Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Học thêm có thể củng cố kiến thức, nhưng ít đem lại giá trị cho sự phát triển của con người
Tiếp tục phiên chất vấn tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV chiều nay (19/6), Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận được nhiều câu hỏi xoay quanh vấn đề dạy thêm, học thêm.
Tại phiên chất vấn, đại biểu Nguyễn Văn Huy (đoàn Thái Bình) nêu vấn đề: Trong phiên chất vấn, Bộ trưởng đã trả lời về nguyên nhân của tình trạng dạy thêm, học thêm và đặt vấn đề không có giải pháp nào có thể giải quyết được căn cơ.
Tuy nhiên, theo đại biểu, nếu thực sự làm tốt công tác quản lý chuyên môn, bảo đảm chất lượng giờ học chính khóa trên lớp, tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan hiện nay có thể được khắc phục.
Từ đó, ông kiến nghị cần rà soát, đánh giá lại toàn diện chương trình giáo dục phổ thông. Ông cho rằng phải chăng khối lượng kiến thức quá nặng, cùng với đó là cách thức kiểm tra, đánh giá, thi cử đã tạo áp lực lớn đến học sinh, qua đó dẫn tới tình trạng gia tăng nhu cầu học thêm. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng nêu giải pháp cụ thể để công tác quản lý chuyên môn được thực chất, bảo đảm chất lượng các giờ học chính khóa đạt yêu cầu đề ra.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định vấn đề dạy thêm, học thêm là một khâu, một phần trong một hệ thống mang tính tổng thể của giáo dục tiếp cận trang bị kiến thức, không thể nhìn nhận một cách đơn lẻ.
“Giáo dục trang bị kiến thức là sách giáo khoa thì đóng gói kiến thức để chuyển giao, thầy cô là người truyền thụ kiến thức, thi cử thì thi kiểm tra kiến thức”, Bộ trưởng lý giải.
Theo Bộ trưởng, đi cùng với đó là luyện thi, bài mẫu, văn mẫu, toán mẫu và học thuộc lòng. Theo ông, dạy thêm, học thêm là một khâu trong chuỗi của hệ thống trang bị kiến thức.
Bộ trưởng nhấn mạnh, nếu tiếp tục kéo dài việc dạy học theo đuổi trang bị kiến thức thì khi đứng trước một thời đại mà kiến thức bùng nổ, mỗi một ngày kiến thức của nhân loại gia tăng thì giáo dục sẽ không đổi mới được, đứng trước sự thất bại.
Khi đó, dạy thêm, học thêm chính là "cái khâu níu kéo, cái khâu làm cho việc trang bị kiến thức theo lối cũ nó được bảo lưu và cản trở sự đổi mới”.
Do đó, theo Bộ trưởng, Thông tư 29 về dạy thêm, học thêm không chỉ giải quyết một vấn đề xã hội mà là một phần của công cuộc đổi mới, làm cho trường học thay đổi, mở đường cho một hệ thống mới của giáo dục phát triển năng lực của trẻ em.
Bộ trưởng nêu rõ, dạy học phát triển năng lực của trẻ em thì sách giáo khoa cũng là tài liệu, thầy giáo phải chuyển sang là người dẫn dắt, chỉ hướng, hỗ trợ.
“Trong các lớp học thêm, thầy cô có làm nhiệm vụ dẫn dắt, chỉ hướng, hỗ trợ không, hay thầy cô lại tiếp tục làm việc mà lẽ ra là trách nhiệm của mình trong chương trình chính khóa?”, ông Sơn nói.
Bộ trưởng thẳng thắn đánh giá: "Dạy thêm có thể đem lại sự củng cố kiến thức cho các em, không phải là không có ý nghĩa. Nhưng nó ít đem lại giá trị cho sự phát triển của con người”.
Về giải pháp tổng thể, Bộ trường nhấn mạnh giáo viên cần hoàn thành tốt chương trình chính khóa và phải hoàn thành hết trách nhiệm công vụ của mình ngay trong chương trình chính khoá, đây là vấn đề quan trọng của đổi mới giáo dục.
 |
| Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trả lời chất vấn - Ảnh: VGP |
Bên cạnh đó, giải đáp về vấn đề quá tải chương trình, ông Sơn cho rằng chương trình 2018 đã thay đổi nhiều và giảm tải nhiều so với 2006. Việc quá tải hay không phải so sánh với chương trình giáo dục phổ thông mà các nước khác đang vận hành.
Bộ trưởng cho biết, so với các nước Đông Nam Á, ở nhóm môn toán và khoa học tự nhiên, chương trình của nước ta không nặng hơn. Bộ đang hết một chu kỳ triển khai chương trình giáo dục nên đang tổng kết, triển khai đánh giá để chuẩn bị cho chương trình mới và có những nội dung cần phải điều chỉnh, trong đó tăng tính thực học, kiên quyết bỏ những nội dung học nhưng kém tính thực tiễn, tính ứng dụng, yếu tố phát triển con người.
Về vấn đề thi cử, ông Sơn cho biết những năm qua, Bộ đang thiết kế các kỳ thi theo hướng đánh giá năng lực, tư duy cho phù hợp chương trình giáo dục, giảm loại bài có tính đánh đố, toán mẹo. Đây là những thứ khiến học sinh phải vật vã trong các lò luyện thi.
Việc ra đề đang hướng vào đánh giá năng lực và khả năng tư duy của học sinh. Quá trình này phải điều chỉnh từng bước, vì giáo dục là quá trình chứ không phải mong muốn một sớm một chiều, thay đổi bất ngờ là không phù hợp, Bộ trưởng nêu rõ.
