Sau Trung Quốc, đây là 'đấu trường' mới của sầu riêng Việt Nam và Thái Lan
Cả Việt Nam và Thái Lan đang đồng loạt triển khai các chiến lược xuất khẩu sầu riêng nhằm tận dụng tiềm năng từ thị trường tỷ dân Ấn Độ.
Thái Lan – quốc gia giữ ngôi đầu thế giới về xuất khẩu sầu riêng – đang thực hiện hàng loạt biện pháp mạnh mẽ nhằm đảm bảo chất lượng và an toàn cho loại trái cây đặc sản này, nhất là khi mùa xuất khẩu cao điểm vào tháng 5 đang đến gần.
Bộ Nông nghiệp và Hợp tác xã Thái Lan đã đưa vào triển khai hệ thống quy trình tiêu chuẩn (SOP) nghiêm ngặt tại các cơ sở đóng gói và chuỗi cung ứng. Hệ thống này tập trung kiểm soát toàn diện các nguy cơ ô nhiễm – đặc biệt là các chất bị cấm như vàng O (BY2) và cadmium – vốn từng khiến ngành hàng sầu riêng nước này chịu nhiều cảnh báo từ phía Trung Quốc.
Thứ trưởng Itthiphol Kunplome khẳng định, chiến dịch “Set Zero” đang được triển khai sâu rộng tại các nhà đóng gói, kết hợp với sáng kiến “Vệ sinh toàn diện” nhằm tăng cường kiểm soát chất lượng từ khâu thu hoạch, vận chuyển đến đóng gói và dán nhãn. Các doanh nghiệp xuất khẩu cũng được yêu cầu đào tạo nghiêm ngặt cho nhân viên về quy trình xử lý sầu riêng nhằm ngăn ngừa sâu bệnh và sai sót trong quy trình.
Năm 2024, Thái Lan đã xuất khẩu 850.000 tấn sầu riêng, thu về gần 4 tỷ USD. Trung Quốc vẫn là thị trường chủ lực, chiếm hơn 90% sản lượng. Tuy nhiên, nhằm giảm phụ thuộc vào một thị trường duy nhất, Thái Lan đang tích cực mở rộng xuất khẩu sang các khu vực mới như Mỹ, châu Âu và đặc biệt là Ấn Độ – nơi được đánh giá là thị trường đầy tiềm năng cho các loại trái cây giá trị cao.
 |
| Ấn Độ trở thành thị trường đầy tiềm năng của sầu riêng Việt Nam. Ảnh minh họa |
Không chỉ Thái Lan, Việt Nam cũng đang từng bước khẳng định vị thế trong cuộc đua chinh phục khẩu vị người tiêu dùng Ấn Độ. Từ năm 2023, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, thông qua Cục Bảo vệ thực vật, đã xúc tiến quá trình đàm phán kỹ thuật với phía Ấn Độ để mở đường xuất khẩu sầu riêng.
Sau hơn một năm đàm phán, hai bên đã thống nhất được danh mục sâu bệnh cần kiểm soát và phương pháp xử lý phù hợp, tạo điều kiện để sầu riêng Việt Nam tiếp cận thị trường này một cách thuận lợi. Đáng chú ý, các quy định kiểm dịch thực vật của Ấn Độ được đánh giá là “mềm hơn” so với Trung Quốc, giúp các doanh nghiệp Việt dễ dàng đáp ứng hơn.
Ngoài yếu tố pháp lý, lợi thế về địa lý cũng đóng vai trò quan trọng. Sầu riêng xuất khẩu từ Việt Nam sang Ấn Độ được vận chuyển bằng đường biển – vừa tiết kiệm chi phí, vừa đảm bảo độ tươi ngon nếu kiểm soát tốt thời gian và nhiệt độ bảo quản.
Các cuộc gặp giữa doanh nghiệp Ấn Độ và đại diện Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk gần đây cho thấy sự quan tâm rõ rệt từ phía đối tác. Với dân số hơn 1,4 tỷ người và tầng lớp trung lưu đang ngày một gia tăng, Ấn Độ được kỳ vọng sẽ trở thành thị trường quan trọng, tạo cú hích lớn cho ngành sầu riêng Việt Nam trong những năm tới.
Dù có nhiều tín hiệu tích cực, cả Việt Nam và Thái Lan đều phải đối mặt với những yêu cầu khắt khe từ người tiêu dùng quốc tế về an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, và tính bền vững trong canh tác. Việc duy trì chất lượng đồng đều, minh bạch thông tin và đảm bảo quy trình vận chuyển là bài toán không dễ, đòi hỏi sự đầu tư đồng bộ từ nông dân đến doanh nghiệp xuất khẩu.
Đặc biệt, khi Thái Lan đang triển khai các chiến dịch kiểm soát chất lượng một cách quyết liệt để duy trì vị thế "vua sầu riêng" trên thị trường quốc tế, Việt Nam cần có bước đi chiến lược để khẳng định bản sắc và chất lượng riêng. Điều này không chỉ giúp sầu riêng Việt Nam đứng vững tại Ấn Độ mà còn mở rộng sang các thị trường tiềm năng khác.
>> Động thái của Trung Quốc, DN Việt hụt 5.000 tỷ, hai bộ trưởng Thái Lan tranh cãi
