Từ bây giờ, 3 quy định mới về đất đai có hiệu lực: Người dân cần đặc biệt lưu ý

Từ ngày 15/8/2025, Nghị định 226/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, bổ sung và sửa đổi nhiều quy định liên quan đến quản lý, sử dụng đất theo Luật Đất đai 2024. Các nội dung thay đổi tập trung vào 3 lĩnh vực chính gồm: bồi thường cây trồng, vật nuôi khi Nhà nước thu hồi đất; cơ chế ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ); và thủ tục chấp thuận chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng sang mục đích khác.

1. Bồi thường đối với cây trồng, vật nuôi khi Nhà nước thu hồi đất

Nghị định 226/2025/NĐ-CP bổ sung Điều 14a vào sau Điều 14 Nghị định 88/2024/NĐ-CP. Quy định mới làm rõ cách xác định mức bồi thường đối với cây lâu năm cho thu hoạch nhiều lần nhưng chưa thể tính sản lượng trong chu kỳ thu hoạch còn lại. Trong trường hợp này, giá trị bồi thường sẽ dựa vào thiệt hại thực tế của vườn cây, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người dân.

Ngoài ra, nếu UBND cấp tỉnh chưa có quy trình chuẩn về sản xuất cây trồng, vật nuôi được ban hành thì có thể căn cứ vào tình hình thực tế địa phương để đưa ra đơn giá bồi thường phù hợp. Đây là điểm mới quan trọng, khắc phục bất cập lâu nay khi việc bồi thường nhiều loại cây trồng, vật nuôi còn lúng túng, thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng.

2. Sửa quy định về ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ

Nghị định cũng sửa đổi, bổ sung các quy định về ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ theo Nghị định 101/2024/NĐ-CP. Cụ thể, đối tượng được ghi nợ là hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất và có nhu cầu ghi nợ khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu. Thời hạn nợ được tính cho đến khi người sử dụng đất thực hiện các quyền như chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp hoặc góp vốn bằng quyền sử dụng đất, và phải thanh toán toàn bộ số nợ trước khi thực hiện các giao dịch này.

Trong trường hợp tặng cho hoặc thừa kế quyền sử dụng đất mà người nhận thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo thì vẫn được tiếp tục ghi nợ.

Về mức tiền và thời hạn, quy định vẫn giữ nguyên theo Nghị định 101/2024/NĐ-CP, cho phép ghi nợ toàn bộ số tiền sử dụng đất phải nộp tại thời điểm cấp sổ đỏ trong giai đoạn từ 1/8/2024 đến hết 31/7/2029. Quy định này giúp giảm gánh nặng tài chính cho các hộ gia đình, cá nhân, nhất là ở khu vực nông thôn, đồng thời bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng trong quá trình thanh toán và xóa nợ.

3. Thủ tục chấp thuận chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa sang mục đích khác

Nghị định 226/2025/NĐ-CP điều chỉnh thủ tục chấp thuận chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, phòng hộ, sản xuất sang mục đích khác theo Điều 122 Luật Đất đai 2024. Theo đó, cơ quan quản lý đất đai cấp xã sẽ có trách nhiệm tổng hợp nhu cầu, lập danh mục dự án cần chuyển mục đích và trình UBND cấp tỉnh xem xét.

UBND cấp tỉnh sau đó sẽ ban hành văn bản chấp thuận danh mục dự án. Đối với những trường hợp chuyển đổi không thuộc phạm vi dự án đầu tư thì sẽ được miễn thủ tục này, tạo sự linh hoạt và rút ngắn thời gian cho người dân, doanh nghiệp. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính, vừa bảo đảm vai trò quản lý nhà nước, vừa tạo điều kiện cho hoạt động đầu tư, sản xuất.