Căng thẳng Mỹ - Trung tạo ra những thay đổi cực lớn trên thị trường toàn cầu

Sự phân nhánh đối với thị trường toàn cầu là rất đáng kể. Quyết tâm giảm sự phụ thuộc vào nhau của Washington và Bắc Kinh đang làm suy yếu chuỗi cung ứng lâu đời.

Điều đó có thể khiến lạm phát và lãi suất tăng cao. Tuy nhiên, song song với đó vẫn có những lợi ích dành cho các quốc gia mới nổi và những gã khổng lồ công nghệ nếu như họ biết chọn đúng bên.

Lạm phát tăng cao

Tổng thống Mỹ Joe Biden rất quyết tâm đưa hoạt động sản xuất trong các lĩnh vực chiến lược như xe điện và chất bán dẫn về nước.

Nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới TSMC đang chuyển một số hoạt động sản xuất sang Đức để đáp ứng nhu cầu đa dạng hóa chuỗi cung ứng thay vì chỉ tập trung ởTrung Quốc của các công ty đa quốc gia.

Nghiên cứu của Goldman Sachs phát hiện ra rằng việc đưa sản xuất về nước có thể gây ra hậu quả lạm phát, đặc biệt nếu ngành sản xuất của phương Tây không tăng trưởng đủ nhanh để bù đắp cho lượng nhập khẩu giảm.

Wouter Sturkenboom, chiến lược gia đầu tư chính của EMEA và APAC tại Northern Trust cho biết: “Chúng ta xây dựng một thế giới toàn cầu hóa bởi nó đem lại hiệu quả và tiết kiệm chi phí”. "Nếu như loại bỏ nó, chi phí sẽ tăng thêm."

Lạm phát kéo dài ở Mỹ cũng có nghĩa là lãi suất sẽ cao hơn trong thời gian dài, thúc đẩy đồng đô la tăng giá. Đồng đô la tăng mạnh hơn có thể gây ra lạm phát cho các quốc gia nhập khẩu tài nguyên ở châu Âu bằng cách buộc họ phải trả nhiều tiền hơn cho hàng hóa định giá bằng đô la.

Nhiều ngân hàng trung ương đã đặt mục tiêu lạm phát 2%, tuy nhiên thước đo thị trường về kỳ vọng lạm phát dài hạn của các nhà giao dịch tại Hoa Kỳ và Châu Âu đang tăng cao hơn.

Lạm phát dự kiến cao hơn mục tiêu của các ngân hàng trung ương. Nguồn: Reuters

Mỹ tìm cách thay thế vai trò của Trung Quốc

Có thể thấy, Washington đang thúc đẩy việc thay thế vai trò của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng bằng các quốc gia thân thiện khác.

Nghiên cứu do Laura Alfaro của Trường Kinh doanh Harvard xác định Việt Nam và Mexico là những nước được hưởng lợi chính từ sự chuyển dịch chuỗi cung ứng của Mỹ cho đến nay.

Bên cạnh đó, Mông Cổ đang tìm kiếm sự đầu tư của Mỹ vào việc khai thác đất hiếm, vật liệu dùng trong các sản phẩm công nghệ cao như điện thoại thông minh.

Philippines cũng đang thu hút đầu tư cơ sở hạ tầng của Mỹ.

Anna Rosenberg, người đứng đầu bộ phận địa chính trị tại Amundi Asset Management, cho biết căng thẳng Mỹ - Trung cung cấp một "lăng kính mới" để phân tích triển vọng tăng trưởng của các thị trường mới nổi.

Thay đổi thị phần nhập khẩu của Hoa Kỳ đối với các nước nhập khẩu hàng đầu (2017-2022). Nguồn: Reuters

"Cơn sốt" Ấn Độ

Ấn Độ được coi là quốc gia có khả năng cạnh tranh tốt nhất với Trung Quốc trong lĩnh vực sản xuất quy mô lớn, chi phí thấp. Dân số đông, trẻ và tầng lớp trung lưu đang phát triển cũng tạo cơ hội cho các công ty đa quốc gia hạn chế hoạt động kinh doanh ở Trung Quốc.

Chứng khoán Ấn Độ đã tăng 8% trong năm nay. Christopher Rossbach, Giám đốc đầu tư của công ty quản lý tài sản J. Stern cho biết: “Ấn Độ là một cơ hội rất lớn”. "Các công ty toàn cầu mà chúng tôi đầu tư đang nỗ lực nắm bắt cơ hội này."

Ngân hàng Trung ương Ấn Độ dự báo nền kinh tế sẽ tăng trưởng 6,5% trong năm nay, trong khi Trung Quốc dự kiến​ tăng trưởng chỉ khoảng 5%.

Barclays cho rằng nếu Ấn Độ tăng tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm lên gần 8% trong 5 năm tới, nước này sẽ có thể trở thành nước đóng góp lớn nhất cho tăng trưởng toàn cầu.

Thị trường chứng khoán Ấn Độ chứng kiến mức tăng kỷ lục vào tháng 9. Nguồn: Reuters

Hoạt động kinh doanh bị ảnh hưởng do căng thẳng địa chính trị

Mới đây, EU đang điều tra về vấn đề có nên áp dụng thuế trừng phạt đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc mà họ cho rằng được hưởng lợi từ trợ cấp quá mức của nhà nước hay không.

Cùng với đó, các khoản trợ cấp của Hoa Kỳ cho hoạt động sản xuất chất bán dẫn trong nước đã thúc đẩy cổ phiếu của Intel. Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của các cổ phiếu công nghệ lớn của Mỹ và các chỉ số cổ phiếu toàn cầu dễ bị tổn thương trước các dấu hiệu trả đũa của Trung Quốc.

Cổ phiếu Apple giảm hơn 6% trong hai ngày đầu tháng 9 do có thông tin cho rằng Bắc Kinh sẽ cấm nhân viên chính phủ sử dụng iPhone.

Các nhà phân tích Carole Madjo và Wendy Liu của Barclays cho biết: “Mức độ giám sát cao hơn của Chính phủ đã bắt đầu đè nặng lên hoạt động chi tiêu của những người tiêu dùng Trung Quốc”.

Với việc Trung Quốc là nước mua hàng xa xỉ thống trị thế giới, các hãng thời trang phương Tây cũng bị vướng vào chính trị.

Trước đó, cổ phiếu của ngành hàng xa xỉ tăng vọt khi Trung Quốc nới lỏng các hạn chế liên quan đến COVID-19 vào đầu năm 2023. Kể từ thời điểm đó, nền kinh tế Trung Quốc rơi vào tình trạng ảm đạm và căng thẳng với phương Tây ngày càng gia tăng khiến giá cổ phiếu này liên tục sụt giảm. Cổ phiếu hàng xa xỉ ở châu Âu đã giảm 16% trong quý 3 năm nay.