Chỉ 2 tháng nữa, Việt Nam sẽ thành lập 11 đặc khu hành chính

Theo thông tin từ Bộ Nội vụ, thực hiện chủ trương tổ chức chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp (cấp tỉnh và cấp xã), cả nước sẽ chính thức kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện kể từ ngày 1/7/2025, thời điểm Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) có hiệu lực.

Cùng với đó, việc sắp xếp, sáp nhập cấp xã cũng sẽ được triển khai nhằm giảm khoảng 60-70% số lượng đơn vị hành chính cấp xã hiện nay (từ 10.035 xã xuống còn khoảng 3.000-4.000 đơn vị).

Bộ Nội vụ nhấn mạnh, đây là nhiệm vụ chiến lược quan trọng nhằm thực hiện chủ trương của Đảng về tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương.

Đáng chú ý, từ ngày 1/8/2025, sẽ chấm dứt việc sử dụng người hoạt động không chuyên trách tại cấp xã, thôn, tổ dân phố.

Bộ Nội vụ đang phối hợp với các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương xây dựng phương án trình Chính phủ xem xét, giải quyết chế độ chính sách cho nhóm đối tượng này khi kết thúc nhiệm vụ.

Sau quá trình sắp xếp, hệ thống đơn vị hành chính cấp xã mới sẽ gồm xã, phường và đặc khu.

Cụ thể, cả nước sẽ có 11 đặc khu được thành lập tại các huyện đảo: Vân Đồn, Cô Tô, Cát Hải, Trường Sa, Hoàng Sa, Phú Quý, Kiên Hải, Bạch Long Vĩ, Cồn Cỏ, Lý Sơn và Côn Đảo.

>> Tỉnh giàu nhất Việt Nam sắp có siêu đường sắt đi qua 5 thành phố, quy mô khoảng 60.000 tỷ

Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) sẽ quy định rõ mô hình tổ chức và phương thức hoạt động của chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã, bao gồm cả đặc khu tại hải đảo.

Dự thảo luật trình Quốc hội đề xuất tổ chức đặc khu theo mô hình chính quyền cấp xã, có HĐND và UBND. HĐND cấp xã sẽ có hai ban gồm ban pháp chế và ban kinh tế - xã hội.

Đối với UBND cấp xã (kể cả đặc khu), Chính phủ sẽ ban hành nghị định quy định cụ thể về cơ cấu tổ chức gồm tối đa 4 phòng chuyên môn, phù hợp với đặc điểm từng địa bàn (đô thị, nông thôn, hải đảo).

Cụ thể gồm: Văn phòng HĐND và UBND; phòng kinh tế (đối với xã, đặc khu) hoặc phòng kinh tế - hạ tầng - đô thị (đối với phường và đặc khu Phú Quốc); phòng văn hóa - xã hội và Trung tâm phục vụ hành chính công.

Riêng với các xã không sáp nhập, có thể không thành lập phòng chuyên môn. Chính phủ dự kiến bổ sung 1 phó chủ tịch UBND và một số công chức để tăng cường năng lực hoạt động; việc bố trí cụ thể sẽ do UBND cấp tỉnh quyết định căn cứ tình hình thực tế.

Một nội dung mới đáng quan tâm là việc hình thành Trung tâm phục vụ hành chính công tại cấp xã. Theo Bộ Nội vụ, các trung tâm này sẽ tham mưu cho UBND cấp xã trong xây dựng chính quyền điện tử, triển khai cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính, đồng thời cung cấp dịch vụ công trực tiếp cho người dân, tổ chức, doanh nghiệp.

Trung tâm cũng sẽ phối hợp với các cơ quan Nhà nước tổ chức theo ngành dọc tại cấp tỉnh hoặc khu vực để tiếp nhận và xử lý thủ tục hành chính phát sinh trên địa bàn.

Bộ Nội vụ cho biết đang nghiên cứu, xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp xã, trong đó có nội dung liên quan đến Trung tâm phục vụ hành chính công.