Các nhà khoa học Mỹ hoàn tất lắp đặt chiếc camera thiên văn khổng lồ, mở toang cánh cửa khám phá vũ trụ quy mô lớn nhất lịch sử

Sau nhiều năm nghiên cứu và phát triển, các nhà khoa học tại Mỹ vừa hoàn tất việc lắp đặt chiếc camera kỹ thuật số lớn nhất thế giới tại Đài quan sát Vera C. Rubin.

Đây là cột mốc quan trọng mở đường cho những khám phá vũ trụ sâu rộng hơn, đặc biệt trong việc tìm hiểu bản chất của vật chất tối và năng lượng tối – hai yếu tố chiếm phần lớn khối lượng và năng lượng trong vũ trụ nhưng đến nay vẫn còn nhiều bí ẩn.

Camera “khổng lồ” với sức mạnh vượt trội

Chiếc camera mang tên LSST (Legacy Survey of Space and Time) có độ phân giải lên đến 3.200 megapixel, tương đương 3,2 tỷ điểm ảnh. Để hình dung rõ hơn, mỗi bức ảnh được chụp bởi LSST lớn đến mức cần tới 400 màn hình TV độ phân giải siêu cao mới có thể hiển thị đầy đủ. Kích thước vật lý của camera tương đương một chiếc ô tô con, với trọng lượng khoảng 3 tấn – gần bằng một nửa trọng lượng của voi châu Phi trưởng thành.

Thiết bị này được phát triển tại Phòng thí nghiệm gia tốc quốc gia SLAC thuộc Bộ Năng lượng Mỹ, trải qua nhiều giai đoạn thử nghiệm nghiêm ngặt trong môi trường vô trùng trước khi chính thức được chuyển đến Chile để lắp đặt vào kính viễn vọng Rubin.

Chiếc camera mang tên LSST có độ phân giải lên đến 3.200 megapixel, tương đương 3,2 tỷ điểm ảnh. Ảnh: Internet

Đài quan sát Rubin: Cánh cửa mở ra vũ trụ bí ẩn

Kính viễn vọng Rubin được đặt tại miền bắc Chile, nơi có điều kiện khí hậu lý tưởng cho các hoạt động quan sát thiên văn. Công trình được đặt theo tên của nhà thiên văn học nổi tiếng Vera C. Rubin – người có công lớn trong việc nghiên cứu sự tồn tại của vật chất tối.

Mục tiêu của dự án là khảo sát toàn bộ bầu trời phía nam với chu kỳ vài đêm một lần. Nhờ camera LSST, mỗi lần chụp sẽ cho ra hình ảnh với chi tiết chưa từng có, từ đó giúp các nhà khoa học theo dõi các hiện tượng như siêu tân tinh, tiểu hành tinh, sự thay đổi của thiên thể hay các dấu hiệu liên quan đến vật chất tối.

Hoàn tất lắp đặt, chuẩn bị cho sứ mệnh dài hạn

Việc lắp đặt camera LSST được tiến hành trong tháng 3/2025, sử dụng sàn nâng và hệ thống điều hướng chính xác để đặt thiết bị vào đúng vị trí trên kính viễn vọng. Đây là công đoạn đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối vì chỉ cần một sai lệch nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống quang học.

Sau khi hoàn tất lắp đặt, đội ngũ kỹ thuật sẽ tiếp tục kết nối và thử nghiệm tất cả các chức năng của camera, từ hệ thống làm mát, thu nhận dữ liệu đến khả năng vận hành tự động. Dự kiến, kính viễn vọng Rubin sẽ bắt đầu đi vào hoạt động chính thức vào cuối năm 2025, mở ra chương trình khảo sát LSST kéo dài ít nhất 10 năm.

Kỳ vọng về những khám phá mang tính đột phá

Với sức mạnh vượt trội của LSST và tần suất khảo sát dày đặc, giới khoa học kỳ vọng dự án sẽ tạo ra một kho dữ liệu khổng lồ về vũ trụ, hỗ trợ nhiều lĩnh vực nghiên cứu từ thiên văn học, vật lý đến trí tuệ nhân tạo. Những thông tin thu thập được có thể giúp con người hiểu rõ hơn về sự hình thành và tiến hóa của vũ trụ, cũng như xác định được vai trò thực sự của vật chất tối và năng lượng tối trong cấu trúc không gian.

Không chỉ đóng vai trò quan trọng về mặt khoa học, việc đưa camera kỹ thuật số lớn nhất thế giới vào hoạt động còn thể hiện khả năng công nghệ ngày càng vượt trội của nhân loại trong việc tiếp cận và khám phá vũ trụ sâu thẳm. Dự án Rubin hứa hẹn sẽ là một trong những cột mốc đáng nhớ nhất trong lịch sử ngành thiên văn hiện đại.

>> Tên lửa nhiệt hạch: Bước tiến công nghệ đưa con người đến gần các vì sao