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của nhiều nước ASEAN, tiếp tục thúc đẩy quốc tế hóa đồng nhân dân tệ và cảnh báo nguy cơ “vũ khí hóa” hệ thống tiền tệ toàn cầu nếu quá phụ thuộc vào một đồng tiền duy nhất.
Theo Yahoo