'Bỏ qua' nhà thầu Trung Quốc, dự án đường sắt cao tốc phục vụ 90% dân số được trao cho Đức, vận tốc lên tới 250km/h
“Dự án tàu cao tốc này sẽ tái định nghĩa trải nghiệm di chuyển, rút ngắn thời gian và tăng cường kết nối giữa các thành phố”, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Phát triển Công nghiệp, Giao thông và Công nghiệp Ai Cập El-Wazir nhấn mạnh.
Người dân và hàng hóa thiết yếu tại Ai Cập sắp có thể di chuyển nhanh hơn nhờ những mẫu tàu cao tốc vừa được Siemens Mobility công bố. Phiên bản mới của tàu Velaro - có thể đạt vận tốc 250km/h - đã lần đầu ra mắt công chúng tại triển lãm TransMEA 2025 ở New Cairo mới đây.
Theo Siemens, 41 đoàn tàu với sức chứa 489 hành khách sẽ được đưa vào hoạt động trên mạng lưới đường sắt cao tốc dài 2.000km kết nối các thành phố lớn của Ai Cập qua ba tuyến. Được biết, dự án đường sắt ước tính trị giá khoảng 8,7 tỷ USD (gần 230.000 tỷ đồng).
Hệ thống này dự kiến phục vụ tới gần 90% dân số và giúp rút ngắn thời gian di chuyển tới 50%. Dự án được công bố lần đầu năm 2018 và do Siemens hợp tác với Arab Contractors và Orascom Construction triển khai.
Toàn bộ đội tàu – được thiết kế và chế tạo tại Đức – đã được tối ưu để thích ứng với điều kiện khắc nghiệt của sa mạc Ai Cập, trang bị hệ thống lọc và làm mát tiên tiến để chống cát, nhiệt và bụi.
Trước đó, có thông tin Ai Cập từng bày tỏ sự quan tâm đặc biệt tới công nghệ đường sắt cao tốc của Trung Quốc. Báo chí Trung Quốc cho biết đặc phái viên Ai Cập từng tỏ ra ấn tượng trước kỹ thuật và thiết bị thi công hiện đại của quốc gia này. Tuy nhiên sau đó công nghệ Đức đã được lựa chọn.
Cũng trong cùng ngày, tàu vùng Desiro High-Capacity của Siemens, với vận tốc tối đa 160km/h, đã hoàn thành chuyến vận hành đầu tiên gần Depot – một cảng cạn mới ở phía tây Cairo.
Cảng cạn này có sức chứa 260.000 container, gồm năm tuyến đường sắt và là hạng mục quan trọng của tuyến Green Line dài 660km hiện đang xây dựng.
Tuyến đường được mệnh danh là “Kênh đào Suez trên đường ray” vì vai trò kết nối Biển Đỏ và Địa Trung Hải, nối Ain Sokhna (phía nam Suez) với Cairo, Alexandria và Marsa Matrouh dọc bờ biển phía Bắc Ai Cập. Theo Siemens, mạng lưới này sẽ giúp tăng 46% công suất vận tải hàng hóa của Ai Cập.
Trong thông cáo báo chí, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Phát triển Công nghiệp, Giao thông và Công nghiệp Ai Cập, Trung tướng Kỹ sư Kamel El-Wazir, mô tả chuyến chạy thử của Desiro là “một dấu mốc quan trọng trong chiến lược hiện đại hóa giao thông của Ai Cập”.
“Dự án tàu cao tốc này sẽ tái định nghĩa trải nghiệm di chuyển, rút ngắn thời gian và tăng cường kết nối giữa các thành phố”, ông nhấn mạnh.
Mạng lưới đường sắt cao tốc của Ai Cập không phải là hệ thống đầu tiên tại châu Phi. Năm 2018, Morocco đã khai trương tuyến cao tốc đầu tiên của châu lục, kết nối Tangier và Casablanca với vận tốc lên tới 320km/h.
Nhiều dự án đường sắt cao tốc khác cũng đang hứa hẹn thay đổi diện mạo hạ tầng giao thông châu Phi.
Nigeria đang theo đuổi dự án mạng lưới đường sắt cao tốc trị giá 60 tỷ USD, dài 4.000km, kết nối Lagos và Port Harcourt. Dự án do De-Sadel Nigeria Limited thi công và China Liancai Petroleum Investment Holdings Limited đứng đầu nguồn vốn.
Theo thông tin từ Chính phủ, các doanh nghiệp đã trình chứng nhận năng lực tài chính vào tháng 8. CEO của De-Sadel, ông Samuel Uko, cho biết đoạn đầu tiên dài 1.700km có thể hoàn thành chỉ trong ba năm.
Liên minh châu Phi (AU) cũng đặt mục tiêu phát triển mạng lưới đường sắt cao tốc trong dài hạn.
Dự án Đường sắt Cao tốc Tích hợp châu Phi – một trong những chương trình trọng điểm của Agenda 2063 – đã hoàn tất giai đoạn triển khai đầu tiên vào năm 2023. Trong 10 năm, dự án đã hoàn thiện công tác lập quy hoạch tổng thể, nghiên cứu kết nối các đô thị lớn bằng các hành lang đường sắt, đồng thời xác định 17 dự án thí điểm.
Nếu được triển khai thành công, AU tin rằng hệ thống đường sắt cao tốc có thể giúp giảm 40% chi phí vận chuyển và tăng thương mại nội khối châu Phi từ khoảng 15% lên hơn 50% trong vài thập kỷ tới.
