Cao tốc gần 60km do Tập đoàn Đèo Cả thực hiện gặp khó
Cao tốc là phân đoạn đầu của trục cao tốc Bắc – Nam phía Đông, đang bước vào giai đoạn nước rút với mục tiêu thông tuyến vào cuối năm 2025, tuy nhiên, tiến độ vẫn đối mặt nhiều thách thức.
Là phân đoạn đầu tiên của trục cao tốc Bắc - Nam phía Đông, dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng có vai trò chiến lược trong việc kết nối trực tiếp ba cửa khẩu quốc tế gồm Hữu Nghị, Cốc Nam và Tân Thanh. Dự án có tổng chiều dài gần 60km, gồm tuyến chính dài hơn 43km và hai đoạn kết nối các cửa khẩu dài khoảng 17 km.
Tuyến cao tốc có điểm đầu tại Quốc lộ 1, kết nối với đường vào cửa khẩu Hữu Nghị, điểm cuối tại xã Mai Sao (Lạng Sơn) nơi giao cắt với cao tốc Bắc Giang - Chi Lăng. Trong giai đoạn 1, dự án được đầu tư với quy mô 4 làn xe, nền đường rộng 17m; khi hoàn chỉnh sẽ nâng lên 6 làn xe, rộng 32m. Hai đoạn kết nối đến cửa khẩu Tân Thanh và Cốc Nam được xây dựng quy mô 2 làn xe, rộng 14,5m và sẽ mở rộng lên 4 làn, rộng 22m trong giai đoạn sau.

Dự án được khởi công từ ngày 21/4/2024, tổng mức đầu tư hơn 11.000 tỷ đồng. Theo kế hoạch, tuyến sẽ thông xe kỹ thuật vào cuối năm 2025 và hoàn thành toàn bộ trong năm 2026.
Tính đến đầu tháng 8/2025, tỉnh Lạng Sơn đã bàn giao được 546/557ha mặt bằng, đạt 97,9%. Trong đó, tuyến chính đã bàn giao hơn 57/59,7km. Tuy nhiên, một số vị trí vẫn trong tình trạng "xôi đỗ", gây khó khăn cho việc triển khai đồng loạt. Toàn tuyến còn khoảng 102 hộ dân chưa di dời, chủ yếu do chưa hoàn thiện khu tái định cư dù phần lớn đã đồng thuận chuyển đến nơi ở tạm.
Ngoài ra, còn 32 vị trí liên quan đến công trình hạ tầng kỹ thuật như điện, nước, viễn thông, tín hiệu đường sắt chưa được xử lý. Những vướng mắc này ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ tổ chức thi công và khả năng hoàn thành theo kế hoạch.
Để tháo gỡ các điểm nghẽn, doanh nghiệp dự án do Tập đoàn Đèo Cả làm tổng thầu đã thành lập tổ công tác chuyên trách hỗ trợ kinh phí di dời nhà dân, san gạt tạo mặt bằng và xử lý hạ tầng kỹ thuật. Doanh nghiệp cũng sẵn sàng tạm ứng nguồn vốn trong trường hợp cần thiết nhằm đẩy nhanh tiến độ.

Hiện nay, trên toàn tuyến có hơn 2.600 nhân sự, hơn 1.200 thiết bị thi công và triển khai 141 mũi thi công trên 4 gói thầu. Sản lượng thi công đạt hơn 2.150 tỷ đồng, tương đương 43% giá trị hợp đồng. Mục tiêu trong năm 2025 là đạt sản lượng hơn 5.000 tỷ đồng, hoàn thành lớp bê tông nhựa trên toàn bộ hơn 50km tuyến chính.
Trước ảnh hưởng của mùa mưa, các nhà thầu được yêu cầu tận dụng tối đa thời điểm thời tiết thuận lợi, tích trữ vật liệu, đẩy nhanh gia công cấu kiện và điều chỉnh linh hoạt kế hoạch thi công theo điều kiện thực tế. Những hạng mục có thể thi công ngay như cầu, cống, nền đường được ưu tiên triển khai.
Tại hiện trường, ông Hồ Minh Hoàng – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả yêu cầu làm rõ từng vị trí chưa bàn giao mặt bằng và hạ tầng kỹ thuật, báo cáo chi tiết để trình các cấp có thẩm quyền giải quyết dứt điểm trong tháng 8. Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh quan điểm "sòng phẳng trách nhiệm", nhà thầu không đáp ứng năng lực sẽ bị cắt giảm khối lượng hoặc thay thế. Các đơn vị thi công yếu kém không nên tiếp tục tham gia các dự án PPP trong tương lai do Đèo Cả triển khai.
Dự án Hữu Nghị – Chi Lăng không chỉ mang ý nghĩa về mặt kết nối hạ tầng giao thông liên vùng mà còn có vai trò đặc biệt trong thúc đẩy kinh tế, thương mại biên giới và phát triển logistics khu vực Đông Bắc.