Cây cầu 1.800 tỷ thay thế cây cầu hơn 100 tuổi sẽ bị phá dỡ ở Hà Nội: Gặp khó khăn, phải lùi kế hoạch thông xe 1 năm

Dự án xây dựng cầu Đuống mới - công trình giao thông trọng điểm nối phường Việt Hưng (quận Long Biên cũ) với xã Phù Đổng (huyện Gia Lâm cũ) - được phê duyệt từ năm 2022 với tổng mức đầu tư hơn 1.800 tỷ đồng. Chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án Đường sắt (Bộ Xây dựng, trước đây thuộc Bộ Giao thông vận tải). Công trình được kỳ vọng sẽ thay thế cầu Đuống cũ - cây cầu hơn 120 năm tuổi đã xuống cấp nghiêm trọng - đồng thời mở rộng kết nối hạ tầng khu vực Đông Bắc Hà Nội, đáp ứng nhu cầu vận tải ngày càng tăng.

Theo thiết kế, cầu Đuống mới gồm hai đơn nguyên song song cách nhau khoảng 100m, gồm một cầu đường bộ và một cầu đường sắt. Cầu đường bộ dài 382m, kết cấu bê tông cốt thép dự ứng lực kết hợp dây văng, rộng 18,5m với 6 làn xe, tốc độ thiết kế 80km/h. Hai đầu cầu có đường dẫn dài khoảng 700m, nối từ nút giao Ngô Gia Tự đến ngã ba Hà Huy Tập - Phan Đăng Lưu. Cầu đường sắt dài gần 1km, gồm 6 nhịp dầm thép, đáp ứng đồng thời hai khổ ray 1.000mm và 1.435mm, cho phép tàu chạy với tốc độ tối đa 80km/h. Công trình có tĩnh không giai đoạn đầu 7m và dự kiến nâng lên 9,5m trong tương lai, phù hợp với quy hoạch tuyến đường sắt đô thị số 1 của Hà Nội. Đáng chú ý, cầu còn được bố trí lối đi bộ phục vụ dân sinh, thể hiện định hướng hạ tầng bền vững, đa công năng. Theo kế hoạch ban đầu, dự án dự kiến hoàn thành trong năm 2025.

Cầu Đuống hiện hữu được khánh thành từ năm 1902, từng là biểu tượng giao thông quan trọng của Thủ đô nhưng nay đã quá tải và xuống cấp. Với khoang thông thuyền chỉ 26m và tĩnh không mùa nước cao đạt 2,8m, cây cầu cũ gây hạn chế cho giao thông đường thủy, thường xuyên xảy ra ùn tắc và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Việc đầu tư cầu Đuống mới vì thế được xem là bước đi tất yếu, không chỉ thay thế hạ tầng đã lỗi thời mà còn tạo sự kết nối đồng bộ giữa hệ thống đường bộ và đường sắt, góp phần giảm tải cho Quốc lộ 1B và tăng năng lực vận tải khu vực phía Đông Hà Nội.

Sau lễ khởi công vào tháng 7/2023, đến nay cả hai gói thầu đường sắt và đường bộ đã thi công xong các hạng mục dưới sông - phần không vướng giải phóng mặt bằng - và cơ bản hoàn thành các trụ cầu chính. Tuy nhiên, các hạng mục đường đầu cầu và đường dẫn vẫn chưa thể triển khai do vướng công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. UBND phường Việt Hưng và xã Phù Đổng - đơn vị chịu trách nhiệm bàn giao mặt bằng - đến nay vẫn chưa hoàn tất, dù theo kế hoạch phải bàn giao cho nhà thầu từ quý IV/2024.

Việc chậm tiến độ mặt bằng buộc Bộ Xây dựng phải điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án sang năm 2026, lùi một năm so với kế hoạch. Bộ cũng đã giao Ban Quản lý dự án Đường sắt phối hợp chặt chẽ với các Sở, ngành và chính quyền TP. Hà Nội khẩn trương đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật và báo cáo kịp thời các vướng mắc để xử lý, bảo đảm tiến độ chung của công trình.

Dù không phải là dự án có quy mô vốn lớn, cầu Đuống mới vẫn được đánh giá có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tăng cường năng lực vận tải trên hành lang đường thủy số 1, đảm bảo an toàn giao thông thủy, đồng thời cải thiện kết nối đường sắt quốc gia. Việc tách riêng cầu đường bộ và cầu đường sắt giúp phân luồng phương tiện hợp lý, giảm ùn tắc, tạo điều kiện lưu thông thuận lợi giữa hai bờ Bắc - Nam, góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực phía Đông Thủ đô.

Không chỉ là một công trình hạ tầng quan trọng, cầu Đuống mới còn là biểu tượng cho tầm nhìn quy hoạch giao thông hiện đại và bền vững của Hà Nội trong giai đoạn mở rộng đô thị - nơi đường bộ, đường sắt và đường thủy được kết nối hài hòa trong một hệ thống hạ tầng đồng bộ, hướng đến mục tiêu phát triển xanh, thông minh và hiệu quả.