Xây nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận: Di dân, tái định cư thế nào?

Ngày 28/2, Ban chỉ đạo điện hạt nhân (ĐHN) Ninh Thuận cho biết: Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 189/2025/QH15 ngày 19/2/2025 Khoá XV bao gồm 11 cơ chế, chính sách đặc biệt về việc xây dựng Nhà máy ĐHN tại Ninh Thuận.

Khu vực quy hoạch xây dựng khu tái định cư, định canh cho người dân tại dự án ĐHN Ninh Thuận 2.

Vào đầu tháng 2, UBND tỉnh Ninh Thuận cũng đã có công văn đề xuất nhu cầu bổ sung vốn ngân sách trung ương năm nay là 4.030 tỷ đồng để thực hiện 4 dự án, trong đó có dự án di dân, tái định cư của các dự án nhà máy ĐHN Ninh Thuận, kinh phí đề xuất là 3.200 tỷ đồng.

Theo UBND tỉnh Ninh Thuận, dự án di dân, tái định cư của các dự án nhà máy ĐHN đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 794/QĐ-TTg ngày 8/6/2015 với tổng mức đầu tư là trên 3.200 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện nay tổng mức đầu tư dự kiến tăng so với quyết định phê duyệt ban đầu, do đó sẽ phải thực hiện các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, dự án đầu tư theo quy định Điều 37 Luật Đầu tư công năm 2024.

UBND tỉnh Ninh Thuận hiện cũng đã ban hành kế hoạch triển khai 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu với 33 nhiệm vụ chi tiết, phân công cho các sở, ngành, địa phương triển khai thực hiện dự án nhà máy ĐHN Ninh Thuận 1 và 2.

Khu vực quy hoạch vùng lõi nhà máy ĐHN Ninh Thuận 2.

Trên cơ sở số liệu tính toán về chi phí giải phóng mặt bằng, cập nhật chi phí xây dựng các dự án thành phần của 2 dự án nhà máy ĐHN theo chế độ, chính sách hiện hành, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 12.000 tỷ đồng. Trong đó, khu tái định cư nhà máy ĐHN Ninh Thuận 1 được quy hoạch tại thôn Từ Thiện (xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam) cách nơi ở hiện nay của người dân khoảng 5km, với diện tích khoảng 64,8ha (phần diện tích theo ranh giới cũ khoảng 40,6ha và phần bổ sung khoảng 24,2ha).

Hiện nay, tỉnh đã tiến hành khảo sát, thu thập, thống kê số liệu phục vụ công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án và đang hoàn thiện đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù về bồi thường hỗ trợ tái định cư cho dự án nhà máy ĐHN Ninh Thuận 1.

Đối với nhà máy ĐHN Ninh Thuận 2, khu tái định canh, định cư được quy hoạch dự kiến tại thôn Thái An (xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải) có quy mô khoảng 318,8ha, cách nơi ở hiện tại của dân khoảng 2km. Số hộ tái định cư 330 hộ, số hộ có nhà trên đất nông nghiệp 223 hộ, đồng thời dự kiến số hộ có nhu cầu bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi là 553 hộ.

Theo lãnh đạo UBND tỉnh Ninh Thuận, việc giải phóng mặt bằng thực hiện dự án ĐHN trên tinh thần có lợi nhất cho người dân, nhưng cũng đảm bảo chặt chẽ và đúng quy định pháp luật. Tỉnh cũng xem xét điều chỉnh quy hoạch để xây dựng khu tái định cư với ưu tiên sát biển để phát triển du lịch, đảm bảo các tiêu chí đô thị du lịch và phát triển dịch vụ thương mại.

Khu vực quy hoạch khu tái định cư nhà máy ĐHN Ninh Thuận 1.

Dự án ĐHN Ninh Thuận gồm 2 nhà máy, tổng công suất khoảng 4.600MW. Trong đó, Nhà máy ĐHN Ninh Thuận 1 có công suất khoảng 2.400MW, đặt tại xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam; còn nhà máy ĐHN Ninh Thuận 2, công suất khoảng 2.200MW, đặt tại xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải.

Theo nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng dự án ĐHN Ninh Thuận được Quốc hội thông qua ngày 19/2/2025, tỉnh Ninh Thuận được áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi thu hồi đất để xây dựng dự án ở mức cao nhất theo quy định nhân 1,5 lần.

Theo ghi nhận của PV Tiền Phong, người dân vùng dự án đều bày tỏ phấn khởi và đồng thuận cao vì lợi ích chung của quê hương, đất nước. Họ cũng đang mong muốn dự án sớm triển khai và đi vào hoạt động. Tuy nhiên, họ cũng mong muốn nhà nước cần có chính sách tái định cư, chuyển đổi nghề phù hợp để ổn định đời sống cho bà con.

>> Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận được áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc biệt