Tìm thấy bằng chứng thuyết phục nhất về sự sống cổ đại trên sao Hỏa

Theo các nhà khoa học, một mẫu đá màu đỏ được robot thám hiểm Perseverance của NASA thu thập từ miệng hố Jezero – nơi từng là đáy hồ cách đây hàng tỷ năm – chứa những khoáng chất có thể là bằng chứng gián tiếp của sự sống vi sinh vật cổ đại trên sao Hỏa. Tuy vậy, những khoáng chất này cũng có thể hình thành nhờ các quá trình phi sinh học.

Phát hiện này được xem là một trong những bằng chứng thuyết phục nhất cho đến nay về khả năng hành tinh láng giềng của Trái Đất từng có sự sống.

NASA đã công bố hình ảnh tảng đá bùn mịn màu đỏ gỉ, với các vòng tròn giống đốm báo và chấm đen tựa hạt anh túc – những đặc điểm có thể liên quan tới hoạt động vi sinh vật trong quá trình hình thành đá.

Mẫu đá – đặt tên Sapphire Canyon – được lấy hồi tháng 7/2024 từ một tảng đá gọi là Cheyava Falls, thuộc cấu trúc đá Bright Angel.

Theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature, nhóm khoa học của Joel Hurowitz (Đại học Stony Brook) phát hiện 2 khoáng chất vivianite (chứa sắt và phốt pho) và greigite (chứa sắt và lưu huỳnh).

Trên Trái đất, những khoáng chất này thường hình thành nhờ hoạt động trao đổi chất của vi khuẩn khi phản ứng với chất hữu cơ trong bùn. Ngoài ra, mẫu đá còn giàu carbon hữu cơ, lưu huỳnh, phốt pho và sắt oxy hóa (gỉ sắt) – tổ hợp có thể cung cấp nguồn năng lượng dồi dào cho sự sống vi sinh.

Tuy nhiên, Hurowitz nhấn mạnh: “Chúng ta không thể loại trừ hoàn toàn khả năng các phản ứng hóa học tương tự diễn ra mà không có sự tham gia của sinh vật. Do đó, đây mới chỉ là dấu hiệu tiềm năng chứ chưa phải bằng chứng trực tiếp”.

Quyền Giám đốc NASA Sean Duffy cho biết các nhà khoa học đã mất một năm phân tích dữ liệu và kết luận: “Chúng tôi chưa tìm thấy lời giải thích nào khác. Đây có thể là dấu hiệu rõ ràng nhất về sự sống từng được phát hiện trên sao Hỏa – điều cực kỳ phấn khích”.

Bà Nicky Fox, Giám đốc Khoa học NASA, cũng lưu ý: “Đây không phải là sự sống hiện hữu. Chúng tôi không tuyên bố tìm thấy sinh vật sống”.

Hiện robot thám hiểm Perseverance đang tiếp tục thu thập và niêm phong các lõi đá để chuẩn bị cho sứ mệnh đưa mẫu về Trái Đất trong tương lai. Nhưng kế hoạch này đứng trước rủi ro khi ngân sách hiện tại của chính quyền Tổng thống Donald Trump đề xuất hủy bỏ chương trình Mars Sample Return.

NASA cho biết đang cân nhắc các phương án khác, bao gồm triển khai thiết bị bổ sung để phân tích mẫu trực tiếp ngay trên sao Hỏa.

Theo Reuters