Xử phạt hàng chục cá nhân thao túng chứng khoán

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) vừa ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với 2 cá nhân và 19 người liên quan đến việc thao túng giá cổ phiếu của CTCP Địa ốc First Real (FIR).

Theo đó, ông Lưu Thái Hải và Ngô Huỳnh Minh Uy (thường trú tại Đà Nẵng) bị xử phạt mỗi người 1,5 tỷ đồng do sử dụng 76 tài khoản chứng khoán để liên tục mua bán, giao dịch cổ phiếu FIR giữa các tài khoản với nhau nhằm mục đích tạo cung cầu giả, thao túng giá cổ phiếu.

Hoạt động thao túng được 2 cá nhân trên thực hiện trong khoảng thời gian từ 4/1-17/6/2022. Tuy nhiên, qua điều tra, UBCK xác định ông Hải và Uy chưa có khoản thu trái luật nào từ hành vi vi phạm.

Ngoài khoản phạt tiền trên, UBCK còn cấm 2 cá nhân giao dịch chứng khoán trong thời hạn 2 năm; cấm đảm nhiệm chức vụ tại công ty hoặc chi nhánh chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán và công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam trong 2 năm, kể từ ngày 12/1.

Bên cạnh đó, UBCK quyết định xử phạt với 19 cá nhân có hành vi cho mượn tài khoản để giao dịch, dẫn đến hành vi thao túng thị trường chứng khoán.

Các cá nhân này gồm: bà Hoàng Thị Thùy Vân, bà Thái Thị Phương Thảo (Quảng Nam); bà Hồ Trung Anh, ông Hồ Xuân Phương, bà Huỳnh Thị Phước, bà Đinh Thị Nhung, bà Nguyễn Lê Hồng Trang, ông Nguyễn Minh Quyền, bà Nguyễn Thị Diệu Hằng, bà Nguyễn Thị Hồng Loan, bà Nguyễn Thị Loan, bà Nguyễn Thị Thu Hà, bà Trần Thị Hà Giang, ông Vũ Đình Cương, ông Nguyễn Anh Tuấn (Đà Nẵng), bà Lê Thị Trinh, ông Võ Văn Quảng (Quảng Trị), bà Phan Thị Kiều Phụng (Bình Định); ông Nguyễn Đức Trung (Hà Nội).

Trước đó, vào tháng 11/2023, một cá nhân khác là ông Nguyễn Hữu Đức đã bị xử phạt 1,5 tỷ đồng và bị cấm giao dịch chứng khoán trong 2 năm cũng vì đã dùng tài khoản chứng khoán của chính mình và 75 tài khoản của 21 nhà đầu tư để liên tục mua, bán, giao dịch nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo, thao túng giá cổ phiếu FIR trong khoảng thời gian giống như ông Hải và Uy.

Cũng theo UBCK, 19 cá nhân cho mượn tài khoản nhưng không có khoản thu trái pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm.

Các cá nhân này bị cấm giao dịch chứng khoán trong 2 năm kể từ ngày 12/1; cấm đảm nhiệm chức vụ tại công ty hoặc chi nhánh chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, và công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam trong 2 năm, kể từ ngày 12/1.

Gần đây, UBCK mạnh tay xử lý nhiều vi phạm trên thị trường chứng khoán.

Cổ đông mất tiền, hình phạt còn nhẹ

Hồi tháng 12/2023, UBCK đã phạt 1,5 tỷ đồng đối với ông Nguyễn Việt Hà và cấm giao dịch 2 năm vì hành vi thao túng giá cổ phiếu GKM của CTCP Khang Minh Group trong khoảng thời gian từ ngày 2/8/2021 đến ngày 28/1/2022.

Giữa năm 2023, Công an TP. Hà Nội đã quyết định khởi tố vụ án hình sự Thao túng thị trường chứng khoán xảy ra tại CTCCP chứng khoán Châu Á Thái Bình Dương, CTCP đầu tư Châu Á Thái Bình Dương và CTCP đầu tư IDJ Việt Nam. Theo đó, cơ quan công an đã khởi tố bị can, lệnh tạm giam đối với 5 bị can về tội Thao túng thị trường chứng khoán, ông Nguyễn Đỗ Lăng (Tổng giám đốc Chứng khoán Châu Á Thái Bình Dương)...

Hồi tháng 10/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cũng hoàn tất kết luận điều tra vụ án “Thao túng thị trường chứng khoán” và “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại CTCP Tập đoàn FLC và các đơn vị liên quan, đồng thời chuyển hồ sơ đề nghị truy tố 21 bị can.

Bộ Công an cũng đề nghị UBCKNN tăng cường giám sát thị trường chứng khoán. Theo Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, đang có các sơ hở, thiếu sót của quy định pháp luật về hoạt động chứng khoán, để các đối tượng lợi dụng, thực hiện hành vi phạm tội.

Theo đó, việc mở tài khoản chứng khoán dễ dàng và không kiểm soát, các đối tượng đã lợi dụng thuê, nhờ người khác đứng tên mở tài khoản để mua bán, tạo cung cầu giả, đẩy giá lên cao, bán ra thu lợi bất chính.

Ngoài ra, việc kiểm soát vay vốn theo hình thức hợp tác đầu tư còn nhiều sơ hở, các đối tượng đã lợi dụng công ty chứng khoán và công ty thứ ba để lách luật, ký hợp đồng cho khách hàng vay (dưới hình thức hợp tác đầu tư góp vốn khác) với lãi suất hưởng cố định nhằm thu lợi; từ đó, các đối tượng có nguồn tiền giao dịch, mua bán, đẩy giá, thao túng mã chứng khoán, thu lợi bất chính.

Bên cạnh đó, các hình phạt thao túng chứng khoán vẫn còn nhẹ.

Bộ Luật Hình sự hiện hành quy định mức phạt đối với loại tội phạm này còn thấp: Phạt tiền cao nhất 4 tỷ đồng, phạt tù cao nhất là 7 năm tù giam, thuộc loại tội phạm nghiêm trọng, thời hạn điều tra tối đa 8 tháng, thời hạn tạm giam để điều tra tối đa 5 tháng, gây khó khăn cho công tác điều tra và không đảm bảo răn đe, phòng ngừa.

Cơ quan Cảnh sát điều tra cũng cho rằng, việc thiếu kiểm soát hoạt động của các mạng xã hội, để các đối tượng lợi dụng thành lập các hội, nhóm kín hô hào, kích động, lôi kéo nhà đầu tư, điều khiển và thao túng thị trường, thu lợi bất chính, gây thiệt hại cho nhà đầu tư. Hiện chưa có các quy định, hướng dẫn làm cơ sở pháp lý trong việc xác định thiệt hại cho các nhà đầu tư tham gia mua bán các mã chứng khoán trong các giai đoạn bị thao túng để có căn cứ xác định thiệt hại.

Hầu hết doanh nghiệp dính tới các lãnh đạo thao túng chứng khoán sau đó đều lao đao như các trường hợp GAB, ROS, FLC, HAI,... Cổ đông nhỏ lẻ thiệt hại nặng vì cổ phiếu lao dốc, mất tiền.

>> Tiếp chuyện FIR: Thêm 2 cá nhân, 19 người có liên quan bị xử phạt thao túng giá cổ phiếu