2 chỉ báo then chốt để nhận diện thị trường chứng khoán ‘tăng nóng’

Báo cáo mới đây của SSI Research cho biết, thông thường có 2 yếu tố để quan sát mức độ tăng nóng của thị trường, đó là sự tham gia của nhà đầu tư cá nhân và hoạt động cho vay ký quỹ.

Về điểm thứ nhất, hiện nay có một chút vấn đề về dữ liệu nên tương đối khó để đánh giá, do đó chỉ có thể nhìn vào thanh khoản chung của thị trường. Thanh khoản của thị trường hiện tăng do nhiều nguyên nhân, bên cạnh mặt bằng lãi suất thấp, thì việc triển khai thành công hệ thống KRX giúp cho độ trễ thấp, tăng khả năng tiếp nhận lệnh. Biến động của chỉ số có tăng, có giảm trong các phiên, không có diễn biến một chiều, giao dịch với khối lượng lớn nên rủi ro không phải quá cao.

Thanh khoản trung bình các tháng từ năm 2023 đến nay

Về dư nợ cho vay ký quỹ tại thời điểm cuối quý II/2025, dư nợ cho vay ký quỹ tại các công ty chứng khoán trong phạm vi theo dõi của SSI đạt 305.000 tỷ đồng, tiếp tục duy trì đà tăng 33,9% so với cùng kỳ (+22,3% từ đầu năm – gần tương tự mức tăng chung của chỉ số Vn-Index).

Tuy nhiên, tỷ lệ cho vay ký quỹ trên vốn chủ sở hữu mới đạt 100% tính đến quý II/2025 – vẫn thấp hơn nhiều so với mức 127% khi VN-Index vượt mốc 1.500 trong quý IV/2021 và mức trần quy định 200%. Trong thời gian tới, việc một số công ty chứng khoán có kế hoạch tăng vốn cũng giúp giảm tỷ lệ tổng dư nợ cho vay ký quỹ/tổng vốn chủ sở hữu các CTCK trên toàn thị trường.

Nguồn: SSI Research

SSI Research cho rằng, mức tăng điểm của thị trường vừa qua đã phản ánh những biến chuyển của nền kinh tế trong 15 năm vừa qua. Mức độ định giá của thị trường Việt Nam hiện chỉ ở mức trung bình 5 năm và tương đương (trong một số trường hợp là thấp hơn) các thị trường có trình độ phát triển tương tự Việt Nam. Các chỉ số mang tính kỹ thuật về dòng tiền cũng chưa cho thấy dấu hiệu tăng trưởng quá nóng.

Tuy nhiên, công ty chứng khoán cũng thừa nhận chỉ số và thanh khoản chung của thị trường đã hồi phục mạnh mẽ trong 4 tháng vừa qua. Hiện tại, các cổ phiếu đang được giao dịch tại P/E và P/B là 27,74x và 1,93x lần, cao hơn so với mức trung bình của giai đoạn 2020-25 là 17,62x và 1,48x lần. Do đó SSI vẫn giữ quan điểm trong Báo cáo Chiến lược tháng 8 là thị trường có thể đối mặt với biến động ngắn hạn do áp lực chốt lời gia tăng.

Đồng quan điểm, Chứng khoán MB (MBS) nhận định, dù triển vọng dài hạn khả quan, song rủi ro ngắn hạn đang tăng lên. Mức định giá thị trường hiện tại không còn quá hấp dẫn. Chỉ số P/E trailing của VN-Index đang ở mức 15,3 lần – cao nhất trong 3 năm gần đây và tương đương trung bình 5 năm.

So sánh khu vực, định giá thị trường Việt Nam hiện cao hơn một số nước như Singapore (14,6 lần), Malaysia (14,4 lần), Indonesia (12 lần), dù vẫn thấp hơn thời điểm VN-Index ở vùng 1.500 điểm năm 2021 khi P/E lên tới 20–21 lần.

Về kỹ thuật, MBS cảnh báo thị trường đang xuất hiện dấu hiệu phân phối trong 3 phiên 29/7 (80.000 tỷ đồng), 5/8 (86.000 tỷ đồng) và 22/8 (66.000 tỷ đồng). Đây có thể là tín hiệu thị trường chuẩn bị bước vào giai đoạn tích lũy mới hoặc dao động quanh vùng giá sau đợt tăng mạnh. MBS dự báo VN-Index có thể điều chỉnh về vùng hỗ trợ 1.566-1.588 điểm vào cuối tháng 8.

Trong bối cảnh thị trường có khả năng “chỉ số một đường, danh mục một nẻo” với thanh khoản cao kỷ lục và vòng quay dòng tiền tăng tốc, nhà đầu tư được khuyến nghị hạn chế mua mới các nhóm cổ phiếu đã tăng nóng. Thay vào đó, nên tập trung vào những cổ phiếu có nền tích lũy tốt, chưa tăng mạnh thuộc các nhóm: Thép, sản xuất - phân phối điện, công nghệ, bất động sản khu công nghiệp, dầu khí, thực phẩm...