Việt Nam chính thức có thêm một Di sản Văn hóa Thế giới được UNESCO công nhận

Vào lúc 13h02 ngày 12/7 theo giờ Paris (tức 18h02 giờ Việt Nam), tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới UNESCO tổ chức từ ngày 6 đến 16/7 tại thủ đô Paris (Pháp), Giáo sư Nikolay Nenov (Bulgaria) - Chủ tịch kỳ họp - đã chính thức tuyên bố công nhận Quần thể Di tích và Danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc (thuộc các tỉnh Quảng Ninh, Bắc Ninh và thành phố Hải Phòng) là Di sản Văn hóa Thế giới.

Một góc của khu danh thắng Yên Tử (Ảnh: Thanh niên)

Sự kiện này đánh dấu Di sản Thế giới thứ 9 của Việt Nam được UNESCO công nhận, đồng thời là Di sản liên tỉnh thứ hai, sau Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà.

Trung tâm tinh thần và tư tưởng của quần thể này là Phật giáo Trúc Lâm - dòng Thiền mang đậm bản sắc Việt, được khởi lập vào thế kỷ XIII dưới triều đại nhà Trần, với vai trò dẫn dắt nổi bật của Phật hoàng Trần Nhân Tông. Từ vùng núi thiêng Yên Tử, Thiền phái Trúc Lâm đã lan tỏa rộng khắp, tạo dựng nên một hệ thống giá trị văn hóa - tâm linh sâu sắc, thể hiện tinh thần từ bi, khoan dung và trí tuệ của đạo Phật.

Phật giáo Trúc Lâm là biểu hiện sinh động của sự hòa quyện giữa Phật giáo Đại thừa, tư tưởng Nho giáo, Đạo giáo và tín ngưỡng bản địa. Dòng thiền này không chỉ góp phần xây dựng nền tảng tinh thần cho xã hội đương thời, mà còn thể hiện những giá trị phù hợp với mục tiêu cốt lõi của UNESCO: giáo dục, hòa bình, phát triển bền vững và sự hài hòa giữa con người với thiên nhiên.

Trải dài qua các thế kỷ, hệ thống đền, chùa, am thất, tháp cổ, văn bia, mộc bản, cùng các tuyến hành hương linh thiêng từ Yên Tử đến Vĩnh Nghiêm, Côn Sơn - Kiếp Bạc, đã lưu giữ một cách trọn vẹn quá trình hình thành, phát triển, hồi sinh và lan tỏa của Thiền phái Trúc Lâm. Đây là một dòng thiền nhân văn, sáng tạo, gắn bó mật thiết với lịch sử, văn hóa dân tộc Việt Nam.

(Ảnh: Internet)

Ngày nay, các di tích trong quần thể này đã trở thành những trung tâm tâm linh và văn hóa đặc sắc, thu hút hàng triệu lượt Phật tử và du khách hành hương mỗi năm, góp phần gìn giữ mạch nguồn tín ngưỡng dân tộc, đồng thời khẳng định vai trò của Phật giáo Trúc Lâm trong bản sắc văn hóa Việt.

Việc UNESCO ghi danh quần thể này theo các tiêu chí (iii) và (vi) không chỉ là sự ghi nhận quốc tế, mà còn là minh chứng cho sự giao thoa hài hòa giữa Nhà nước, tôn giáo và nhân dân trong việc kiến tạo và bảo tồn di sản văn hóa. Đây cũng là một biểu tượng tiêu biểu cho mối liên kết thiêng liêng giữa con người và cảnh quan tự nhiên - nơi tư tưởng và tâm linh thăng hoa trong sự hòa hợp với đất trời.

Với 12 cụm, điểm di tích, Quần thể Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc tái hiện đầy đủ hành trình phát triển của Thiền phái Trúc Lâm. Từ những chứng tích khảo cổ học và công trình kiến trúc cổ kính trên núi Yên Tử - cái nôi hình thành dòng thiền - cho đến chùa Vĩnh Nghiêm, trung tâm đào tạo tăng ni nổi bật, và Côn Sơn - Kiếp Bạc, nơi hoàn thiện và truyền bá tư tưởng thiền học, tất cả đã hình thành một hệ thống di sản thống nhất và liên kết chặt chẽ.

Toàn bộ quần thể này là minh chứng sống động cho chiều sâu lịch sử, giá trị tinh thần và sức sống bền vững của Phật giáo Trúc Lâm. Nó phản ánh sự kết nối hài hòa giữa di sản vật thể, phi vật thể và tư tưởng, đồng thời khẳng định vị trí độc đáo của dòng Thiền Trúc Lâm trong dòng chảy văn hóa - tín ngưỡng Việt Nam.

>> Đô thị đặc biệt của Việt Nam sánh vai Paris trong top 10 thành phố văn hóa hút khách toàn cầu