Cây cầu đá cổ đẹp nhất Việt Nam: Không dùng vôi vữa, hơn 200 năm vẫn còn nguyên vẹn hiếm thấy
Cây cầu được xây dựng hoàn toàn bằng đá xanh nguyên khối với cấu trúc gồm 9 nhịp liên tiếp, mặt cầu rộng gần 2m.
Cách trung tâm Hà Nội khoảng 30km theo tuyến Quốc lộ 5 về phía Hải Phòng, làng Nôm (xã Đại Đồng, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên) là một trong số ít ngôi làng cổ còn giữ được gần như nguyên vẹn dáng hình xưa cũ của làng quê Bắc Bộ. Không gian thanh bình, kiến trúc truyền thống, cùng quần thể di tích văn hóa – lịch sử phong phú khiến nơi đây được ví như một bảo tàng sống giữa lòng đồng bằng.
Tâm điểm nổi bật của làng Nôm là Cầu Nôm – cây cầu đá cổ được giới nghiên cứu đánh giá là cầu đá cổ đẹp nhất Việt Nam hiện nay, không chỉ bởi giá trị kiến trúc mà còn vì mức độ nguyên vẹn hiếm thấy của cây cầu hơn 200 năm tuổi này.
Cầu Nôm bắc qua dòng sông Nguyệt Đức, được xây dựng hoàn toàn bằng đá xanh nguyên khối với cấu trúc gồm 9 nhịp liên tiếp, mặt cầu rộng gần 2m. Các phiến đá được ghép khít nhau không sử dụng vôi vữa, cho thấy trình độ kỹ thuật và mỹ thuật tinh xảo của những nghệ nhân dân gian thế kỷ trước.
Hai bên thành cầu vẫn còn gần như nguyên vẹn, được chạm khắc hình đầu rồng đầy uy nghi. Dầm cầu bằng đá hình chữ nhật, trang trí hoa văn vân mây – mô típ cổ điển thường thấy trong kiến trúc truyền thống Việt Nam. Chân cầu là những cột đá tròn đẽo thô sơ nhưng chắc chắn, mỗi dầm cầu được chống đỡ bởi ba cột đá, giúp công trình trường tồn suốt hàng trăm năm qua.
Cầu Nôm không chỉ đóng vai trò giao thông nội làng, mà còn là biểu tượng văn hóa tinh thần của người dân nơi đây. Nhiều câu ca dao, tục ngữ cổ vẫn nhắc đến hình ảnh cây cầu như một phần ký ức cộng đồng. Giới nghiên cứu nhận định, đây là công trình kiến trúc đá cổ còn nguyên vẹn, độc nhất vô nhị trong các làng cổ thuộc đồng bằng sông Hồng, và chính sự bền vững lẫn vẻ đẹp kiến trúc đã đưa Cầu Nôm trở thành cầu đá cổ đẹp nhất Việt Nam.
Bước qua 9 nhịp cầu là con đường dẫn vào chợ Nôm – từng là nơi họp chợ sầm uất một thời. Dù nay cảnh họp chợ đã lùi vào dĩ vãng, nhưng những mái ngói âm dương, bức tường gạch đỏ nghiêng ngả vẫn đủ sức đánh thức cảm giác hoài niệm nơi người dân và du khách, như thể đang đi ngược về một vùng quê Bắc Bộ của thế kỷ trước.
Không chỉ có cầu đá cổ, làng Nôm còn bảo tồn được ba giếng cổ có niên đại hàng nghìn năm – được người dân xem như báu vật truyền đời. Các giếng nằm rải rác trong làng, có chiếc trước đình Đại Đồng, có chiếc nằm cạnh cầu đá. Mỗi giếng được xây bằng gạch xếp thủ công ở phần cổ, thành giếng là những phiến đá nguyên khối, miệng giếng có nắp đậy – tất cả đều giữ nguyên dấu tích của kỹ thuật xây dựng cổ.
Trong dòng chảy hối hả của đô thị hóa, làng Nôm vẫn bình thản lưu giữ cho mình những giá trị tinh thần và kiến trúc nguyên bản. Cầu đá, chợ xưa, giếng cổ… không chỉ là những di tích, mà còn là chứng nhân lặng lẽ của thời gian, nơi gắn kết ký ức cộng đồng với bản sắc văn hóa Việt.
Với vẻ đẹp trầm mặc, di sản quý giá và công trình kiến trúc đá đặc sắc, làng Nôm xứng đáng là một điểm đến không thể bỏ qua trên hành trình khám phá di sản văn hóa vùng đồng bằng Bắc Bộ.
> > Chỉ ít ngày nữa sẽ hợp long cây cầu trọng yếu nối TP. HCM với tỉnh giàu nhất Việt Nam
