Sắp thử nghiệm lâm sàng vaccine điều trị bệnh ung thư khiến 24.000 người Việt mắc mỗi năm
Giai đoạn này kéo dài khoảng 4 năm và được xem là cột mốc quan trọng khi trở thành loại vaccine ung thư phổi đầu tiên thử nghiệm trên người.
Vaccine ung thư phổi LungVax dự kiến sẽ bước vào giai đoạn thử nghiệm lâm sàng đầu tiên vào mùa hè năm 2026. Theo kế hoạch, giai đoạn này kéo dài khoảng 4 năm và được xem là cột mốc quan trọng khi trở thành loại vaccine ung thư phổi đầu tiên thử nghiệm trên người.
Trong thử nghiệm giai đoạn 1, các nhà nghiên cứu sẽ tập trung xác định liều dùng tối ưu và theo dõi các phản ứng phụ có thể xảy ra. Nhóm tham gia bao gồm những người từng điều trị ung thư phổi giai đoạn sớm nhưng có nguy cơ tái phát cao, cùng một số người đang kiểm tra sức khỏe phổi trong chương trình tầm soát của Cơ quan Dịch vụ Y tế Anh (NHS).
Trước đó, các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy vaccine LungVax có khả năng “huấn luyện” hệ miễn dịch nhận diện và tiêu diệt các tế bào phổi bất thường trước khi chúng phát triển thành ung thư.
LungVax được phát triển bởi các nhà khoa học thuộc Đại học Oxford và Đại học College London, ứng dụng công nghệ tương tự vaccine Covid-19 Oxford/AstraZeneca. Loại vaccine này mang vào cơ thể “bộ hướng dẫn di truyền”, giúp hệ miễn dịch nhận diện và tiêu diệt các tế bào bất thường dựa trên các protein cảnh báo gọi là neoantigen, vốn xuất hiện do đột biến DNA.
Khác với vaccine điều trị, LungVax tập trung vào phòng ngừa sớm, nhằm loại bỏ tế bào bất thường trước khi chúng chuyển thành ung thư. Dù còn nhiều bước nghiên cứu và thử nghiệm phía trước, LungVax được xem là dấu mốc quan trọng trong nỗ lực phòng ngừa ung thư và bảo vệ sức khỏe ngay từ giai đoạn khởi phát.
Ung thư phổi hiện là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các bệnh ung thư trên toàn cầu. Căn bệnh này khó phát hiện sớm, khó điều trị và chỉ khoảng 1/10 bệnh nhân có thể sống trên 10 năm sau khi được chẩn đoán.
Theo thông tin từ GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, tại Hội nghị Chương trình Sức khỏe Phổi Việt Nam giai đoạn 2025-2027 do Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) tổ chức ngày 26/3/2025, ung thư phổi với hơn 24.000 ca mắc mới mỗi năm đứng thứ ba về số ca mắc mới nhưng thứ hai về số ca tử vong. Khoảng 75% bệnh nhân được phát hiện muộn, tỉ lệ sống sau 5 năm chỉ đạt 14,8%.
Ung thư phổi cũng là nguyên nhân tử vong hàng đầu do ung thư ở cả nam và nữ. Bệnh được phân thành hai nhóm chính gồm ung thư phổi tế bào nhỏ (chiếm khoảng 20%) và ung thư phổi không tế bào nhỏ (chiếm khoảng 80%), trong đó ung thư phổi tế bào nhỏ thường tiến triển nhanh hơn.
