Các ngân hàng thương mại hướng tới mục tiêu cân bằng rủi ro danh mục tín dụng

Cho vay bán lẻ là sự lựa chọn tối ưu trong thời điểm khó khăn này...

Kể từ tháng 4/2022, các cơ quan chức năng đã chỉ đạo thắt chặt giám sát việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp.  Theo đó, Bộ Tài chính đã và đang rà soát khung pháp lý với các điều kiện khắt khe hơn đối với các tổ chức phát hành trái phiếu, đặc biệt là phát hành riêng lẻ.

Trong đó, nêu bật một số trường hợp huy động sai mục đích. Theo Nghị định 153 quy định về phát hành riêng lẻ, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường nội địa và chào bán trái phiếu doanh nghiệp trên thị trường quốc tế đã được sửa đổi với mục đích trên (Nghị định 65).

Với mục tiêu hướng tới sự phát triển bền vững của thị trường, việc thay đổi theo những sửa đổi nói trên sẽ không thể hoàn thiện “một sớm một chiều” mà sẽ cần thời gian để mọi thứ trở nên ổn định.

Do đó, các chuyên gia VNDirect cho rằng, thị trường TPDN sẽ còn tăng trưởng chậm cho đến ít nhất là sang năm sau; và điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng tín dụng và NIM nửa cuối năm nay của các ngân hàng, đặc biệt là các ngân hàng có tỷ trọng TPDN trong danh mục tín dụng lớn.

Để vượt qua khó khăn nói trên, hầu hết các ngân hàng đã đẩy mạnh hoạt động cho vay bán lẻ kể từ Q2/22 để cân bằng rủi ro chất lượng tín dụng/tài sản và tối ưu NIM; điển hình như TCB, MBB, HDB, TPB, VIB...

Duy trì NIM trong 6T22 và khoảng thời gian còn lại của năm

Vì cho vay bán lẻ mang lại lợi suất hơn so với các phân khúc khác, hầu hết các ngân hàng đã phần nào bù đắp được những ảnh hưởng tiêu cực từ TPDN và duy trì lợi suất tài sản không giảm mạnh trong 6T22 (ngoại trừ VPB do FE Credit phục hồi yếu hơn dự kiến).

Cùng với chi phí vốn thấp, nhìn chung NIM của các ngân hàng vẫn được duy trì trong 6T22.

Trước bối cảnh tín dụng hạn chế và rủi ro NIM thu hẹp khi chi phí vốn của các ngân hàng sẽ không còn duy trì ở mức thấp trong thời gian tới (do hệ quả của việc lãi suất tiền gửi tăng), VNDirect tin rằng, các ngân hàng sẽ tiếp tục tập trung vào các lĩnh vực cho vay phù hợp để tối ưu lợi suất tài sản.

Nhắc lại, NHNN đã có sự ưu ái hơn đối với các NHTM có tỷ trọng cho vay bán lẻ cao trong danh mục tín dụng để cấp thêm hạn mức tín dụng trong đợt vừa qua.

Vì vậy, cho vay bán lẻ sẽ được ưu tiên và đây sẽ là lợi thế lớn đối với các ngân hàng tập trung vào phân khúc này để vượt qua rủi ro NIM thu hẹp nói trên.

Bên cạnh đó, các ngân hàng với tỷ lệ CASA cao và thanh khoản dồi dào với hệ số LDR thấp sẽ tối ưu hóa được chi phí vốn và NIM của mình.

... Khi áp lực chi phí vốn đang gia tăng

Lãi suất tiền gửi ở mức thấp nhất lịch sử kể từ năm 2020 đã tạo điều kiện cho chi phí vốn của các ngân hàng giảm mạnh trong giai đoạn đó.

Tuy nhiên, điều này sẽ không còn duy trì kể từ nửa cuối năm 2022 trở đi, do… Việc lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh chủ yếu do một lượng lớn tiền đồng được rút ròng khỏi hệ thống ngân hàng do NHNN đẩy mạnh hút ròng thông qua bán tín phiếu và ngoại tệ trong tháng 8/2022.

NHNN muốn giảm áp lực lên tỷ giá hối đoái sau khi Fed duy trì lộ trình tăng lãi suất điều hành, nhu cầu huy động vốn tăng sau khi hạn mức tín dụng mới được ban hành.

VNDirect kỳ vọng lãi suất liên ngân hàng sẽ hạ nhiệt trong những tuần tới, nhưng lãi suất qua đêm vẫn dao động ở mức cao 4-5% do đợt tăng mạnh gần đây của USD có thể đã phản ứng quá mức trước thông tin tăng lãi suất của Fed và có thể giảm sau đó.

Áp lực tỷ giá hạ nhiệt, cùng với các động thái hỗ trợ gần đây của NHNN như việc bơm ròng ra thị trường trong những phiên đầu tháng 9 sẽ góp phần hạ nhiệt lãi suất trên thị trường liên ngân hàng.

Các chuyên gia dự báo rằng, lãi suất huy động sẽ tăng nhanh trong nửa cuối năm 2022 trở đi do nhu cầu huy động vốn của các ngân hàng tăng lên do hạn mức tín dụng mới.

Chênh lệch giữa tăng trưởng tín dụng-huy động và FED dự kiến sẽ tăng lãi suất hơn nữa vào cuối năm 2022 kéo theo đồng USD tăng giá mạnh gây áp lực lên tỷ giá và lãi suất.

VNDirect vẫn giữ quan điểm lãi suất huy động sẽ tăng 30-50 điểm cơ bản vào năm 2022.

Hạn mức tín dụng được nới - mục tiêu tăng trưởng tín dụng toàn ngân hàng vẫn bảo lưu